Της Γιάννας Σουλάκη
Δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους φέτος το καλοκαίρι στη χώρα μας από τον ιό του Δυτικού Νείλου, ανεβάζοντας συνολικά τα κρούσματα στα 625 και τους θανάτους στους 80, μέσα σε μια πενταετία.
Ο ιός φαίνεται ότι “ξύπνησε” και πάλι, καθώς τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια δεν είχαν καταγραφεί κρούσματα στην Ελλάδα, καθώς τα τελευταία είχαν εντοπιστεί το καλοκαίρι του 2014, τότε που είχαν διαγνωστεί 15 άνθρωποι με την ασθένεια, οι 6 εκ των οποίων, είχαν καταλήξει σε θάνατο. Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, αυτό οφείλεται στη σύνθετη επιδημιολογία και την απρόβλεπτη κυκλοφορία του ιού, ενώ η επανεμφάνιση των περιστατικών λοίμωξης από τον ιό θεωρούνταν πιθανή και αναμενόμενη.
Ο ιός του δυτικού Νείλου απομονώθηκε για πρώτη φορά το 1937 σε μια ενήλικη γυναίκα που είχε υψηλό πυρετό στην περιοχή του Δυτικού Νείλου στην Ουγκάντα. Από εκεί ο ιός πήρε και το όνομά του. Ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες το καλοκαίρι του 1999, στη Ν.Υόρκη.
Τα άτομα άνω των 50 ετών φαίνεται ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την ασθένεια, καθώς και οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς και γενικά τα άτομα που πάσχουν από χρόνια υποκείμενα νοσήματα.
Χαρακτηριστικά του ιού του Δυτικού Νείλου
Πρόκειται ουσιαστικά για έναν RNA ιό της οικογενείας των Flaviviridae ιών, όπως και οι ιοί του Δάγκειου και του κίτρινου πυρετού. Η κύρια δεξαμενή του ιού είναι τα μολυσμένα με τον ιό πτηνά, άγρια αλλά και αποδημητικά, στο αίμα των οποίων ο ιός κυκλοφορεί σε υψηλά επίπεδα και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ενδιάμεσοι ξενιστές είναι τα κοινά κουνούπια, τα οποία μολύνονται κατά το τσίμπημα μολυσμένου πτηνού και το μεταδίδουν στον άνθρωπο, τον ίππο και άλλα θηλαστικά, όπως οι αίγες τα πρόβατα και τα βοοειδή. Ο ιός δεν φαίνεται να μεταδίδεται από τα μολυσμένα θηλαστικά, διότι η ιαιμία που προκαλείται σε αυτά είναι χαμηλού επιπέδου και σύντομη.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου προκαλεί ασυμπτωματική λοίμωξη σε ποσοστό 80% των ατόμων που μολύνονται. Ήπιες εκδηλώσεις της νόσου εμφανίζονται στο 20% και μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, κεφαλαλγία, μυϊκούς πόνους αδυναμία κλπ. Σε ποσοστό 1% των λοιμώξεων παρατηρείται προσβολή του Κεντρικού ή/και Περιφερικού Νευρικού Συστήματος (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, χαλαρή παράλυση, πάρεση, σπασμοί, αισθητηριακές διαταραχές κλπ)
Πότε ένα περιστατικό ορίζεται ως “κρούσμα μόλυνσης από τον ιό του Δυτικού Νείλου”;
Σύμφωνα με το Ινσιτούτο Παστέρ, για να χαρακτηριστεί και να επιβεβαιωθεί ένα κρούσμα ως προσβεβλημένο από τον ιό του Δυτικού Νείλου, θα πρέπει να τηρούνται τα παρακάτω κριτήρια:
Επιδημία ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα
Το καλοκαίρι του 2010 τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά εγκεφαλίτιδα από ιό του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, το καλοκαίρι και φθινόπωρο του 2010 διαγνώσθηκαν συνολικά 262 κρούσματα από ιό του Δυτικού Νείλου, το 70% περίπου των οποίων αφορούσε κρούσματα με εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), ενώ το 30% παρουσίασε ήπιες εκδηλώσεις και σημειώθηκαν συνολικά 35 θάνατοι, σε υπερήλικα άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Η πλειονότητα των κρουσμάτων καταγράφηκε στην Κεντρική Μακεδονία, με επίκεντρο τις πεδινές περιοχές Ημαθίας και Πέλλας. Μελέτες που έχουν γίνει πρόσφατα στις περιοχές αυτές, ενοχοποιούν το κοινό οικιακό κουνούπι Culex pipiens ως τον κύριο διαβιβαστή του ιού.
Tο καλοκαίρι 2011 επίσης σημειώθηκαν κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου. Από τα 101 κρούσματα που δηλώθηκαν, 76 εμφάνισαν εκδηλώσεις του ΚΝΣ και 25 ηπιότερες εκδηλώσεις. Αντίθετα από το 2010, τα κρούσματα του 2011 παρουσιάσθηκαν νοτιότερα και συγκεκριμένα στις περιοχές Ανατολικής Αττικής, Λάρισας και Καρδίτσας.
Πώς μπορεί να προφυλαχθεί κανείς από την ασθένεια;
Το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει ότι «οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού κατά την τρέχουσα περίοδο δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια» και συστήνει τη λήψη συστηματικών μέτρων ατομικής προστασίας από κουνούπια –που είναι και ο κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού– σε όλη την επικράτεια.
Τα μέτρα προστασίας περιλαμβάνουν τη χρήση εγκεκριμένων δραστικών εντομοαπωθητικών ουσιών σώματος και περιβάλλοντος, σητών, κουνουπιέρων, καθώς και την αποφυγή δημιουργίας λιμναζόντων νερών σε αυλές και μπαλκόνια.
Υπενθυμίζεται ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος μολυσμένων κοινών κουνουπιών. Κι ενώ, όπως είπαμε παραπάνω, η βασική δεξαμενή του ιού στη φύση είναι τα άγρια πτηνά, από όπου μολύνονται τα κουνούπια, οι άνθρωποι δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό.
Διαβάστε ακόμα:
- Πρώτο κρούσμα Ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για να προφυλαχθείτε
