Ο καρκίνος του τραχήλου είναι νόσος που χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη κακόηθων (καρκινικών) κυττάρων στους ιστούς του τραχήλου της μήτρας. Ο καρκίνος του τραχήλου αναπτύσσεται συνήθως μετά από μακρό χρονικό διάστημα εξέλιξης μεταβολών στα κύτταρα του τραχήλου, οι οποίες είναι γνωστές ως δυσπλασία.
Στο σύνολό τους οδηγούν στην εμφάνιση μη φυσιολογικών κυττάρων στους ιστούς του τραχήλου. Προοδευτικά, τα καρκινικά κύτταρα αρχίζουν να αυξάνονται και να εξαπλώνονται σε μεγαλύτερο βάθος διήθησης μέσα στον τράχηλο και στις περιβάλλουσες ανατομικές δομές.
Οι συχνότερες μορφές είναι ο επιθηλιακός καρκίνος (90% των περιπτώσεων) που αναπτύσσεται στο έξω μέρος του τραχήλου και το αδενοκαρκίνωμα (10% των περιπτώσεων) που εμφανίζεται στο εσωτερικό μέρος του τραχηλικού καναλιού (ενδοτράχηλος).
Η μόλυνση από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου. Σήμερα είναι πλέον γνωστό ότι η μόλυνση από τους διάφορους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων αποτελεί απαραίτητο και αναγκαίο αιτιολογικό παράγοντα για την ανάπτυξη διηθητικού καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να προληφθεί και μπορεί να ιαθεί εάν ανιχνευθεί έγκαιρα. Παλαιότερα, ο καρκίνος αυτός αποτελούσε ένα από τους κύριους λόγους θνησιμότητας των γυναικών εξ'' αιτίας καρκίνου.
Σήμερα με την βοήθεια σύγχρονων διαγνωστικών μοριακών Τεστ ανίχνευσης του ιού HPV, όπως το mRNA HPV Test, και θεραπείας των προκαρκινικών βλαβών, αφενός η θνησιμότητα που προκαλεί έχει μειωθεί σημαντικά και αφετέρου είναι δυνατή η διαλογή των γυναικών που διατρέχουν πραγματικό κίνδυνο και χρειάζονται κάποια θεραπεία.