Η επιβεβαίωση του πρώτου κρούσματος της υποπαραλλαγής «Κένταυρος» στην Ελλάδα η οποία αποτελεί δεύτερης γενιάς υποπαραλλαγή του στελέχους ΒΑ.2 (δηλαδή της Όμικρον 2) ήταν αναμενόμενο να συμβεί καθώς όλα τα νέα στελέχη και υποστελέχη που αναδύονται στον πλανήτη και διαδίδονται στη Γηραιά Ήπειρο εξαπλώνονται σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
Όπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής Α’ αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας η υποπαραλλαγή «Κένταυρος» ή ΒΑ.2.75 φαίνεται να είναι πιο μεταδοτική από τις τελευταίες Όμικρον υποπαραλλαγές που κυκλοφορούν- δεν υπάρχουν όμως στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να συνδεθεί με αυξημένη λοιμογονικότητα με βαρύτερη νόσηση. Επίσης, δεν είναι βέβαιο ότι σε περιοχές όπως και η Ελλάδα που έχει καταστεί κυρίαρχη η υποπαραλλαγή ΒΑ.5 θα μπορέσει να επικρατήσει η «Κένταυρος».
Η διασπορά των νέων υποπαραλλαγών που χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη υπερμεταδοτικότητα καθιστά ακόμα πιο επιβεβλημένη την διενέργεια των αναμνηστικών δόσεων με τα επικαιροποιημένα εμβόλια για τους ανθρώπους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Μέσω της διενέργειας των αναμνηστικών δόσεων που γίνεται αποκλειστικά με τα νέα επικαιροποιημένα εμβόλια, θα επιτευχθεί σταδιακά η μείωση της διασποράς τους στην κοινότητα.
Η πρώτη «φουρνιά» των επικαιροποιημένων εμβολίων εμπεριέχει τις υποπαραλλαγές Όμικρον 1 και Ομικρον 2 ενώ η δεύτερη «φουρνιά» θα εμπεριέχει τις υποπαραλλαγές Ομικρον 4 και Ομικρον 5, με τη γερμανική BionTech να ανακοινώνει ότι το «οπλοστάσιο» των επικαιροποιημένων εμβολίων θα ενισχυθεί και με εμβόλιο της Pfizer που εμπεριέχει την υπερμεταδοτική Ο5.
Η καθηγήτρια παιδιατρικής – λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους επισημαίνουν ότι περισσότερο σημαντικό είναι να γίνει έγκαιρα ο εμβολιασμός των ευπαθών και δευτερευούσης σημασίας ποιο εμβόλιο θα γίνει ενώ θυμίζουν ότι τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν εξίσου από την βαριά νόσηση, τον κίνδυνο διασωλήνωσης και το θάνατο, με τα επικαιροποιημένα εμβόλια ωστόσο να διαθέτουν σαφές πλεονέκτημα στην προστασία από την διασπορά του κορονοϊού και την μετάδοση της λοίμωξης.
Παρότι η υποπαραλλαγή «Κένταυρος» ήρθε όπως ήταν και αναμενόμενο στην πατρίδα μας, ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής υπογραμμίζει ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε από τώρα ποια υποπαραλλαγή θα προκαλέσει το φθινοπωρινό κύμα της πανδημίας το οποίο αναμένεται προς το Νοέμβριο – Δεκέμβριο. Επίσης, ο Δημήτρης Παρασκευής επισημαίνει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας, δεν θα είναι αρκετή μία ετήσια δόση των επικαιροποιημένων εμβολίων για τους ευπαθείς. Φαίνεται λοιπόν ότι είναι πιθανό να χρειαστούν και μία δεύτερη δόση επικαιροποιημένου εμβολίου, καθώς ο κορονοϊός δεν ακολουθεί την εποχικότητα της γρίπης, ώστε να αναγάγουμε το μοντέλο της γρίπης στην διαχείριση της πανδημίας covid 19.
Όλα τα άτομα άνω των 60 ετών που έχουν πιο εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω ηλικίας, τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα, οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, οι υγειονομικοί, όσοι διαμένουν σε γηροκομεία και άλλες δομές φροντίδας και οι φροντιστές τους πρέπει να κάνουν την αναμνηστική δόση με τα επικαιροποιημένα εμβόλια και η δόση αυτή γίνεται τουλάχιστον τρεις μήνες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό ή την νόσηση. Όσοι πολίτες είχαν προγραμματίσει για αυτήν την εποχή την αναμνηστική τους δόση, θα τους δοθεί η ευκαιρία να την πραγματοποιήσουν με τα επικαιροποιημένα εμβόλια, όπως εξηγεί ο Γενικός Γραμματέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, προσθέτοντας πως δεν πρόκειται για πολλά άτομα, οπότε είναι εύκολη η διαχείριση αυτής της μετάβασης. Τα επικαιροποιημένα εμβόλια θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για αναμνηστικές δόσεις και όχι για τον αρχικό εμβολιασμό των ανθρώπων που ακόμα δεν έχουν πάρει την απόφαση να εμβολιαστούν. Όσοι έκαναν και την τέταρτη δόση και μετά κόλλησαν κάποια υποπαραλλαγή Όμικρον δεν χρειάζεται σε αυτό το στάδιο να κάνουν αναμνηστική δόση επικαιροποιημένου εμβολίου. Τα άτομα ηλικίας κάτω των 60 ετών-για τα οποία δεν υπάρχει σύσταση αναμνηστικού εμβολιασμού από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, μπορούν να εμβολιαστούν με αναμνηστική δόση με τα επικαιροποιημένα εμβόλια, μετά από συνεννόηση με το γιατρό τους. Αναλόγως της κατάστασής τους, ο γιατρός είναι αυτός που γνωρίζει αν χρειάζονται τον αναμνηστικό εμβολιασμό.
Οι ειδικοί θυμίζουν ότι οι άνθρωποι που παραμένουν εντελώς ανεμβολίαστοι και εκείνοι που εμβολιάζονται αλλά μετά δεν πραγματοποιούν τις αναμνηστικές δόσεις, με αποτέλεσμα να πέφτει πολύ χαμηλά ο τίτλος των εξουδετερωτικών αντισωμάτων τους καθίστανται πρόσφορο «έδαφος» για την διασπορά του κορονοϊού και την αύξηση του ιικού φορτίου στην κοινότητα. Όλα αυτά βοηθούν στο να αναδυθούν νέες μεταλλάξεις και ο μόνος τρόπος να αναχαιτίσουμε την ανάδυση των νέων μεταλλάξεων είναι να διατηρήσουμε ικανοποιητική εμβολιαστική κάλυψη, ειδικά στους ευπαθείς ανθρώπους.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Δημήτρης Παρασκευής επιβεβαιώνει ότι οι υγιείς και νεότεροι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην δεδομένη φάση της πανδημίας. Αυτό πλέον έχει καταστεί σαφές καθώς οι υποπαραλλαγές της Όμικρον (συμπεριλαμβανομένης και του «Κένταυρου») σχετίζονται με ηπιότερη νόσηση, ωστόσο αυτό δεν μεταφράζεται σε μειωμένο κίνδυνο και για τα άτομα με εύθραυστη υγεία. Επιπλέον υψηλή είναι η πιθανότητα της ταυτόχρονης λοίμωξης γρίπης και κορονοϊού τώρα που η χρήση της μάσκας είναι πολύ περιορισμένη στην κοινότητα, με αυξημένα κρούσματα γρίπης να έχουν καταγραφεί το τελευταίο διάστημα και τον πιθανό συνδυασμό των δύο λοιμώξεων που επιβαρύνουν το αναπνευστικό σύστημα να θεωρείται ιδιαίτερα επικίνδυνος για τους ευπαθείς. Το πόσο επικίνδυνος μπορεί να αποβεί ο συνδυασμός γρίπης και κορονοϊού μένει να διαπιστωθεί στην κλινική πράξη καθώς τα προηγούμενα χρόνια η εκτεταμένη χρήση της μάσκας σχεδόν εξαφάνισε την εποχική γρίπη.
