Ο καπνός και η στάχτη από τις πυρκαγιές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία σας. Τι πρέπει να κάνετε...

Ο καπνός και η στάχτη από τις πυρκαγιές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία σας. Τι πρέπει να κάνετε...

Της Γιάννας Σουλάκη

Αποπνικτική ατμόσφαιρα επικρατεί τα τελευταία 24ωρα στην Αθήνα, εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς που καίει την Ανατολική Αττική. Οι βόρειοι άνεμοι μεταφέρουν τα αποκαΐδια σε ολόκληρη την πρωτεύουσα, ενώ πυκνός καπνός έχει καλύψει τον ουρανό. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, μάλιστα, η μυρωδιά καμένου είναι έντονη στην ατμόσφαιρα, ενώ η ίδια κατάσταση επικρατεί σε όλες τις περιοχές και πόλεις που βρίσκονται κοντά σε μεγάλα μέτωπα πυρκαγιάς.
Η στάχτη και ο καπνός, όμως, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην υγεία των πολιτών και ιδιαίτερα όσων πάσχουν από χρόνια προβλήματα υγείας.

Δείτε ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορείτε να κάνετε για να προστατευθείτε.

Δείτε τί προκαλεί η καύση του ξύλου

Αν και δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια ευαισθησία στον καπνό, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε – όσο αυτό είναι εφικτό – να αποφύγουμε την εισπνοή του. Και ιδιαίτερα όταν ο καπνός είναι πολύ πυκνός, κάτι που συμβαίνει όταν βρισκόμαστε δίπλα σε μια πυρκαγιά.

Ο καπνός αποτελείται από μία σύνθεση αερίων και μικρών σωματιδίων, τα οποία παράγονται με την καύση του ξύλου και άλλων οργανικών υλικών. Η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία, προέρχεται από τα μικροσωματίδια, τα οποία εμπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονές σας. Αν συμβεί κάτι τέτοιο μπορούν να προκληθούν μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως για παράδειγμα τσούξιμο στα μάτια και ρινική καταρροή, έως πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως σοβαρή επιδείνωση χρόνιων παθήσεων της καρδιάς και των πνευμόνων. Η έκθεση στη μόλυνση από τα σωματίδια αυτά έχει συνδεθεί ακόμη και με πρόωρο θάνατο.

Κάποιοι άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Ποιοι είναι αυτοί;

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δώσετε μεγαλύτερη προσοχή αν εκτίθεστε σε κακή ποιότητα ατμόσφαιρας εξαιτίας πυρκαγιάς, εάν ανήκετε στις παρακάτω κατηγορίες:

* Ασθενής με καρδιακή ή πνευμονική νόσο (καρδιακή ανεπάρκεια, στηθάγχη, ισχαιμική καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εμφύσημα ή άσθμα).

* Ηλικιωμένοι (είναι περισσότερο πιθανό να έχετε καρδιακή ή πνευμονική νόσο εάν είστε άτομο μεγάλης ηλικίας).

* Παιδιά ή ακόμα και έφηβοι (το αναπνευστικό σύστημα παιδιών και εφήβων είναι ακόμα σε ανάπτυξη, οπότε εισπνέουν περισσότερο αέρα – και ταυτόχρονα ατμοσφαιρικούς ρύπους όταν υπάρχουν – ανά κιλό σωματικού βάρους, σε σχέση με τους ενήλικες, ενώ επίσης είναι πιθανότερο να είναι ενεργά σε εξωτερικούς χώρους και πιο πιθανό να υποφέρουν από άσθμα).

* Ασθενίες με διαβήτη (είναι πιθανότερο να έχετε υποκείμενη καρδιαγγειακή νόσο).

Έγκυοι (μπορεί να υπάρξουν πιθανές επιπτώσεις στην υγεία τόσο της εγκύου, όσο και του αναπτυσσόμενου εμβρύου).

Συμπτώματα που μπορεί να σας προκαλέσει η εισπνοή καπνού, στάχτης και σωματιδίων

Η εισπνοή πυκνού καπνού μπορεί να σας προκαλέσει μια σειρά συμπτωμάτων:

- Ασθενείς και υγιείς μπορεί να παρουσιάσουν κάψιμο στα μάτια, ρινική καταρροή, βήχα, φλέγμα, συριγμό και δυσκολία στην αναπνοή.

- Εάν πάσχετε από κάποια καρδιακή ή πνευμονική νόσο, τότε ο καπνός μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά σας.

- Τα άτομα με καρδιακή νόσο μπορεί να παρουσιάσουν πόνο στο στήθος, αίσθημα παλμών, δύσπνοια ή κόπωση.

- Τα άτομα με πνευμονική νόσο ενδέχεται να μην μπορούν να αναπνεύσουν τόσο βαθιά ή έντονα όπως συνήθως και μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα, όπως βήχα, φλέγμα, δυσφορία στο στήθος, συριγμό και δύσπνοια.

Των φρονίμων τα παιδιά...!

Είναι σημαντικό να περιορίσετε όσο μπορείτε την έκθεσή σας στον καπνό, ειδικά αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, για την εμφάνιση συμπτωμάτων που σχετίζονται με την εισπνοή σωματιδίων. Γι'' αυτό καλό θα ήταν πριν φτάσει η εποχή των πυρκαγιών να φροντίσετε να λάβετε έγκαιρα προληπτικά μέτρα, ώστε να προστατέψετε την υγεία σας και να μην κινδυνεύσετε, αν έρθει η δύσκολη στιγμή.

Έτσι λοιπόν αν ζείτε σε περιοχή που έχει χαρακτηριστεί υψηλού κινδύνου για πυρκαγιές, φροντίστε εκ των προτέρων:

- Εάν είστε ασθενής με καρδιακή, αγγειακή ή πνευμονική νόσο, συμπεριλαμβανομένου του άσθματος, να συμβουλευτείτε από πριν τον γιατρό σας και να πάρτε συγκεκριμένες πληροφορίες, π.χ. σε ποια φάση θα πρέπει να εγκαταλείψετε το σπίτι σας και την περιοχή, πόση ποσότητα φαρμάκου θα πρέπει να λάβετε και πως θα αποφύγετε τις επιπτώσεις, εάν ξεσπάσει πυρκαγιά.

- Έχετε πάντα στο σπίτι σας προμήθειες ποτών και τροφίμων που δεν απαιτούν μαγειρική, καθώς το μαγείρεμα – και ειδικά το τηγάνισμα και το ψήσιμο – σε περιοχές στις οποίες υπάρχει επιβάρυνση στην ατμόσφαιρα μετά από μια πυρκαγιά, μπορεί να αυξήσει τα εσωτερικά επίπεδα μόλυνσης του σπιτιού σας.

- Προμηθευτείτε μία συσκευή καθαρισμού της ατμόσφαιρας. Ορισμένες συσκευές καθαρισμού του αέρα εσωτερικών χώρων μπορούν ενδεχομένως να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων σωματιδίων στο σπίτι σας, εφόσον είναι ο σωστός τύπος και έχει το κατάλληλο μέγεθος για την κάλυψη των δωματίων σας, σύμφωνα με τις υποδείξεις του κατασκευαστή. Μην περιμένετε να ξεσπάσει πυρκαγιά για να προμηθευτείτε ένα καθαριστικό αέρα. Πράξτε το εκ των προτέρων.

Σημείωση: Μην χρησιμοποιείτε καθαριστικό αέρα που παράγει όζον (ιονιστή ατμόσφαιρας), καθώς μπορεί να προσθέσει ρύπανση στο σπίτι σας.

- Προμηθευτείτε μια μάσκα προστασίας της αναπνοής N-95 ή P-100 και μάθετε πώς να την χρησιμοποιήσετε σωστά σε περίπτωση ανάγκης. Πωλούνται σε πολλά καταστήματα υλικών και εργαλείων σπιτιού ή ακόμα και μέσω internet.

Προστατευτείτε κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς

Δώστε προσοχή στις πληροφορίες που δίνουν οι αρμόδιοι για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή που μένετε. Καθώς ο καπνός πυκνώνει, η συγκέντρωση των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα αυξάνεται - και τότε θα πρέπει να ακολουθήσετε τις συμβουλές του γιατρού σας για να προστατευτείτε.

Πληροφορίες για την ποιότητα της ατμόσφαιρας μπορείτε να πάρετε μέσω του Ημερήσιου Δελτίου Τιμών Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης που υπάρχει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ή από δημοσιογραφικές πληροφορίες που μεταδίδουν τα ΜΜΕ.

Χρησιμοποιήστε την κοινή λογική πριν κάνετε κάποιες συγκεκριμένες δραστηριότητες. Ακόμα κι αν δεν έχετε ασφαλείς πληροφορίες για την ατμοσφαιρική ρύπανση που υπάρχει στην περιοχή σας, αν ο αέρας μυρίζει καπνό, μάλλον δεν είναι καλή ιδέα να πάτε για τρέξιμο ή να κάνετε κάποια υπαίθρια δραστηριότητα που απαιτεί προσπάθεια. Επίσης, δεν είναι καλό να εκθέσετε τα παιδιά σας σε εξωτερικούς χώρους για πολύ ώρα (κυρίως τα παιδιά που πάσχουν από άσθμα) και μάλιστα όταν κάνουν κάποια έντονη σωματική δραστηριότητα. Εάν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους, δώστε σημασία στα συμπτώματα. Εάν εμφανίζετε συμπτώματα, τότε θα πρέπει να βρείτε άμεσα τρόπο να μειώσετε την έκθεσή σας στον καπνό και τη στάχτη.

Οι μάσκες προστασίας από τη σκόνη δεν επαρκούν. Οι μάσκες "σκόνης" ή οι χάρτινες χειρουργικές μάσκες που πωλούν στα φαρμακεία, δεν προστατεύουν αποτελεσματικά τους πνεύμονές σας από τα μικροσωματίδια που περιέχει ο καπνός της πυρκαγιάς. Επίσης, τα μαντίλια, τα κασκόλ ή τα μανταλάκια (υγρά ή στεγνά) δεν θα βοηθήσουν. Οι μάσκες που προστατεύουν από τα σωματίδια (αναπνευστήρες N-95 ή P-100) μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές, αλλά θα πρέπει να έχουν κατάλληλο μέγεθος και να χρησιμοποιούνται σωστά.

Εάν μπορείτε να παραμείνετε στο σπίτι σας, αναζητήστε συμβουλές και τρόπους για να είναι ο εσωτερικός αέρας του σπιτιού σας, όσο το δυνατόν πιο καθαρός. Κρατήστε κλειστά παράθυρα και πόρτες και χρησιμοποιήστε το κλιματιστικό σας, το φίλτρο του οποίου θα πρέπει να είναι καθαρό.

Με πληροφορίες από :

https://www3.epa.gov/airnow/wildfire_may2016.pdf

https://www.cdc.gov/disasters/wildfires/index.html