Της Γιάννας Σουλάκη
Πολλοί άνθρωποι αποκτούν υψηλή αρτηριακή πίεση καθώς μεγαλώνουν. Οι περισσότεροι από τους μισούς Αμερικανούς ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση. Όμως, το φαινόμενο αυτό δεν θεωρείται σημάδι υγιούς γήρανσης του πληθυσμού.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε αυτήν την κατάσταση και να κρατήσετε την αρτηριακή πίεσή σας σε φυσιολογικά επίπεδα, όπως π.χ. να ακολουθήσετε μια πιο υγιεινή διατροφή, να διατηρήσετε φυσιολογικό βάρος και να έχετε αρκετή φυσική δραστηριότητα.
Παγκόσμια Μάστιγα: Η “πίεση” σε αριθμούς
Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου καρδιοαγγειακών νοσημάτων, όπως είναι η στεφανιαία νόσος, η καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και η περιφερική αγγειακή νόσος. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για το 1/3 των θανάτων παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ο επιπολασμός της αρτηριακής υπέρτασης σε παγκόσμιο επίπεδο υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο άτομα, ενώ ενοχοποιείται για 7,1 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους.
Πώς μετράμε την πίεση του αίματος;
Την πίεση την διακρίνουμε σε συστολική και διαστολική. Είναι αυτές που γνωρίζουμε όλοι, ως “μεγάλη” και “μικρή” πίεση.
Η “μεγάλη” πίεση αίματος είναι η συστολική και η “μικρή” πίεση είναι η διαστολική. Μετρώντας τες σε χιλιοστά της στήλης υδραργύρου (mm Hg), οι τιμές αυτές αναγράφονται συνήθως ως “Μεγάλη/Μικρή”. Για παράδειγμα το “125/95” σημαίνει ότι η συστολική πίεση είναι 125 mm Hg (χιλιοστά στήλης υδραργύρου) και η διαστολή πίεση είναι 95 mm Hg.
Πάμε να δούμε πότε έχουμε φυσιολογική πίεση και πότε υπέρταση:
Ποια είναι η φυσιολογική και ποια είναι η υψηλή πίεση αίματος;
Σύμφωνα με την 7η αναφορά της Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation and Treatment of High lood Pressure, η πίεσή σας είναι σε φυσιολογικά επίπεδα και αρχίζετε να έχετε πρόβλημα όταν:
Φυσιολογική πίεση αίματος:
Συστολική: κάτω από 120 και Διαστολική: κάτω από 80
Έχετε κανονική πίεση αίματος. Συνεχίστε να έχετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα.
Προ-υπέρταση:
Συστολική: μεταξύ 120-139 και Διαστολική: μεταξύ 80-89
Ανήκετε στην κατηγορία που οι επιστήμονες ονομάζουν “προϋπέρταση”. Δεν έχετε κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Οι τιμές αυτές θεωρούνται φυσιολογικές, αλλά είναι θα ήταν συνετό να συνεχίσετε την υγιεινή διατροφή και να ασκείστε τακτικά.
Υπέρταση – στάδιο 1:
Συστολική: μεταξύ 140-159 και Διαστολική: μεταξύ 90-99
Ανήκετε στην κατηγορία της υπέρτασης στο στάδιο-1. Πρέπει να υιοθετήστε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Εάν προσέξετε την διατροφή σας και δεν δείτε την πίεσή σας να πέφτει πιο χαμηλά μετά την πάροδο ενός μήνα, πρέπει να επικοινωνήστε με το γιατρό σας, επειδή μπορεί να χρειάζεστε κάποια ήπια φαρμακευτική αγωγή για την υπέρταση.
Υπέρταση – στάδιο 2:
Συστολική: 160 και άνω και Διαστολική: 100 και άνω
Έχετε υπέρταση στο στάδιο-2, δηλαδή έχετε σαφώς σοβαρό πρόβλημα και υψηλή αρτηριακή πίεση. Πρέπει να υιοθετήσετε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής και να επικοινωνήσετε άμεσα με τον γιατρό σας για περαιτέρω εξετάσεις, αν εκείνος το κρίνει απαραίτητο.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από υπέρταση;
Οι πιθανότητες να αναπτύξετε υψηλή αρτηριακή πίεση είναι μεγαλύτερες, εάν:
- Είστε υπέρβαροι
- Έχετε ηλικία άνω των 45 ετών
- Είστε γυναίκα ηλικίας άνω των 55 ετών
- Έχετε οικογενειακό ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης
- Έχετε προ-υπέρταση
- Είστε αφροαμερικανός (έχουν την πιο – σοβαρής μορφής – υψηλή αρτηριακή πίεση)
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση είναι:
- Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού
- Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Δεν παίρνετε αρκετό κάλιο μέσω της διατροφής
- Δεν ασκείστε
- Παίρνετε φάρμακα που ευνοούν την υπέρταση
- Έχετε μακροχρόνιο στρες
- Καπνίζετε (το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει προσωρινή αύξηση της αρτηριακής πίεσης)
Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της υπέρτασης;
Η υψηλή αρτηριακή πίεση ονομάζεται και “σιωπηλός δολοφόνος”, επειδή μπορεί να έχετε για πολλά χρόνια υπέρταση, χωρίς συμπτώματα που να σας υποψιάσουν. Ο μόνος τρόπος για να μάθετε εαν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένας: να μετράτε τακτικά την πίεσή σας.
Χρησιμοποιώντας το πιεσόμετρο ένας γιατρός, μια νοσοκόμα ή ένας φαρμακοποιός μπορούν να πάρουν την πίεσή σας και να σας πουν εάν είναι υψηλή.
Φάρμακα για την υπέρταση
Η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει η υπέρταση στον οργανισμό είναι ανυπολόγιστη. Η υπέρταση έχει την τάση να προκαλεί στις αρτηρίες την εμφάνιση αθηρωματικών πλακών, οι οποίες προκαλούν καρδιακή προσβολή ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν πολλά και διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα που ρυθμίζουν την πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα.
Ασθενείς, λοιπόν, οι οποίοι έχουν πίεση υψηλότερη από 140/90mmHg πρέπει να λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, εφόσον το κρίνει ο ειδικός ιατρός, ο οποίος θα συνυπολογίσει όλα τα άλλα χαρακτηριστικά του ιστορικού του ασθενούς και τις απαντήσεις από τις εξετάσεις του.
Ο στόχος που προσπαθεί να επιτύχει ο γιατρός με την σύσταση αλλαγής των διατροφικών συνηθειών και τα αντι-υπερτασικά φάρμακα που συστήνει στον ασθενή του, είναι η αρτηριακή πίεση να πέσει κάτω από το 130/80mmHg.
Ωστόσο, ένα φάρμακο που μπορεί να μειώνει την αρτηριακή πίεση σε κάποιους ανθρώπους, μπορεί να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα σε άλλους. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστούν παρενέργειες, που θα είναι πιο έντονες από αυτές που υπολόγιζε ο γιατρός σας.
Προσοχή: Η πίεση δεν θα πρέπει με την φαρμακευτική αγωγή, να πέσει περισσότερο από τα φυσιολογικά επίπεδα. Σε μια μελέτη με περισσότερους από 22.000 ασθενείς με στεφανιαία νόσο διαπιστώθηκε ότι η μείωση της διαστολικής πίεσης κάτω από 70, διπλασίασε τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, ή άλλες αιτίες. Μια εξήγηση μπορεί να είναι, ότι σίγουρα ένα ορισμένο ποσοστό πίεσης θα πρέπει να υπάρχει, ώστε να ωθήσει το αίμα σας στην κατεύθυνση που πρέπει.
Με πληροφορίες από health.com, mayoclinic.org, Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης (www.hypertasi.gr)
