Με την πανδημία να έχει εξελιχθεί σε αγώνα αντοχής δίχως σταθερό σημείο τερματισμού, επιστήμονες από την εγχώρια επιστημονική κοινότητα με επικεφαλής τον καθηγητή παθολογίας - λοιμωξιολογίας Σωτήρη Τσιόδρα, αλλά και διακεκριμένοι λοιμωξιολόγοι και επιδημιολόγοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάνουν την απαισιόδοξη πρόβλεψη πως αργεί ακόμα το τέλος της πανδημίας. Όσο μεγάλο μέρος του πληθυσμού της υφηλίου παραμένει μη εμβολιασμένο, ελλοχεύει η πιθανότητα να εμφανιστούν και άλλες επιθετικότερες μεταλλάξεις του κορονοϊού, που μπορούν να θέσουν εκτός μάχης τα υπάρχοντα εμβόλια.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας, μιλώντας σε εκδήλωση του Τζάνειου νοσοκομείου, εκτίμησε ότι θα χρειαστούμε ακόμα τρία με τέσσερα χρόνια για να σβήσουμε τις επιπτώσεις της Covid πανδημίας από τη ζωή μας, ενώ δημοσίευμα του Bloomberg κάνει λόγο για «συνύπαρξη» με τον κορονοϊό για αρκετά χρόνια αφού θα μετατραπεί σε ενδημική νόσο, όπως η γρίπη.
Και ο Νίκος Σύψας, Kαθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, έχει εκφράσει την άποψη ότι η πανδημία θα μας συντροφέψει μέσα στο 2021 και το 2022, καθώς μέχρι το επόμενο καλοκαίρι όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί θα εκτεθούν στον ιό και θα κολλήσουν, και έτσι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα έχουμε αναπτύξει ανοσία.
Αστερίσκο, ωστόσο, βάζουνε οι ειδικοί στο τι μέλλει γενέσθαι με τις μεταλλάξεις, καθώς και η μετάλλαξη Δέλτα, πέραν του ιδιαίτερα μολυσματικού της χαρακτήρα, διαθέτει χαρακτηριστικά ανοσιακής διαφυγής, που σημαίνει ότι μπορεί να προσβάλλει και ανθρώπους που έχουνε ανοσία είτε από εμβόλιο είτε από φυσική νόσηση, ενώ η μετάλλαξη Έψιλον, που έχει ήδη προβληματίσει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ECDC, αλλά και άλλες μεταλλάξεις, όπως η μετάλλαξη Mu, διαθέτουν επίσης χαρακτηριστικά ανοσιακής διαφυγής, με τα υπάρχοντα εμβόλια να μη δουλεύουν αποτελεσματικά σε αυτές.
Οι χαμηλοί ρυθμοί εμβολιασμού αφήνουν συνολικά αθωράκιστους στην Ελλάδα το 25% των ανθρώπων ηλικίας άνω των 55 ετών, με το «ταβάνι» του εμβολιασμού για τον ελληνικό πληθυσμό να οριοθετείται στο 63% -65% του συνολικού πληθυσμού – όπως εκτιμούν ο καθηγητής παθολογικής φυσιολογίας λοιμώξεων Νίκος Σύψας και ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής.
Εντέλει, όλοι οι επιστήμονες, είτε προέρχονται από την Ευρώπη είτε από τις ΗΠΑ, συμφωνούν σε ένα συμπέρασμα: Σχεδόν άπαντες είτε θα μολυνθούν, είτε θα έχουν εμβολιαστεί πριν τελειώσει η πανδημία, ή θα συμβούν και τα δύο. Λίγοι, πιο άτυχοι, θα κολλήσουν πάνω από μια φορά. Η κούρσα μεταξύ των κυμάτων μετάδοσης που οδηγούν σε νέες μεταλλάξεις και της μάχης για παγκόσμιο εμβολιασμό δεν θα τελειώσει πριν ο κορονοϊός μας αγγίξει όλους.
Ο Μάικλ Όστενχολμ, ένας εκ των επιστημονικών συμβούλων του Τζο Μπάιντεν, εκτιμά ότι μετά τις συνεχόμενες εξάρσεις η κατάσταση θα αποκλιμακωθεί, πιθανόν κάπως απότομα, ενώ αναμένεται νέα αύξηση κρουσμάτων μέσα στο φθινόπωρο και τον χειμώνα του 2021. Καθώς δισεκατομμύρια ανθρώπων ανά τον κόσμο δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί, είναι μάλλον απίθανο να εξαλειφθεί ο ιός. Συνεπώς, είναι αναμενόμενες νέες εξάρσεις σε σχολικές αίθουσες, μέσα μαζικής μεταφοράς και χώρους εργασίας τους επόμενους μήνες, εν μέσω και της επανεκκίνησης της οικονομίας.
Ακόμη και με τα ποσοστά ανοσίας να αυξάνονται, θα υπάρχουν πάντοτε άνθρωποι που θα είναι ευάλωτοι απέναντι στον ιό: Νεογέννητα βρέφη, άτομα που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν, αλλά ακόμη και αυτοί που έκαναν το εμβόλιο αλλά αντιμετωπίζουν υποκείμενα νοσήματα.
Συνεπώς, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη συγκυρία, με τον βασικό κίνδυνο να αφορά το ενδεχόμενο της ανάπτυξης μιας μετάλλαξης που θα αντιστέκεται στα εμβόλια.
«Θα έχουμε μπροστά μας δύσκολες και πιο εύκολες περιόδους, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια, όσο παράγουμε περισσότερα και διαφορετικά εμβόλια. Αυτό θα βοηθήσει σίγουρα. Αλλά η πρόκληση θα είναι η εξής: να μάθουμε πόσο μεγάλες θα είναι αυτές οι περίοδοι ως προς τη μεταξύ τους απόσταση. Αυτό δεν το γνωρίζουμε. Ο κορονοϊός είναι σαν μια δασική πυρκαγιά που θα σταματήσει όταν κάψει το σύνολο του "ανθρώπινου ξύλου" που θα βρει στο διάβα του», όπως εξηγεί ο Όστερχολμ. Ο σύμβουλος του προέδρου Τζο Μπάιντεν στα θέματα της δημόσιας υγείας εκτιμά ότι το τέλος που θα αργήσει να έρθει δεν θα είναι ομοιόμορφο και προειδοποιεί πως όσοι νομίζουν ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα έχουμε ξεμπερδέψει οριστικά με τον κορονοϊό κάνουν απλώς μεγάλο λάθος
