Της Γιάννας Σουλάκη
Όσο βρισκόμαστε πιο κοντά στη φύση, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες έκτακτων καταστάσεων, όπως - τα πολύ συνηθισμένα το καλοκαίρι - τσιμπήματα από έντομα. Κάποια από αυτά είναι εύκολα αντιμετωπίσιμα, ενώ κάποια άλλα μπορεί να αποδειχθούν ακόμη και απειλητικά για την ανθρώπινη ζωή.
Το αναφυλακτικό σοκ που μπορεί να προκληθεί σε κάποιο άτομο, μετά από τσίμπημα π.χ. από κάποιο υμενόπτερο (σφήκα, μέλισσα), υπάρχει πιθανότητα να συμβεί για πρώτη φορά, ή να επαναπροκληθεί, εάν έχει συμβεί και πάλι στο παρελθόν.
Σ'' αυτές τις περιπτώσεις, τόσο οι ίδιοι οι παθόντες όσο και το περιβάλλον τους, πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι, πρώτον, για τα απαραίτητα φάρμακα για τις πρώτες βοήθειες που πρέπει πάντοτε να έχουν μαζί τους και δεύτερον, να γνωρίζουν τεχνικές για το πώς να τα χρησιμοποιούν.
Δείτε τί πρέπει να κάνετε, τόσο στις απλές, όσο και στις πιο σύνθετες περιπτώσεις τσιμπημάτων από έντομα.
Εάν το άτομο δεν έχει σοβαρά συμπτώματα αλλεργίας:
1. Αφαιρέστε το κεντρί
Βγάλτε το κεντρί με την άκρη μιας πιστωτικής κάρτας ή ενός άλλου αντικειμένου με μια ίσια πλευρά.
Μην πιέζετε το κεντρί προς τα μέσα και μη χρησιμοποιήσετε λαβίδες, γιατί κατά λάθος μπορεί να εγχυθεί περισσότερο δηλητήριο.
2. Αντιμετωπίστε το Οίδημα
- Βάλτε πάγο την περιοχή του τσιμπήματος.
- Αν το έντομο σας τσίμπησε στο χέρι, ή στο πόδι σας, σηκώστε το ψηλά.
Βγάλτε κάθε κόσμημα που μπορεί να σφίγγει την περιοχή του τσιμπήματος. Καθώς πρήζεται η περιοχή, τα δαχτυλίδια ή τα βραχιόλια μπορεί να είναι δύσκολο να αφαιρεθούν.
3. Αντιμετωπίστε τα συμπτώματα
- Για τον πόνο, πάρτε ένα μη συνταγογραφούμενο παυσίπονο, όπως ακεταμινοφαίνη ή ιβουπροφαίνη. Μην χορηγείτε ασπιρίνη σε άτομα κάτω των 19 ετών.
- Για τη φαγούρα, πάρτε ένα αντιισταμινικό. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε ένα μείγμα μαγειρικής σόδας διαλυμένης σε νερό ή λοσιόν καλαμίνης (παρασκευάζεται με λάδι βάσης, συνήθως λεβάντα, στο οποίο προστίθενται οξείδια του σιδήρου και πωλείται στα φαρμακεία).
4. Παρακολούθηση
Μπορεί να χρειαστούν 2 έως 5 ημέρες για να θεραπευτεί η περιοχή. Κρατήστε καθαρό το σημείο του τσιμπήματος για να αποφύγετε τη μόλυνση.
Εάν το άτομο έχει σοβαρά συμπτώματα αλλεργίας (αναφυλαξία):
1. Καλέστε το 166
Αναζητήστε επείγουσα βοήθεια αν το άτομο έχει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα ή ιστορικό σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων (αναφυλαξία), ή ακόμη αν υπάρχει ιστορικό, αλλά δεν υπάρχουν συμπτώματα.
Σοβαρά συμπτώματα είναι:
Αναπνευστική δυσκολία ή συριγμός
Σφίξιμο στο λαιμό ή αίσθηση ότι οι αεραγωγοί κλείνουν
Δυσκολία στην ομιλία
Ναυτία, κοιλιακό άλγος ή έμετος
Τάσεις λιποθυμίας ή ζάλης
Ταχυκαρδία
Κνίδωση (φαγούρα) ή δέρμα που διογκώνεται απότομα και γίνεται κόκκινο
Πρησμένη γλώσσα
Απώλεια συνείδησης
2. Πότε και πως να χορηγήσετε αδρεναλίνη
Η αδρεναλίνη (επινεφρίνη) είναι το φάρμακο εκλογής στην αντιμετώπιση του αναφυλακτικού σοκ, γιατί μπορεί να περιορίσει ή να αναστρέψει τα δυνητικώς θανατηφόρα αποτελέσματα των αναφυλακτικών αντιδράσεων.
Η αυτοχορηγούμενη αδρεναλίνη συνταγογραφείται σε ασθενείς με ιστορικό ή/και κίνδυνο μελλοντικής αναφυλακτικής αντίδρασης – σε ορισμένες περιπτώσεις, προτείνεται να συνταγογραφούνται δυο συσκευές (άλλωστε στην ελληνική αγορά κυκλοφορεί συσκευασία που περιλαμβάνει δύο).
Χορηγήστε ένεση αδρεναλίνης, εάν το άτομο δεν μπορεί να το κάνει μόνο του γιατί έχει χάσει τις αισθήσεις του. Εάν έχει ιστορικό αναφυλαξίας, μην περιμένετε ενδείξεις σοβαρής αντίδρασης για να κάνετε την ένεση. Επίσης, μη διστάζετε να κάνετε την ένεση, ακόμη και αν δεν είστε σίγουροι ότι τα συμπτώματα παραπέμπουν σε αλλεργία. Η αδρεναλίνη δεν θα προκαλέσει καμία βλάβη, αλλά η μη χορήγηση της, θα μπορούσε να αποδειχθεί θανατηφόρα.
Διαβάστε και ακολουθήστε προσεκτικά τις οδηγίες. Αν το άτομο έχει σχέδιο αντιμετώπισης αναφυλαξίας από τον γιατρό του για την έγχυση της αδρεναλίνης ή για άλλα μέτρα έκτακτης ανάγκης, ακολουθήστε τα.
Κάντε την ένεση αδρεναλίνης στον εξωτερικό μυ του μηρού. Αποφύγετε να κάνετε την ένεση σε μυς φλέβας ή γλουτών, στα χέρια ή τα πόδια, καθώς μπορεί να προκληθεί βλάβη στους ιστούς. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, πηγαίνετε γρήγορα στο νοσοκομείο.
Το άτομο μπορεί να χρειαστεί περισσότερες από μία ενέσεις, εάν δεν υπάρξει βελτίωση μετά την πρώτη ένεση. Στους ενήλικες, χορηγήστε ξανά το φάρμακο μετά από 10 έως 20 λεπτά. Σ'' ένα παιδί, χορηγήστε ξανά μετά από 5 έως 30 λεπτά.
Μην ξεχνάτε, ότι το άτομο που έχει υποστεί αναφυλακτικό σοκ, θα πρέπει πάντα να πηγαίνει στα Επείγοντα μετά από ένεση αδρεναλίνης, ακόμη και αν τα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει.
3. Κάνετε ΚΑΡΠΑ (καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση) αν το άτομο δεν έχει αναπνοή
Εάν έχετε λάβει σχετική εκπαίδευση στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση:
- Σε ένα παιδί, ξεκινήστε ΚΑΡΠΑ για παιδιά.
- Σε έναν ενήλικα, ξεκινήστε το ΚΑΡΠΑ για ενήλικες.
4. Παρακολούθηση
- Το άτομο που έχει υποστεί αναφυλακτικό σοκ θα πρέπει να παραμείνει σε παρακολούθηση για 24 ώρες μετά την αναφυλαξία, ακόμη και στο σπίτι του, με την παρουσία κάποιου ακόμη ατόμου.
- Αναφέρετε οποιαδήποτε αντίδραση υπάρξει στον γιατρό που παρακολουθεί το άτομο.
Με πληροφορίες από WebMD και allergopedia.gr
