Το νέο σύστημα ιχνηλάτησης φαρμάκων θα αντικαθιστά την παραδοσιακή «ταινία γνησιότητας» με τα «χαρακτηριστικά ασφαλείας», δηλαδή ένα μοναδικό αναγνωριστικό (κωδικός barcode) στη συσκευασία συνταγογραφούμενων φαρμακευτικών προϊόντων, το οποίο θα επαληθεύεται ηλεκτρονικά μέσω του Ελληνικού Συστήματος Επαλήθευσης Φαρμάκων. Έτσι, θα αποτρέπεται η είσοδος παραποιημένων φαρμάκων στη νόμιμη αλυσίδα εφοδιασμού της χώρας.
Τα ψευδεπίγραφα φάρμακα είναι πλαστά/ψεύτικα φάρμακα που μας ξεγελούν ότι είναι τα αυθεντικά, εγκεκριμένα φάρμακα. Μπορεί να είναι χωρίς συστατικά ή να περιέχουν συστατικά κακής ποιότητας ή/και σε λάθος ποσότητα (μεγαλύτερη ή μικρότερη). Μπορεί, επίσης, να περιέχουν λανθασμένα συστατικά ή/και τοξικές ουσίες που σε αρκετές περιπτώσεις οδηγούν στο θάνατο.
Δεδομένου ότι δεν έχουν περάσει την απαιτούμενη αξιολόγηση της ποιότητας, της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας, όπως απαιτείται από τη διαδικασία έγκρισης φαρμάκων της ΕΕ και της τοπικής αρχής (ΕΟΦ), μπορούν να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για την υγεία.
Με την πλήρη λειτουργία του HMVO, ενός Οργανισμού που συστάθηκε τον Νοέμβριο του 2023 ως ένα νομικό πρόσωπο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η χώρα μας εναρμονίζεται με τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2016/161 της Επιτροπής, που συμπληρώνει την Οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που εμφανίζονται στη συσκευασία φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση.
Ο HMVO λειτουργεί ως το επίσημο όργανο διαχείρισης και λειτουργίας του Ελληνικού Συστήματος Επαλήθευσης Φαρμάκων (HMVS), μέσω του οποίου καταγράφονται και επαληθεύονται όλα τα φάρμακα που φέρουν χαρακτηριστικά ασφαλείας και κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, αποτρέποντας την είσοδο παραποιημένων φαρμάκων στη νόμιμη αλυσίδα εφοδιασμού. Παράλληλα, παρέχει υποστήριξη σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και διασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση των διαδικασιών, προκειμένου να επιτυγχάνονται τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Η εφαρμογή αυτού του προηγμένου συστήματος επαλήθευσης προσφέρει πολλαπλά οφέλη:
- Ασφάλεια ασθενών: Διασφαλίζει ότι τα φάρμακα που λαμβάνουν οι πολίτες είναι γνήσια και δεν έχουν παραποιηθεί.
- Προστασία της δημόσιας υγείας: Μειώνει τον κίνδυνο κυκλοφορίας ψευδεπίγραφων φαρμάκων στην ελληνική αγορά.
- Διαφάνεια και έλεγχος: Επιτρέπει την ιχνηλασιμότητα των φαρμάκων σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού, από την παραγωγή μέχρι τη διάθεσή τους στον τελικό χρήστη και θα συνδράμει στον έλεγχο των ελλείψεων.
Τρόπος λειτουργίας του Οργανισμού
Το ηλεκτρονικό σύστημα επαλήθευσης του HMVO για τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία ΕΟΠΥΥ και για τα φαρμακεία των δημόσιων νοσοκομείων που εκτελούν συνταγές μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, συνδέεται μέσω της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ). Παράλληλα, οι ιδιωτικές κλινικές που διαθέτουν φαρμακείο για τους νοσηλευόμενους ασθενείς τους συνδέονται απευθείας με το HMVO. Επιπλέον, το σύστημα συνδέεται με τον μηχανισμό αποζημίωσης του ΕΟΠΥΥ, εξυπηρετώντας και τους σκοπούς αποζημίωσης. Τέλος, προβλέπονται υποχρεώσεις για τους χονδρεμπόρους και τους διανομείς.
«Όταν ανέλαβα το υπουργείο Υγείας στις αρχές Ιανουαρίου του ’24, την πρώτη εβδομάδα μου επισημάνθηκε η κρισιμότητα του να προλάβουμε να εφαρμόσουμε έως την 9η Φεβρουαρίου το νέο σύστημα επαλήθευσης φαρμάκων που ισχύει πια για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν ήταν καθόλου αυτονόητη η επιτυχία και δεν κατάφεραν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες σήμερα να είναι συνδεδεμένες, όπως κατάφερε η Ελλάδα. Τι θα σήμαινε εάν η Ελλάδα δεν το είχε επιτύχει; Θα σήμαινε ότι θα ετίθετο σε σοβαρό κίνδυνο ο εφοδιασμός φαρμάκων της χώρας. Άρα σε λίγες εβδομάδες θα μέναμε από φάρμακα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία. Για να μπορέσει να γίνει αυτό πραγματικότητα χρειάστηκαν σημαντικές επενδύσεις κυρίως και από τους φαρμακοποιούς αλλά και από όλη την αλυσίδα», δήλωσε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που περιλαμβάνει τη συνεργασία περίπου 10.500 ιδιωτικών φαρμακείων, 38 φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ, 190 ιδιωτικών κλινικών, 150 δημοσίων νοσοκομείων και 140 χονδρεμπόρων στην Ελλάδα, οι οποίοι διανέμουν ετησίως περίπου 500 εκατομμύρια συνταγογραφούμενα φάρμακα, καθώς και 310, τουλάχιστον, κατόχους αδειών κυκλοφορίας.
«Κάθε φαρμακείο ή τελικός χρήστης θα ελέγχει πλέον κάθε συσκευασία πριν διανεμηθεί μέσω του σκαναρίσματος του νέου barcode. Και με αυτό τον τρόπο έχουμε την καλύτερη δυνατή ιχνηλάτηση φαρμάκων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τον ΗMVO και συγκεκριμένα μέσα από τη συλλογή δεδομένων για τις εκτελέσεις συνταγών στα φαρμακεία και τη διασύνδεσή του με τον ΗΣΠΑΔΙΦ, το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων, που έχουμε ήδη αναπτύξει στην Ελλάδα αποκτούμε την πλήρη δυνατότητα να κατανοούμε πού καταναλώνονται τα φάρμακα ακόμα και ως προς την ιδιωτική τους δαπάνη.
Άρα, μπορούμε να προβλέπουμε με ακρίβεια τις ανάγκες σε αποθέματα, να μειώνουμε τις ελλείψεις, να ξέρουμε ποια φάρμακα μπορούμε να βάλουμε σε απαγόρευση παράλληλων εξαγωγών ή όχι, να ξέρουμε ακριβώς τη χώρα προέλευσης φαρμάκου, άρα και την ποιότητά του και να εμποδίζουμε κάθε τι από παραπλανητική διακίνηση. Σήμερα, η Ελλάδα αποδεικνύει για άλλη μία φορά ότι αν συνεργαζόμαστε σωστά με μέθοδο, καλόπιστα και με λιγότερη γκρίνια μπορούμε να επιτυγχάνουμε εξαιρετικά δύσκολους στόχους», ανέφερε ο υπουργός.