Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και με σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον αυτισμό και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Ο αυτισμός είναι ο γενικός όρος για μια ομάδα σύνθετων διαταραχών της ανάπτυξης του εγκεφάλου η οποία οδηγεί σε ποικίλες δυσκολίες και περιορισμούς στη διαμόρφωση γνωστικών λειτουργιών, στον τρόπο επικοινωνίας και την επεξεργασία των αισθητηριακών ερεθισμάτων.
Το φάσμα του αυτισμού χαρακτηρίζεται, σε διαφορετικούς βαθμούς, από δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση και την κοινωνική κατανόηση και συναισθηματική συναλλαγή, από δυσκολίες στη λεκτική και τη μη λεκτική επικοινωνία, καθώς και από επαναλαμβανόμενες, στερεότυπες συμπεριφορές και δραστηριότητες που επηρεάζουν τη λειτουργικότητα του ατόμου.
Έχει βρεθεί ότι ποσοστό 20-30 % των ασθενών με αυτισμό εμφανίζει επιληπτικές κρίσεις. Μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν επιληψία έχουν τα κορίτσια, ασθενείς με βαριά γνωστική μειονεξία ή με λεκτική ακουστική αγνωσία ή με κινητικές διαταραχές καθώς και όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό επιληψίας.
Το αυτιστικό φάσμα περιλαμβάνει ετερογενείς ομάδες ασθενών που χαρακτηρίζονται από εμφάνιση, στην πρώιμη παιδική ηλικία, διαταραχών της κοινωνικής επικοινωνίας και της αρτιότητας της ανάπτυξης του λόγου. Οι ασθενείς εμφανίζουν επίσης περιορισμένο εύρος ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων καθώς και διαταραχές στις γνωστικές ικανότητες που ποικίλουν σε βαρύτητα. Οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος είναι σοβαρές, χρόνιες νευροβιολογικές διαταραχές με συχνότητα που υπερβαίνει τη μία περίπτωση στα 500 παιδιά. Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι το αυτιστικό φάσμα είναι ακόμη συχνότερο και αφορά ένα στα 200 παιδιά.
Υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στον αυτισμό, τις μαθησιακές δυσκολίες και την επιληψία.
Η θεραπεία για άτομα με επιληψία και αυτισμό είναι η ίδια όπως και για ένα άτομο που δεν έχει αυτισμό, αλλά θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προκειμένου οι απαραίτητες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της επιληψίας να γίνουν όσο το δυνατόν λιγότερο στρεσογόνες.
Η επιληψία αφορά ένα στα 100 παιδιά και οφείλεται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων σε ανωριμότητα του νευρικού συστήματος. Εκτός από τα παιδιά, η επιληψία είναι πολύ συχνή και στους ηλικιωμένους – στους τελευταίους λόγω εκφυλίσεων στο νευρικό σύστημα.
Kάθε κρίση επιληψίας σε παιδί που δεν έχει ξαναεμφανίσει κρίση, θα πρέπει να διερευνάται, τονίζει ο Παιδίατρος – ειδικός Παιδονευρολόγος, Διδάκτωρ Παιδονευρολογίας στο Πανεπιστημίου Lund Σουηδίας και μέλος της Παιδονευρολογικής Εταιρίας Σουηδίας, Μηνάς Καπετανάκης, MD, PhD c.
Τη στιγμή της κρίσης
Πώς πρέπει να αντιδράσουμε αν ένα παιδί εμφανίσει επιληψία; Πρώτα από όλα, θα πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι και να περιμένουμε να ολοκληρωθεί η κρίση, απομακρύνοντας όλα τα αντικείμενα τα οποία βρίσκονται κοντά στο παιδί και στα οποία κινδυνεύει να τραυματιστεί. Μόλις ολοκληρωθεί η κρίση, τοποθετούμε το παιδί σε θέση ανάνηψης και σε δεύτερο χρόνο, αναζητήσουμε τη συμβουλή γιατρού.
Διάγνωση
Η διάγνωση της επιληψίας γίνεται με ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, ενώ η αντιμετώπισή της εκτείνεται σε τρεις βασικούς άξονες: φαρμακευτική αντιμετώπιση (αντιεπιληπτική αγωγή – χρόνια ή αγωγή διάσωσης), διατροφική αντιμετώπιση (κετογονικές ως επί το πλείστον δίαιτες) και χειρουργική αντιμετώπιση (σε περιπτώσεις όγκων, αιματωμάτων, φλοιικών δυσπλασιών). Άλλες θεραπείες που χρησιμοποιούνται στην επιληψία είναι η VNS (vagus nerve stimulator) και η εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση (DBS).
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ωστόσο, οι επιληψίες στα παιδιά, καθώς οφείλονται σε ανωριμότητα του νευρικού συστήματος, περνούν από μόνες τους.
Αυτισμός
Η όσο το δυνατόν πιο πρώιμη διάγνωση του αυτισμού, συνεπάγεται και πρώιμη θεραπεία (εργοθεραπεία, λογοθεραπεία, φυσικοθεραπεία). Στον αυτισμό χρησιμοποιούνται επίσης η θεραπευτική ιππασία, η μουσικοθεραπεία που φαίνεται πως βοηθούν, ενώ οι gluten free και casein free δίαιτες είναι αμφιλεγόμενες.
