Έξι συνολικά κρούσματα της πανώλης των αιγοπροβάτων με το πιο πρόσφατο να εντοπίζεται στην Ελασσόνα, ανέφερε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστος Κέλλας, μιλώντας στην ΕΡΤ.
Το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα εμφανίστηκε στην Καλαμπάκα της Περιφέρειας Τρικάλων στις 11 Ιουλίου και άμεσα ενεργοποιήθηκαν τα πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως τόνισε ο υφυπουργός.
Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών είναι μια ζωονόσος που πλήττει τα αιγοπρόβατα, αλλά δε μεταδίδεται στον άνθρωπο, τόνισε ο υφυπουργός και στη συνέχεια αναφέρθηκε στα μέτρα που λαμβάνονται.
Σύμφωνα με το η οριοθέτηση ζωνών προστασίας και επιτήρησης γύρω από τα πεδία όπου εμφανίστηκαν τα κρούσματα, έχει ακτίνα τριών και δέκα χιλιομέτρων αντίστοιχα. Συνεργεία της κτηνιατρικής υπηρεσίας, άρχισαν να παίρνουν δείγματα από τις εκτροφές.
Ήδη ανακλήθηκαν άδειες των κτηνιάτρων του υπουργείου και των εποπτευόμενων οργανισμών και τη Δευτέρα περίπου 100 κτηνίατροι θα βρίσκονται στην περιφέρεια της Λάρισας.
Κτηνιατρικά συνεργεία λαμβάνουν δείγματα από τις εκτροφές στις περιοχές αυτές, ενώ τα 5 κρούσματα είναι εντός της ζώνης των τριών χιλιομέτρων από το πεδίο που εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα στην Καλαμπάκα«Βεβαίως προβλέπεται αποζημίωση για τα ζώα τα οποία χάνονται»
Σε όποιο κοπάδι βρεθεί, έστω και ένα ζώο μολυσμένο, θανατώνεται το κοπάδι και ακολουθεί η υγειονομική ταφή των ζώων.
Οι κτηνοτρόφοι θα αποζημιωθούν για τα ζώα που χάνονται λόγω της νόσου.
Τέλος, ο υφυπουργός διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από την κατανάλωση γάλακτος ή κρέατος μολυσμένων ζώων, καθώς το γάλα παστεριώνεται και το κρέας υποβάλλεται σε θερμική επεξεργασία πριν χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή λουκάνικων. Οι καταναλωτές μπορούν να είναι ήρεμοι όσον αφορά την ασφάλεια των γαλακτοκομικών και κρεατικών προϊόντων.
Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, δηλαδή των αιγοπροβάτων, δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.
Είναι αμιγώς ζωονόσος, δε μεταδίδεται στον άνθρωπο και δεν υπάρχει φόβος μετάδοσης ούτε από τα παράγωγα αυτού, δηλαδή ούτε από το κρέας, ούτε από το γάλα, τόνισε ο Χρήστος Κέλλας.
Συμπτώματα, μετάδοση και τρόποι προστασίας
Σχετικά με τα συμπτώματα στα ευαίσθητα ζώα, είναι –όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της αρμόδιας υπηρεσίας– υψηλός πυρετός, κατάπτωση και υπνηλία, δύσπνοια και βήχας, έντονες διάρροιες, αλλοιώσεις με ορώδες υγρό γύρω τα από τα μάτια και τη μύτη, έντονη σιελόρροια από το στόμα (εικόνα βρεγμένου προσώπου), αλλοιώσεις μέσα στο στόμα (λευκές πλάκες στα ούλα και στο εσωτερικό των χειλιών) και αιφνίδιοι μαζικοί θάνατοι.
Αναφορικά με τον τρόπο μετάδοσης, η υπηρεσία αναφέρει ότι «η μετάδοση της ασθένειας γίνεται: με την στενή επαφή των υγιών με τα άρρωστα ζώα, με άμεση επαφή με τις εκκρίσεις των άρρωστων ζώων (δάκρυα, σάλιο, ούρα, κόπρανα) και έμμεσα μέσω των μολυσμένων ζωοτροφών, της στρωμνής, των μηχανημάτων και των μέσων μεταφοράς των ζώων».
Σχετικά με τον τρόπο προστασίας του κοπαδιού, η Κτηνιατρική Υπηρεσία συμβουλεύει τους κτηνοτρόφους «να αποφεύγουν την άμεση επαφή των ζώων τους με άλλα κοπάδια άγνωστου καθεστώτος, να δανείζονται και να δανείζουν ζώα, εργαλεία και οχήματα μεταφοράς ζώων από άλλες εκτροφές, αλλά και τις παράνομες αγοραπωλησίες και παράνομες μετακινήσεις ζώων.
Επίσης πρέπει να καθαρίζουν και να απολυμαίνουν τακτικά τους χώρους της εκτροφής τους και να ελέγχουν καθημερινά το κοπάδι τους εξονυχιστικά, για την παρουσία άρρωστων ή ύποπτων ζώων. Σε περίπτωση που διαπιστώσουν οτιδήποτε ανησυχητικό, θα πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με τις αρμόδιες τοπικές κτηνιατρικές αρχές».
12 ερωτήσεις και απαντήσεις για την καλύτερη ενημέρωση σχετικά με την πανώλη
1. Τι είναι η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών;
Μεταδοτική ιογενής ασθένεια που προσβάλει αίγες και πρόβατα.
2. Μεταδίδεται στον άνθρωπο;
Είναι ζωονόσος και όχι ζωανθρωπονόσος. Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Και δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία. Οι άνθρωποι δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο από τη νόσο.
3. Τι συμπτώματα έχει στα ζώα;
Υψηλό πυρετό- κατάπτωση- υπνηλία- δύσπνοια- βήχα- διάρροιες- υγρά από τα μάτια και το στόμα- αλλοιώσεις στο στόμα- δυσάρεστη οσμή από το στόμα.
4. Τι κάνω όταν υποψιαστώ το νόσημα;
Άμεση ενημέρωση κτηνιατρικών υπηρεσιών – απομόνωση των άρρωστων ζώων – περιορισμό του κοπαδιού.
5. Πότε εμφανίσθηκε η νόσος στη χώρα;
Η Ελλάδα ήταν απαλλαγμένη της νόσου, η οποία εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας στις 11/07/2024.
6. Πόσα επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουμε;
Έως σήμερα έχουμε επτά επιβεβαιωμένα κρούσματα. Έξι στη Δημοτική Ενότητα Καλαμπάκας του Δήμου Μετεώρων της ΠΕ Τρικάλων. Και ένα στη ΔΕ Δομένικου, του Δήμου Ελασσόνας,της ΠΕ Λάρισας.
7. Τι γίνεται στις περιπτώσεις αυτές;
Για τη διαχείριση της νόσου, με στόχο την εκρίζωσή της, ακολουθούμε όσα αναφέρονται στο σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση των ασθενειών του παραρτήματος 1, του ΠΔ 138/1995 ΦΕΚ 88/τ.Α καθώς και όλα τα μέτρα που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/687.
Συγκεκριμένα:
I. Μέτρα στη μολυσμένη εκμετάλλευση (θανάτωση και υγειονομική ταφή των ζώων)
II. Οριοθέτηση ζωνών Προστασίας και Επιτήρησης γύρω από την μολυσμένη εκτροφή.
III. Μέτρα στις ανωτέρω ζώνες.
IV. Μέτρα στην Περιφερειακή Ενότητα που διαπιστώθηκε το κρούσμα.
V. Διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας.
8. Είναι ασφαλή για κατανάλωση το γάλα και το κρέας των ζώων που βρίσκονται στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης;
Το γάλα αφού υποστεί θερμική επεξεργασία υψηλής παστερίωσης, είναι απολύτως ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση.
Το κρέας μπορεί να καταναλωθεί μόνο μετά από θερμική επεξεργασία.
Δεν συντρέχει κανένας λόγος για τη δημόσια υγεία και τα προληπτικά μέτρα έχουν ως στόχο μόνο την αποφυγή της διασποράς της νόσου σε άλλα ζώα και την εκρίζωσή της. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων κτηνοτρόφων και κτηνιατρικών υπηρεσιών, καθώς και η πιστή τήρηση των μέτρων.
9. Σε ποιες γεωγραφικές περιοχές εφαρμόζονται μέτρα;
Σύμφωνα με την έως και σήμερα επιδημιολογική εικόνα, έχουμε λάβει μέτρα και έχουν οριοθετηθεί από την κτηνιατρική αρχή ζώνες προστασίας και ζώνες επιτήρησης σε δύο περιοχές:
Η πρώτη με επίκεντρο την ΔΕ Καλαμπάκας του Δήμου Μετεώρων στην ΠΕ Τρικάλων.
Η δεύτερη στην ΔΕ Δομένικου, του Δήμου Ελασσόνας της ΠΕ Λάρισας.
Οι ζώνες αυτές θα προσαρμόζονται σύμφωνα με πιθανά νέα κρούσματα.
Η ζώνη προστασίας είναι 3 χλμ και η ζώνη επιτήρησης 10 χλμ
10. Ποιοι φορείς διενεργούν τον έλεγχο;
Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια ελέγχων και την τήρηση των μέτρων είναι οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Λόγω της έκτασης και του μεγάλου πληθυσμού των ζώων που διαβιούν στις ανωτέρω ζώνες, είναι απαραίτητη η παρουσία στο πεδίο, για τον κλινικό έλεγχο όλων των μονάδων και όλων των ζώων που διαβιούν στις ζώνες προστασίας, μεγάλου αριθμού κτηνιάτρων. Για την κάλυψη αυτών των αναγκών από τη Δευτέρα, 22 Ιουλίου 2024, όλοι οι κτηνίατροι που υπηρετούν στους εποπτευομένους φορείς του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ- ΕΛΓΑ- ΕΦΕΤ) και μετά από εντολή του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, θα μεταβούν στη Θεσσαλία προκειμένου να συνδράμουν στο έργο των κτηνιατρικών υπηρεσιών της Περιφέρειας. Ήδη έχει ζητηθεί από τον υπουργό Εσωτερικών Θ. Λιβάνιο, να αποστείλουν κτηνιάτρους και οι λοιπές Περιφέρειες της χώρας, αίτημα το οποίο έχει γίνει αποδεκτό. Θα συνδράμουν, επίσης, οι στρατιωτικοί κτηνίατροι καθώς και οι υποψήφιοι διδάκτορες των Κτηνιατρικών Σχολών Καρδίτσας και Θεσσαλονίκης.
11. Τα ζώα που θανατώνονται αποζημιώνονται;
Τα ζώα που οδηγούνται σε θανάτωση, αποζημιώνονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ «Έγκριση Προγράμματος Οικονομικών Αποζημιώσεων, Ενισχύσεων και Λειτουργικών Δαπανών που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου της χώρας».
12. Πώς επιλέχθηκαν τα μέτρα αντιμετώπισης;
Τα μέτρα που λαμβάνονται περιγράφονται στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) 2020/687. Η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του ΥΠΑΑΤ βρίσκεται σε καθημερινή επικοινωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την υγεία των ζώων. Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να έλθει στη χώρα μας ειδικό κλιμάκιο της Επιτροπής αποτελούμενο από εμπειρογνώμονες της Κτηνιατρικής Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης της ΕΕ.
Ζώνες ελέγχου
Όπως τόνισε ο Κώστας Τσιάρας, εφαρμόζονται συγκεκριμένες ζώνες ελέγχου γύρω από τις εστίες που έχουν εντοπιστεί, αλλά και με τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθηθούν σχετικά με τη μοίρα των ζώων που ανήκουν σε κοπάδια όπου έχουν βρεθεί τα κρούσματα.
Το επόμενο χρονικό διάστημα, σημείωσε, με τη συνδρομή 100 κτηνιάτρων που ανήκουν σε διαφορετικούς φορείς, θα οργανωθούν τα κλιμάκια τα οποία θα κάνουν τους απαραίτητους ελέγχους και θα δώσουν τις κατευθυντήριες γραμμές σε όλη αυτή την περιοχή «που κατά κοινή ομολογία αποτελεί την καρδιά της παραγωγής και της γαλακτοβιομηχανίας στη χώρα μας, αλλά και βεβαίως και της φέτας που είναι ένα βασικό προϊόν που έχει μια μεγάλη υπεραξία και για τη χώρα και για τις εξαγωγές της».
Επίσης, ο υπουργός αναφέρθηκε στη συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου, σημειώνοντας πως οι υπηρεσίες, όπως κινήθηκαν στην περίπτωση της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων, έτσι θα κινηθούν και τώρα, «ώστε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να υπάρξει ένας έλεγχος και να μην υπάρξει παραπέρα διάδοση».
Τα μέτρα κατά της πανώλης στα αιγοπρόβατα
Η περιοχή τέθηκε σε επιδημιολογική επιτήρηση ενώ ελήφθησαν δείγματα από τα γύρω μαντριά που εμφανίστηκαν τα κρούσματα και συγκεκριμένα από 60 μαντριά με 13.500 αιγοπρόβατα.
Το Σάββατο (20/07) τα δείγματα θα μεταφερθούν στην Αθήνα και το μεσημέρι αναμένονται τα αποτελέσματα. Η ίδια διαδικασία θα ακολουθηθεί και τις επόμενες δύο ημέρες.
Μέχρι την επόμενη Παρασκευή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δ. Κουρέτα.
Ο υφυπουργός Χρήστος Κέλλας, σημείωσε ότι μετά τη διαπίστωση των πρώτων 8 κρουσμάτων στα Τρίκαλα και του ενός στη Λάρισα έχουν θανατωθεί και στη συνέχεια ταφεί 2.407 αιγοπρόβατα.
Δημιουργείται ζώνη προστασίας έως και 10χλμ
- Απαγορεύεται η μετακίνηση των αιγοπροβάτων
- Το γάλα διακινείται κανονικά ωστόσο χρειάζεται υψηλή παστερίωση
Ταυτόχρονα γίνεται ανάκληση αδειών όλων των κτηνιάτρων από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου, οι οποίοι θα μεταβούν στη Λάρισα τη Δευτέρα.
Τέλος, ο υπουργός Κώστας Τσιάρας, ερωτηθείς για τις αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων, παρέπεμψε στο παράδειγμα του Daniel σημειώνοντας όταν αφού γίνει καταγραφή των ζώων που έχουν θανατωθεί θα ανακοινωθούν τα μέτρα στήριξης.