Πώς η μελαγχολία των γιορτών μπορεί να εκτροχιάσει τη διατροφή
Shutterstock
Shutterstock

Πώς η μελαγχολία των γιορτών μπορεί να εκτροχιάσει τη διατροφή

Έτοιμοι ή όχι, οι διακοπές των γιορτών είναι εδώ.

Για πολλούς ανθρώπους, ειδικά εκείνους που προσπαθούν να χάσουν βάρος, δεν είναι εύκολος χρόνος. Οι υψηλές προσδοκίες για την ευτυχία των γιορτών μπορούν να δώσουν τη θέση τους στη μοναξιά, τη λύπη και μεγαλύτερη ευαισθησία στα, πλούσια σε θερμίδες, τρόφιμα που υπάρχουν παντού αυτή την εποχή του χρόνου.

Εάν κάποιος είναι επιρρεπής στη μελαγχολία των γιορτών, υπάρχουν βήματα που μπορεί να ακολουθήσει για να διατηρήσει καλή διάθεση (και στη διατροφή) χωρίς να στερεί από τον εαυτό του ή να το παρακάνει με τα φαγητά. Η ψυχική υγεία είναι ουσιαστικό μέρος της ευημερίας. Η επικοινωνία  με τον γιατρό ή τον θεραπευτή εάν κάποιος αισθάνεται συνεχώς υποτονικά, είναι σημαντική. Εάν έχει μια πάθηση όπως η κατάθλιψη, θα χρειαστεί θεραπεία, όχι μόνο τις ιδέες για τον τρόπο ζωής που κάνει.

Προσαρμογή της στάσης 

«Οι άνθρωποι που είναι επιτυχημένοι σε οτιδήποτε - είτε είναι η καριέρα τους, η ανατροφή των παιδιών τους ή η δίαιτα - βρίσκουν έναν «φακό» από τον οποίο θέλουν να το δουν», λέει ο Dr. John Eliot, PhD. Όλα είναι θέμα στάσης, λέει ο Dr. Eliot. «Πείτε στον εαυτό σας ότι είναι δύσκολο να τηρήσετε το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής σας κατά τη διάρκεια των γιορτών και θα γίνει μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία».

«Έχετε προετοιμαστεί», λέει ο Dr. Eliot. «Το ίδιο συμβαίνει και στο γκολφ. Αν εστιάσετε στο να μην χτυπήσετε τη μπάλα στη λίμνη, εννέα στις 10 φορές πηγαίνει στη λίμνη».

«Αυτό συμβαίνει επειδή, στις σκέψεις σας, ο εγκέφαλός σας δεν ''ακούει'' τη λέξη όχι», υποστηρίζει ο Dr. Eliot.

«Ο εγκέφαλος λειτουργεί με δεδομένα που σχετίζονται με πολύ έντονα συναισθήματα και εικόνες», υποστηρίζει. «Αν φορτίσετε τον εγκέφαλο με συναισθήματα και οπτικά στοιχεία, ο εγκέφαλος θα τα βάλει σε αυτά και θα τα παράγει. Στο γκολφ, η όραση της λίμνης είναι μια πολύ συναισθηματική εικόνα. Αλλά με αυτήν την εικόνα, αυτό που κάνατε είναι να προγραμματίσετε τον εγκέφαλό σας να βάλει την μπάλα στη λίμνη».

«Κοιτάξτε τι θέλετε να πετύχετε και αναρωτηθείτε: "Γιατί είναι σημαντικό να τρώτε με μέτρο;"» αναρωτιέται ο Dr. Eliot. «Αν η απάντηση είναι "Λοιπόν κάποιος θα πει ότι φαίνεσαι υπέροχη", αυτό είναι εξωτερικό κίνητρο. Αυτό δεν θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα. Τα εσωτερικά κίνητρα είναι πράγματα όπως το να νιώθεις καλά με τον εαυτό σου, να έχεις περισσότερη ενέργεια και να μπορείς να δημιουργείς. Έχει να κάνει με το πώς θέλεις να νιώθεις κάθε μέρα».

Για παράδειγμα, αν κάποιος δεν έχει πρόσκληση σε γιορτινό δείπνο, καλό είναι να κάνει τα δικά του σχέδια. 

Εάν αισθάνεται συνειδητός για το βάρος του – για παράδειγμα, για το πώς πιστεύει ότι μπορεί να αντιδράσουν τα μέλη της οικογένειας όταν τον βλέπουν – καλό είναι να κάνει έναν έλεγχο πραγματικότητας. «Δεν πρόκειται να σε απορρίψουν», λέει ο Dr. Wallin. «Απορρίπτετε τους ανθρώπους με βάση το πόσο ζυγίζουν;».

Όχι στην απόρριψη όλων των αγαπημένων εορταστικών φαγητών

Καλό είναι ο καθένας να ξεκουράζεται αρκετά. Ο λίγος ύπνος είναι μια μορφή στρες.

«Το άγχος φθείρει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν είσαι κουρασμένος, χάνεις τη δύναμη της θέλησής σου και μπαίνεις σε διαφωνίες εύκολα», υποστηρίζει ο Dr. Wallin. «Είστε επίσης πιο επιρρεπείς στην υπερκατανάλωση φαγητού ή στο να νιώσετε τη θλίψη των γιορτών. Και προετοιμάζοντας τον εαυτό σας για την κατάστασή σας, μπορείτε να κρατήσετε υπό έλεγχο τέτοιες αρνητικές σκέψεις».

Από την άλλη, η αποφυγή κοινωνικών εκδηλώσεων μπορεί απλώς να βυθίσει κάποιον περισσότερο στη μελαγχολία των γιορτών. 

Το περπάτημα βοηθάει

«Αφού είχατε τροφική απόλαυση σε γιορτή, κινηθείτε», συμβουλεύει η Dr. Sheah Rarback, διαιτολόγος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι.

«Φάε αυτό που λαχταράς και μετά κάνε μια βόλτα», υποστηρίζει. «Παίρνεις έτσι διπλές ενδορφίνες από το φαγητό και την άσκηση».

Το περπάτημα σβήνει επίσης τις λιγούρες που προέρχονται από την πλήξη. «Αν βγείτε έξω και περπατήσετε, δεν θα λαχταράτε τόσο πολύ το φαγητό», αναφέρει η Dr. Rarback.

«Η άσκηση είναι μια σημαντική στρατηγική τόσο για την καταπολέμηση της θλίψης των γιορτών όσο και για τα φαγητά των διακοπών», εξηγεί. «Τόσο η τροφή όσο και η άσκηση αυξάνουν το επίπεδο των χημικών ουσιών του εγκεφάλου που σε κάνει αισθάνεσαι καλά, νιώθεις πιο ήρεμος και μειώνει το άγχος».

«Το εορταστικό γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες με λίγη πρωτεΐνη, είναι ένας εξαιρετικός συνδυασμός για την καλή αίσθηση (η πρωτεΐνη σας βοηθά να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα)», προσθέτει η Dr. Rarback. 

Η λίστα του Dr. Rarback με υγιεινές τροφές περιλαμβάνει:
• Ψωμί ολικής αλέσεως με μια φέτα γαλοπούλα
• Ένα ποτήρι γάλα
• Τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως ψάρια κρύου νερού (όπως ο σολομός), ξηροί καρποί και λιναρόσπορος
• Σοκολάτα, η οποία έχει θεοβρωμίνη και καφεΐνη για πνευματική τόνωση, συν φαινυλαιθυλαμίνη για την τόνωση του νευρικού συστήματος και πιθανώς, για την παραγωγή θετικών συναισθημάτων.

Πρωτεΐνη για πρωινό. «Μερικές φορές οι άνθρωποι αισθάνονται νωθροί το πρωί και έχουν πρόβλημα να ξεκινήσουν», εξηγεί η Dr. Rarback. «Μην έχετε ένα μεγάλο μπολ με δημητριακά, κουλούρι ή τοστ. Έχετε ένα γεύμα πρωτεΐνης για πρωινό, όπως γιαούρτι ή αυγά».

«Σας κάνουν καλό όλο το χρόνο, αλλά αν νιώθετε επιρρεπείς στην κατάθλιψη των γιορτών, βεβαιωθείτε ότι παίρνετε αρκετά», λέει η Dr. Rarback.

«Επίσης, αντί να τρώτε τεράστια γεύματα που σας κάνουν υποτονικούς, τρώτε μικρά γεύματα, ώστε να έχετε σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα όλη την ημέρα», αναφέρει. «Αντί να αισθάνεστε γεμάτοι, πάντα να τροφοδοτείτε. Ο έλεγχος της μερίδας είναι σημαντικός, γιατί αν παραμείνετε ικανοποιημένοι, δεν θα πεινάσετε πολύ και δεν θα ενδώσετε στα φαγοπότια».