Σήμερα εκτιμάται ότι το 3 έως 10% των ασθενών με άσθμα πάσχει από σοβαρό άσθμα. Ως σοβαρό ορίζεται το άσθμα που παραμένει μη ελεγχόμενο παρά τη σωστή λήψη της μέγιστης δόσης κατάλληλης αγωγής και ενώ έχουν αντιμετωπιστεί επιτυχώς άλλοι παράγοντες που το επιδεινώνουν ή το άσθμα που επιδεινώνεται όταν μειώνεται η μέγιστη δόση κατάλληλης αγωγής.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διάγνωση του σοβαρού άσθματος είναι η επιβεβαίωση της διάγνωσης του άσθματος, ο αποκλεισμός της διάγνωσης άλλων νόσων με κλινική εικόνα που προσομοιάζει το άσθμα, η συμμόρφωση του ασθενούς με την κατάλληλη αγωγή και την τεχνική λήψης των εισπνεόμενων και η αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών συννοσηροτήτων, όπως ατοπία, χρόνια ρινοκολπίτιδα, άγχος, κατάθλιψη, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, παχυσαρκία, ιγμορίτιδα και ανεπιθύμητων ενεργειών, λόγω χρόνιας λήψης κορτικοστεροειδών, οστεοπόρωση, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα.
Το Άσθμα είναι μια από τις πιο συχνές χρόνιες μη-μεταδιδόμενες νόσους, η οποία επηρεάζει περισσότερους από 260 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με περίπου 3-5% των ασθενών αυτών να έχουν σοβαρό άσθμα που είναι μη ελεγχόμενο πάρα τη λήψη της βέλτιστης αγωγής και έχει δυσανάλογο αντίκτυπο στα συστήματα υγείας.
«Πάνω από 450.000 θάνατοι κάθε χρόνο αποδίδονται στο άσθμα παγκοσμίως, οι περισσότεροι από τους οποίους μπορούν να προληφθούν. Στην Ελλάδα, περίπου το 9% του γενικού πληθυσμού πάσχει από βρογχικό άσθμα» επισημαίνει η Μαρία Καλλιέρη Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Early Career Member της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για το Βρογχικό Άσθμα.
Τι σημαίνει μη ελεγχόμενο άσθμα;
Οποιοδήποτε από τα παρακάτω 4 κριτήρια:
- Κακός έλεγχος συμπτωμάτων: σταθερά τιμές ACQ >1.5 ή ACT <20
- Συχνές παροξύνσεις: 2 ή περισσότερες ώσεις OCS το προηγούμενο έτος
- Σοβαρές παροξύνσεις: ≥ 1 νοσηλεία για παρόξυνση το προηγούμενο έτος
- Μόνιμη απόφραξη των αεραγωγών: FEV1<80% προβλεπόμενης.
«Το Βρογχικό Άσθμα είναι παγκοσμίως το πλέον συχνό νόσημα του αναπνευστικού, με περισσότερα από 260 εκατομμύρια πάσχοντες. Προσβάλλει όλες τις ηλικίες και τα δυο φύλα και εμφανίζει νοσηρότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η έγκαιρη και σωστή διάγνωση, η φαρμακευτική και μη φαρμακευτική θεραπεία και η ενημέρωση για το Άσθμα είναι κομβικά στοιχεία για την ελάττωση της νοσηρότητας και θνητότητας. Το μήνυμα “Η εκπαίδευση για το Άσθμα Ενδυναμώνει” αναδεικνύει την ανάγκη της σωστής ενημέρωσης του κοινού», επισημαίνει ο Συντονιστής της Ομάδας Εργασίας ΕΠΕ για το Βρογχικό Άσθμα, Πέτρος Μπακάκος, MD, PD Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Γενικός Γραμματέας ΕΠΕ.
Ελληνικό Μητρώο Σοβαρού Άσθματος
«… Σημαντική ετερογένεια μεταξύ των ασθενών με σοβαρό Άσθμα στην Ελλάδα…», δείχνει η μελέτη της ΕΠΕ
Η έλλειψη σύγχρονων δεδομένων για τα κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών με σοβαρό Άσθμα στην Ελλάδα αποτέλεσε το ερέθισμα προκειμένου η Ομάδα Εργασίας για το Άσθμα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας να πραγματοποιήσει σχετική έρευνα.
Για τη μελέτη αυτή -τα αποτελέσματα της οποίας πρόκειται να ανακοινωθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο στο Πανευρωπαϊκό Πνευμονολογικό Συνέδριο στη Βιέννη- αναλύθηκαν τα δεδομένα 619 ατόμων καταγεγραμμένων στο Ελληνικό Μητρώο Ασθενών με Σοβαρό Άσθμα, στο οποίο συμμετέχουν 13 εξωτερικά ιατρεία σοβαρού Άσθματος από μεγάλα νοσοκομεία και ιδιωτικά ιατρεία σε όλη την Ελλάδα.
Όπως τονίζει σχετικά η Υπεύθυνη Ομάδας Εργασίας ΕΠΕ για το Βρογχικό Άσθμα, Εύα Φούκα Πνευμονολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ: «Τα αποτελέσματα της μελέτης ανέδειξαν τη σημαντική ετερογένεια μεταξύ των ασθενών με σοβαρό Άσθμα στην Ελλάδα, η πλειονότητα των οποίων είναι γυναίκες μέσης ηλικίας, μη καπνίστριες, με ιστορικό Άσθματος όψιμης έναρξης. Επιπλέον, οι ασθενείς στην πλειονότητά τους παρουσιάζουν επηρεασμένη πνευμονική λειτουργία και κακό έλεγχο του Άσθματος. Σημαντικές διαφορές διαπιστώθηκαν στη χρήση των φαρμάκων για το Άσθμα, με ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός την αυξημένη χρήση κορτικοστεροειδών από το στόμα, παρά τη διαδεδομένη χρήση βιολογικών παραγόντων».
«Η Εκπαίδευση για το Άσθμα Ενδυναμώνει»
Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού διοργανώνει με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος (7 Μαΐου 2024) η Ομάδα Εργασίας για το Βρογχικό Άσθμα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ).
Η Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος, που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα για τη νόσο διεθνώς, καθιερώθηκε το 1998 από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα (GINA). Έτσι, κάθε χρόνο, την πρώτη Τρίτη του Μαΐου, πραγματοποιούνται εκατοντάδες δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για το Άσθμα σε όλο τον κόσμο.
«Η Εκπαίδευση για το Άσθμα Ενδυναμώνει», είναι το μήνυμα της GINA για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος, υπογραμμίζοντας τη σημασία της παροχής της απαραίτητης εκπαίδευσης στα άτομα με Άσθμα, με στόχο την αποτελεσματική αυτο-διαχείριση της νόσου, με ιδιαίτερη έμφαση στην αναγνώριση της ανάγκης για αναζήτηση επείγουσας ιατρικής βοήθειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι πολύ σημαντικό οι επαγγελματίες Υγείας να αυξήσουν την κατανόησή τους για την επιτυχή διαχείριση του Άσθματος, ώστε να μπορούν να παρέχουν στους ασθενείς τους αξιόπιστες πληροφορίες και τη βέλτιστη θεραπεία. Ζωτικής σημασίας είναι η έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών που χρειάζονται ειδική αξιολόγηση και πρόσθετη θεραπεία, προκειμένου να μειωθεί η θνητότητα που σχετίζεται με τη νόσο.
«Οι βασικές πτυχές της εκπαίδευσης για το Άσθμα περιλαμβάνουν την κατανόηση των συμπτωμάτων, τη συμμόρφωση στη λήψη ρυθμιστικής θεραπείας για το Άσθμα με βάση το σχέδιο θεραπείας που έχει καθοριστεί από τον θεράποντα ιατρό και τους κινδύνους που προκύπτουν από την υπερβολική εξάρτηση ή κατάχρηση εισπνεόμενων β2-αγωνιστών βραχείας διάρκειας δράσης (SABA)» επισημαίνει από την πλευρά του ο Υπεύθυνος της Ομάδας Εργασίας Βρογχικού Άσθματος της ΕΠΕ, Κωνσταντίνος Σάμιτας, Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Επιμελητής Β’, 7η Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία».
Οι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού που διοργανώνει η Ομάδα Εργασίας για το Βρογχικό Άσθμα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος, πραγματοποιούνται με την ευγενική χορηγία των εταιρειών: Chiesi Hellas, Elpen, Guidotti Hellas και Specialty Therapeutics.
