της Γιάννας Σουλάκη
Βεντούζες: Η πανάρχαια τεχνική στην οποία πρώτος αναφέρθηκε σε κείμενά του ο Ιπποκράτης, η θεραπευτική μέθοδος που κυνηγήθηκε και δέχτηκε αμέτρητα επιστημονικά πυρά τον 19ο αιώνα και το γιατροσόφι που αγάπησαν όσο κανένα άλλο οι γιαγιάδες μας, έρχεται και πάλι στο προσκήνιο, αφού οι παγκοσμίως μεγαλύτεροι πρωταθλητές φαίνεται να “ασπάζονται” τις βεντούζες ( ή αλλιώς cupping) ως την απόλυτη μέθοδο χαλάρωσης μυών και αρθρώσεων.
Αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων που αγωνίζονται στο Ρίο,τράβηξαν την παγκόσμια προσοχή με τα στρογγυλά κόκκινα σημάδια που μοιάζουν με μελανιές στο δέρμα τους. Οι πρωταθλητές στην κολύμβηση Michael Phelps και Natalie Coughlin είναι κάποιοι από αυτούς. Ο αμερικανός πρωταθλητής της ενόργανης Alexander Naddour, είπε σχετικά στο USA Today:
“Αυτό ήταν το μυστικό που που με κράτησε υγιή μέσα στη χρονιά. Είναι καλύτερο απ'' οποιαδήποτε άλλη μέθοδο έχω δαπανήσει χρήματα, μέχρι σήμερα”
Η πρακτική του cupping ή βεντούζας έχει χρησιμοποιηθεί στην αρχαία κινεζική ιατρική εδώ και χιλιάδες χρόνια ως ένας τρόπος για την αντιμετώπιση του πόνου, της μυϊκής δυσκαμψίας, ακόμα και των αναπνευστικών προβλημάτων. Ο Ιπποκράτης τις συνιστούσε για την αντιμετώπιση της στηθάγχης και των διαταραχών του εμμηνορυσιακού κύκλου, ενώ πρότεινε τα δοχεία να είναι μικρά σε διάμετρο, σε σχήμα κωνικό και από ελαφρύ υλικό.
Πώς εφαρμόζεται η μέθοδος με τις βεντούζες;
Τόσο η θερμότητα, όσο και ο αέρας χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν αναρρόφηση στα ειδικά κύπελλα που τοποθετούνται στο σώμα. Το κενό αέρος που δημιουργείται από την απουσία οξυγόνου, τραβάει το δέρμα και τα αιμοφόρα αγγεία μέσα προς το κύπελλο, κάτι που είναι και ο λόγος που αφήνει σημάδια στο δέρμα. Η βεντούζα πιστεύουν ότι τραβά το αίμα από τη συγκεκριμένη περιοχή και βελτιώνει την κυκλοφορία, χαλαρώνοντας τους μυς τις αρθρώσεις. Μία άλλη θεραπευτική ένδειξη είναι η αντιφλεγμονώδης επίδρασή της, που υποστηρίζουν ότι έχει, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η μέθοδος χρησιμοποιείται παράλληλα μα βελονισμό ή μασάζ. Συνήθως τις βεντούζες τις εφαρμόζει ειδικός θεραπευτής, ενώ κάποιοι αθλητές ανέφεραν στο USA Today, ότι εφαρμόζουν την μέθοδο οι ίδιοι στον εαυτό τους.
Ο διευθυντής του Complementary and Integrative Medicine Program της Mayo Clinic Dr. Βrent Βauer υποστηρίζει ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ του πως εξασκείται η μέθοδος με τις βεντούζες στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, σε σύγκριση με την δυτική ιατρική. Οι κινέζοι για παράδειγμα χρησιμοποιούν και προτείνουν τις βεντούζες ως μέρος μιας ολιστικής θεραπευτικής προσέγγισης, που περιλαμβάνει συστάσεις για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Ως εκ τούτου ο Dr. Βauer εκφράζει την απορία του, πως μπορούν οι δυτικοί να την εφαρμόζουν ως μια στιγμιαία θεραπεία: “Μάλλον πρόκειται για ένα ακόμα “αμερικανικό” παράδοξο, να βλέπουμε τις βεντούζες ως μεμονωμένη θεραπευτική λύση. Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, η θεωρία λέει ότι η βεντούζα μπορεί να επηρεάσει τη ροή της ενέργειας (ή αλλιώς “τσι”) όταν είναι μπολοκαρισμένη ή στάσιμη μέσα στο σώμα κι ένας επαγγελματίας μπορεί να επέμβει και να ξεμπλοκάρει αυτή τη ροή. Οι δυτικοί συνάδελφοί τους, επικεντρώνονται περισσότερο στο αποτέλεσμα που μπορεί να έχει η θεραπεία για να βοηθήσει τους μυς ή τη ροή του αίματος”, υποστηρίζει ο καθηγητής.
Ποιες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της μεθόδου;
Μια αναθεώρηση 550 κλινικών μελετών που έγινε το 2010 και η οποία περιελάμβανε και 73 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές - οι οποίες θεωρούνται το “χρυσό-πρότυπο” στις μελέτες στον επιστημονικό κόσμο – κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η «πλειοψηφία των μελετών αποδεικνύουν δυνητικό όφελος της μεθόδου, σε καταστάσεις πόνου, έρπητα ζωστήρα και κάποιες ακόμη ασθένειες." Σε καμία από τις μελέτες, επίσης, δεν αναφέρθηκαν σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την υγεία από την πρακτική της βεντούζας.
Μια άλλη αναθεώρηση 16 μελετών, επίσης, που έγινε το 2014 με τη συμμετοχή 921 ατόμων αναφέρει βραχυπρόθεσμη μείωση του πόνου, χάρη στις βεντούζες.
"Νομίζω ότι θα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να πούμε, ότι εάν σ''αυτή τη μέθοδο στηρίχθηκε ένα οργανωμένο ιατρικό σύστημα επί 3.000 - 5.000 χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έπρεπε αβίαστα και με αλαζονεία να την απορρίψουμε ως μέθοδο, όπως πολύ συχνά εμείς οι δυτικοί επιστήμονες έχουμε κάνει στο παρελθόν” λέει ο Dr. Βauer και συμπληρώνει: "Από την άλλη πλευρά, μόνο και μόνο επειδή κάτι υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια δεν θα πρέπει να είναι ο αποκλειστικός λόγος που θα πρέπει να την αποδεχθούμε θέλοντας και μη”, καταλήγει.
Προσοχή: Μην κάνετε βεντούζες σε κάποιον αν δεν ξέρετε πως γίνονται ή μην δεχθείτε να σας κάνει κάποιος που δεν το έχει ξανακάνει στο παρελθόν, καθώς υπάρχει κίνδυνος από την χρήση των εύφλεκτων υλικών που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή της μεθόδου.
