Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κυρία Ειρήνη Αγαπηδάκη, αναλαμβάνει έναν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της πρόληψης και της προαγωγής της δημόσιας υγείας στη χώρα μας. Στην συνέντευξή της στο Liberal.gr, τονίζει τη σημασία της πρόληψης ως θεμέλιο για την καλή υγεία και αναλύει τις πολιτικές και πρωτοβουλίες που υλοποιεί η κυβέρνηση, όπως το πρόγραμμα «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ», που στοχεύει στη δωρεάν προσφορά προληπτικών εξετάσεων για εκατομμύρια πολίτες. Επιπλέον, η κυρία Αγαπηδάκη αναφέρεται στις προσπάθειες για την εξάλειψη των ανισοτήτων στην υγειονομική περίθαλψη, δίνοντας έμφαση στην ισότιμη πρόσβαση για όλους, ανεξαρτήτως γεωγραφικής τοποθεσίας ή οικονομικής κατάστασης.
Συνέντευξη στη Σοφία Κωστάρα
Κυρία Αγαπηδάκη το μεγάλο σας έργο, με το οποίο έχετε καταπιαστεί με πάθος, αφορά την πρόληψη, ένα κεφαλαιώδες ζήτημα για την προαγωγή της καλής υγείας. Τι έχει γίνει μέχρι τώρα και τι περιμένουμε. Γιατί, η καλή υγεία ξεκινά από την πρόληψη και δεν είναι μόνο τα νοσοκομεία. Οι Έλληνες πώς στέκονται απέναντι στην πρόληψη;
Ακριβώς, κυρία Κωστάρα, η καλή υγεία ξεκινά από την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών, όχι από το νοσοκομείο. Η ευθύνη που έχω ως Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας για το ζήτημα αυτό αλλά και η δέσμευση του Υπουργείου Υγείας και της κυβέρνησης είναι μεγάλη, καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας υλοποιούνται ολοκληρωμένες πολιτικές με στόχο την Πρόληψη, την Υγεία και όχι απλά τη θεραπεία. Έχουμε δώσει τεράστια έμφαση στην πρόληψη μέσα από οργανωμένα, δωρεάν προγράμματα που φτάνουν σε κάθε πολίτη. Υλοποιούμε για πρώτη φορά στη χώρα μας το πρώτο οργανωμένο σύστημα Πρόληψης.
Μέσα από το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ» έχουμε καταφέρει να σωθεί μια ολόκληρη πόλη μεγαλύτερη από τη Λαμία, έχουν σωθεί πάνω από 50.000 άνθρωποι.
Πρόσφατα ξεκίνησε και η έκδοση των ηλεκτρονικών παραπεμπτικών και η αποστολή ενημερωτικών SMS προς τους δικαιούχους του Προγράμματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης Καρδιαγγειακών Νοσημάτων. Το πρόγραμμα αφορά περισσότερους από 5,2 εκατομμύρια πολίτες ηλικίας 30 έως 70 ετών που διαθέτουν ΑΜΚΑ και περιλαμβάνει μια σειρά δωρεάν προληπτικών εξετάσεων, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.
Όλες οι εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου είναι δωρεάν για όλους τους δικαιούχους, είτε είναι ασφαλισμένοι είτε είναι και ανασφάλιστοι, και θέλω να πω στους πολίτες να μην αγνοήσουν το μήνυμα και να κάνουν τις εξετάσεις τους.
Για κάθε εκατομμύριο πολιτών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση Καρδιαγγειακών Νοσημάτων εκτιμούμε ότι θα σωθούν 20.000 άνθρωποι από εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια. Μέσω της ιστοσελίδας του Προγράμματος https://cardio.gov.gr/, κάθε πολίτης μπορεί να βρει το πλησιέστερο συνεργαζόμενο διαγνωστικό κέντρο και να πραγματοποιήσει δωρεάν τις εξετάσεις του.
Όσον αφορά τη στάση των Ελλήνων απέναντι στην πρόληψη, τα στοιχεία δείχνουν ότι παραδοσιακά δεν είχαμε υψηλά ποσοστά συμμετοχής σε προληπτικούς ελέγχους. Ένας βασικός λόγος για αυτό είναι, ότι ποτέ δεν είχαμε οργανωμένο σύστημα πρόληψης. Αυτό αλλάξαμε, και έτσι, με τις στοχευμένες δράσεις μας, βλέπουμε ολοένα και
περισσότερους πολίτες να αξιοποιούν τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις και να εντάσσουν την πρόληψη στην καθημερινότητά τους.
Αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς μια νέα κουλτούρα υγείας, μια κουλτούρα πρόληψης όπου πλέον η πρόληψη αρχίζει να γίνεται τρόπος ζωής για τους πολίτες.
Ίση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης. Αυτό είναι ένα από τα μελήματά σας. Σε τι ποσοστό έχει υλοποιηθεί;
Η ισότιμη πρόσβαση στην υγεία είναι θεμελιώδης αρχή μας, είναι μια δέσμευση που υλοποιούμε στην πράξη. Οι κοινωνικές ανισότητες στην υγεία τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες, είναι υπαρκτές και αποτελούν πάντα έναν βασικό στόχο για το Υπουργείο Υγείας. Είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που μπήκα στην πολιτική, καθώς γνωρίζω από πρώτο χέρι -τόσο λόγω της προσωπικής μου διαδρομής όσο και εξαιτίας της επιστημονικής μου ιδιότητας- τι σημαίνει να γεννιέσαι, να μεγαλώνεις, να ζεις έχοντας να αντιμετωπίσεις αντιξοότητες όπως η φτώχεια.
Στόχος μας είναι να έχει κάθε πολίτης, ισότιμη πρόσβαση στην υγεία, ανεξάρτητα από το μέρος που κατοικεί. Να έχουν δηλαδή καλύτερα αποτελέσματα υγείας μέσα από την έγκαιρη διάγνωση και φροντίδα όλοι οι πολίτες ανεξάρτητα από το αν γεννήθηκαν σε φτωχή ή πλούσια οικογένεια, ανεξάρτητα από το αν ζουν στην Αθήνα ή στον Έβρο. Έχουμε ήδη κάνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ), παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προσέγγιση των πιο ευάλωτων και απομακρυσμένων πληθυσμών. Οι ΚΟΜΥ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, παρέχοντας δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, εμβολιασμούς και βασικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ανθρώπους που δυσκολεύονται να επισκεφθούν μια δομή υγείας.
Μετά τον Έβρο, το Ορμένιο – το βορειότερο χωριό της χώρας μας – και το Ίλιον, μια αστική περιοχή με πληθυσμό 84.004 κατοίκων, η οποία αντιμετωπίζει σημαντικές κοινωνικές ανισότητες στην υγεία, επόμενος σταθμός της πρώτης φάσης λειτουργίας των ΚΟΜΥ είναι η Ψέριμος - ένα από τα πολύ μικρά νησιά της πατρίδας μας, όπου οι 27 κάτοικοι βιώνουν σημαντικά προβλήματα πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης και νησιωτικότητας.
Κάθε μήνα οι ΚΟΜΥ θα βρίσκονται σε σταθερά σημεία κάθε περιοχής ενώ θα πραγματοποιούν και κατ’ οίκον επισκέψεις. Με 250 κλιμάκια του ΕΟΔΥ και συνολικά 1.000 επαγγελματίες υγείας, οι ΚΟΜΥ σταδιακά θα καλύψουν όλη την Ελλάδα, από τη Θράκη έως την Κρήτη. Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσω ότι οι ΚΟΜΥ διαθέτουν
σύγχρονο εξοπλισμό τηλεϊατρικής, επιτρέποντας ακόμα και απεικονιστικές εξετάσεις, με άμεσα, επί τόπου αποτελέσματα.
Το μοντέλο αυτό αλλάζει τη φιλοσοφία του συστήματος υγείας: δεν περιμένουμε δηλαδή ο πολίτης να πάει στον γιατρό, αλλά φέρνουμε τον γιατρό στον πολίτη. Η μάχη για την εξάλειψη των ανισοτήτων στην υγεία είναι συνεχής, αλλά τα πρώτα βήματα έχουν γίνει. Ο στόχος μας είναι να μην μείνει κανείς πίσω, να μη γίνεται η καταγωγή μας μοίρα. Και γι’ αυτό, συνεχίζουμε με ακόμη μεγαλύτερη ένταση.
Ποιες κινήσεις κάνετε ώστε να ενισχυθεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας;
Η ανασυγκρότηση του ΕΣΥ απαιτεί στοχευμένες παρεμβάσεις, και ήδη προχωρούμε σε συγκεκριμένες δράσεις που θα βελτιώσουν ουσιαστικά την καθημερινότητα τόσο των πολιτών όσο και των επαγγελματιών υγείας.
Πρώτον, δίνουμε έμφαση στην αναβάθμιση των Κέντρων Υγείας, τα οποία αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Με εκτεταμένες παρεμβάσεις σε υποδομές και εξοπλισμό, στόχος μας είναι να μπορούν να προσφέρουν σύγχρονες υπηρεσίες, μειώνοντας την ανάγκη για νοσηλείες και αποσυμφορώντας τα νοσοκομεία.
Ήδη, πάνω από 150 Κέντρα Υγείας σε όλη την επικράτεια βρίσκονται σε διαδικασία ανακαίνισης, ενώ μέσα στο 2025 αναμένεται να παραδοθούν οι πρώτες αναβαθμισμένες δομές.
Δεύτερον, προχωρούμε ήδη σε 2.000 νέες προσλήψεις αποκλειστικά για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ενισχύοντας το ανθρώπινο δυναμικό και διασφαλίζοντας ότι κάθε πολίτης έχει πρόσβαση σε γιατρούς και επαγγελματίες υγείας χωρίς καθυστερήσεις, ενώ ιδρύονται 312 ιατρεία χρονίων νοσημάτων, ενισχύοντας την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού.
Έχουμε ήδη δώσει κίνητρα στους νέους γιατρούς. Για πρώτη φορά δίνουμε εφάπαξ οικονομικό κίνητρο ύψους 40.000 ευρώ σε νέους ιατρούς που θα επιλέξουν να εκπαιδευτούν στις ειδικότητες της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και της Εσωτερικής Παθολογίας.
Μάλιστα, στον πρώτο μήνα λειτουργίας έχουμε αυξήσει κατά 1.000 τους προσωπικούς ιατρούς με τη νέα μεταρρύθμιση που νομοθετήσαμε τον Δεκέμβριο. Η Β΄φάση της μεταρρύθμισης προχωράει με ταχύ ρυθμό και θα έχουμε τη δυνατότητα να καλύψουμε περισσότερους πολίτες.
Τρίτον, γίνονται πολύ σημαντικά βήματα στην ψηφιοποίηση της υγείας. Υλοποιούμε τον Εθνικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, ένα εμβληματικό έργο που παρουσιάσαμε αυτές τις ημέρες στο Υπουργείο Υγείας. Μέσω αυτού, κάθε πολίτης θα έχει άμεση και πλήρη πρόσβαση στο ιατρικό του ιστορικό, ενώ παράλληλα θα διευκολύνει σημαντικά το έργο των γιατρών, επιτρέποντάς τους να λαμβάνουν πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές αποφάσεις για τη θεραπεία των ασθενών τους.
Κατανοούμε ότι οι παθογένειες του συστήματος δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά το 2025 σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Προχωράμε με σταθερά βήματα για να διασφαλίσουμε ότι το ΕΣΥ θα είναι σύγχρονο, λειτουργικό και προσβάσιμο σε όλους.
Εκτός από το πρώτο Οργανωμένο Σύστημα Πρόληψης, τις Κινητές Ομάδες Υγείας και την ενίσχυση της ΠΦΥ, έχετε υλοποιήσει και το πρώτο πρόγραμμα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Πώς πάει αυτό; Το αγκαλιάζουν τα παιδιά, οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί;
Η Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας συνεχίζεται δυναμικά, και βλέπουμε ότι οι οικογένειες, οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, αλλά και τα ίδια τα παιδιά την αγκαλιάζουν θερμά.
Μόλις το Σάββατο, βρεθήκαμε στη Θεσσαλονίκη για τη Μεγάλη γιορτή για την Άσκηση και τη Διατροφή, μια ανοιχτή εκδήλωση στο πλαίσιο της δράσης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και τη UNICEF. Ήταν πραγματικά συγκινητικό να βλέπουμε παιδιά και γονείς να συμμετέχουν με τόσο ενθουσιασμό, να ανακαλύπτουν τη χαρά της άσκησης και της υγιεινής διατροφής μέσα από βιωματικές δραστηριότητες.
Και συνεχίζουμε! Μέσα στον Απρίλιο, κάνουμε ένα ακόμα σημαντικό βήμα με την έναρξη των δωρεάν online συνεδριών για οικογένειες με παιδιά που αντιμετωπίζουν παχυσαρκία. Μέσω του Ευρωπαϊκού Κέντρου κατά της Παχυσαρκίας, που ιδρύθηκε στο πλαίσιο της δράσης, οι οικογένειες θα μπορούν να έχουν εξ αποστάσεως παρακολούθηση από εξειδικευμένους διαιτολόγους, πάντα κατόπιν παραπομπής από παιδίατρο.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να καλύψει μια μεγάλη ανάγκη, προσφέροντας εύκολη και δωρεάν πρόσβαση σε επιστημονική καθοδήγηση, χωρίς γεωγραφικούς ή οικονομικούς περιορισμούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δράση μας έχει ήδη αναγνωριστεί διεθνώς, καθώς συμπεριλήφθηκε στο Country Impact Report του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως μία από τις βέλτιστες πρακτικές των 53 χωρών-μελών. Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα πρωτοπορεί στην πρόληψη και προαγωγή της υγείας των παιδιών, συμβάλλοντας όχι μόνο στη βελτίωση της δημόσιας υγείας στη χώρα μας, αλλά και στη διαμόρφωση καλών πρακτικών σε διεθνές επίπεδο.
Για εμάς, η υγεία των παιδιών είναι προτεραιότητα. Με αυτή τη νέα δυνατότητα, στηρίζουμε τις οικογένειες με πρακτικούς, ουσιαστικούς τρόπους, δίνοντάς τους τα εργαλεία για ένα πιο υγιές μέλλον.
