Με την άνοδό του στην εξουσία, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε ανακοινώσει πως η κυβέρνησή του θα προχωρούσε σε επανεξέταση των δασμών που είχε επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ, ώστε να αποφασιστεί αν θα διατηρούνταν ή όχι.
Εν τέλει, όχι μόνο διατήρησε το σύνολο των δασμών, αλλά χθες πρόσθεσε επιπλέον δασμούς ύψους 18 δις δολαρίων.
Μπορεί οι αγορές να μην αντέδρασαν άμεσα, καθώς η κίνηση του Λευκού Οίκου ήταν αναμενόμενη -περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ- αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τις χθεσινές εξελίξεις δεν θα τις «βρούμε μπροστά μας».
Στην ουσία μόλις άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο εμπορικού πολέμου, με την Κίνα ήδη να προειδοποιεί για αντίποινα και τους καταναλωτές να είναι αυτοί που θα πληρώσουν στο τέλος της ημέρας το τίμημα. Η τραγική ειρωνία; Σήμερα αναμένεται η μέτρηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ με την αγορά να είναι έτοιμη να «γιορτάσει» τα πιθανά καλά νέα.
Οι δικαιολογίες του Λευκού Οίκου μετά την ανακοίνωση των δασμών
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε χθες την αύξηση κατά 18 δις δολάρια των δασμών που ήδη εφαρμόζονται σε κινεζικά προϊόντα, προκειμένου να προστατευθούν οι αμερικανικές επιχειρήσεις και οι Αμερικανοί εργαζόμενοι από τον αθέμιτο ανταγωνισμό της Κίνας.
Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, το Πεκίνο υποστηρίζει τις στρατηγικές βιομηχανίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, των ημιαγωγών και των ηλιακών κυψελών με σημαντικές επιδοτήσεις, κάτι που οδηγεί σε σημαντική υπερπαραγωγή, η οποία κατακλύζει την παγκόσμια αγορά και πιέζει προς τα κάτω τις τιμές.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Κίνα είναι θέμα χρόνου να διαθέτει ικανότητα παραγωγής ηλιακών πάνελ που θα είναι πάνω από δύο φορές μεγαλύτερη της αναμενόμενης παγκόσμιας ζήτησης βραχυπρόθεσμα.
Αυτό θα πιέσει τις τιμές σε τέτοιο βαθμό που θα εμποδίζει την ανάπτυξη των ανταγωνιστικών βιομηχανιών σε άλλες χώρες, καθώς θα καταστεί μη κερδοφόρος η παραγωγή τους.
Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ επένδυσαν πάνω από 860 δις δολάρια μέσω του IRA προκειμένου να επισπεύσουν την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μπαταριών αλλά και ηλιακών πάνελ και ανεμογεννητριών «made in America», καταλαβαίνουμε τις ανησυχίες της αμερικανικής κυβέρνησης.
Τις ίδιες ανησυχίες συμμερίζονται η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ινδία και άλλες χώρες. Κατά πόσον όμως η σωστή «απάντηση» είναι οι ολοένα και περισσότεροι δασμοί;
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, οι νέοι δασμοί σε δέκα στρατηγικούς τομείς για τις ΗΠΑ έχουν ως σκοπό να εξαλείψουν τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, είτε αφορούν τη μεταφορά τεχνολογίας, είτε την πνευματική ιδιοκτησία και την καινοτομία.
Εκτός από τον τετραπλασιασμό των δασμών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα λοιπόν, η Ουάσινγκτον αυξάνει τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο από το 7,5% στο 25%, όπως και για τις μπαταρίες και τους δασμούς για τους ημιαγωγούς από το 25% στο 50%, αύξηση που θα ισχύσει επίσης και για τα ηλιακά πάνελ και ορισμένα ιατρικά προϊόντα.
Η Κίνα προέβει σε άμεση προειδοποίηση μέσω του Υπουργείου Εμπορίου, καλώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναιρέσουν την απόφαση για την αύξηση των αμερικανικών δασμών σε κινεζικά προϊόντα, καθώς θα επηρεάσει σοβαρά τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες.
Μάλιστα το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου μίλησε για «πολιτικοποίηση» και «εργαλειοποίηση» των οικονομικών και εμπορικών θεμάτων από τις ΗΠΑ και απείλησε ότι η Κίνα θα λάβει αποφασιστικά μέτρα προκειμένου να υπερασπιστεί τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της.
Όλα αυτά προοιωνίζουν ένα πράγμα: O εμπορικός πόλεμος μεταξύ Ανατολής και Δύσης απομακρύνει ολοένα και περισσότερο την παγκόσμια οικονομία από την ευημερία που σηματοδότησε η εποχή του ελεύθερου εμπορίου.
Οι άμεσες και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες των δασμών
Οι περισσότεροι αναλυτές υποστηρίζουν πως η επίδραση της νέας αύξησης των δασμών στην Κίνα θα είναι περιορισμένη βραχυπρόθεσμα, ενώ την ίδια στιγμή οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν δηλώνουν πως τα μέτρα είναι προσεκτικά στοχευμένα και δεν πρόκειται να επιδεινώσουν την πληθωριστική κρίση.
Επίσης, οι νέοι δασμοί θα έχουν μικρό άμεσο αντίκτυπο στις κινεζικές εταιρείες, καθώς ήδη οι αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας είναι ως επί το πλείστον απομακρυσμένες από την αμερικανική αγορά και οι εταιρείες ηλιακής ενέργειας εξάγουν κυρίως στις ΗΠΑ από τρίτες χώρες, προκειμένου να αποφύγουν τους περιορισμούς.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι αναλυτές της Nomura, οι εξαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ιατρικών εφοδίων και προϊόντων ημιαγωγών προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούν μόλις στο 5,9% των συνολικών εξαγωγών της Κίνας στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε λιγότερο από το 1% των συνολικών εξαγωγών της Κίνας.
Όμως ποια είναι η εικόνα αν «ανοίξουμε» το χρονικό πλαίσιο;
Έχουμε εισέλθει σε έναν φαύλο κύκλο περιορισμού του ελεύθερου εμπορίου, ο οποίος δεν αναμένεται να κλείσει σύντομα. Εν όψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, οι δηλώσεις του υποψηφίου για την προεδρία Ντόναλτ Τραμπ περί της ανάγκης επέκτασης των δασμών και σε άλλα προϊόντα αποκτούν ειδικό βάρος.
Ο Ντόναλντ Τραμπ μάλιστα δεν μιλά μόνο για δασμούς κατά 60% ή και περισσότερο σε όλα τα κινεζικά προϊόντα, αλλά και για γενικούς δασμούς 10% σε αγαθά από κάθε χώρα προέλευσης.
Τουτέστιν, ο εμπορικός πόλεμος θα αποκτήσει πολλά νέα κεφάλαια στην περίπτωση της επανεκλογής του.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι και η νέα έρευνα για τις κινεζικές εμπορικές πρακτικές στους τομείς της ναυπηγικής, της ναυτιλίας και της εφοδιαστικής πιθανότατα να οδηγήσει σε ακόμα περισσότερους δασμούς.
Η ολοένα όμως και μεγαλύτερη διάρρηξη των εμπορικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου είναι θέμα χρόνου να πλήξει την εμπιστοσύνη της αγοράς, τη στιγμή που οι ΗΠΑ καλούνται να βάλουν ένα φρένο στο τεράστιο χρέος τους και να περιορίσουν τον πληθωρισμό και η οικονομία της Κίνας να αντιμετωπίσει την αδυναμία στον τομέα των ακινήτων και την εξασθένηση της ζήτησης.
Ανεξαρτήτως λοιπόν αν το σημερινό νούμερο του πληθωρισμού προσφέρει μια ανακούφιση ή όχι στην αγορά, για τη μακροπρόθεσμη πορεία του πληθωρισμού δεν υπάρχει καμία ορατότητα.
Αυτό άλλωστε δήλωσε διακριτικά χθες και ο Κεντρικός Τραπεζίτης της Fed, αναφέροντας ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να υποχωρεί, όπως έκανε και το προηγούμενο έτος, αλλά παρά ταύτα «η εμπιστοσύνη του έχει κάπως μειωθεί».
Μπορεί η μείωση αυτής της εμπιστοσύνης να αιτιολογήθηκε επίσημα «από τις αυξήσεις των τιμών με ρυθμό που ξεπέρασε τις εκτιμήσεις κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου», αλλά σημειώστε ότι οι δηλώσεις του Πάουελ έγιναν μετά την ανακοίνωση των νέων δασμών.
Σημειώστε επίσης ότι χθες ο δείκτης τιμών παραγωγού αυξήθηκε κατά 0,5% τον Απρίλιο, σε σύγκριση με άνοδο 0,3% που περίμεναν οι αναλυτές σε δημοσκόπηση του Reuters.
Τους 12 τελευταίους μήνες ο δείκτης αυξήθηκε κατά 2,2%, ανεβάζοντας ταχύτητα από τον προηγούμενο μήνα όταν είχε αυξηθεί κατά 1,8%.
Επαναφέρουμε λοιπόν το ερώτημα της Δευτέρας:Ακόμα και με μια καλή ανακοίνωση από το μέτωπο του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, πόσο αισιόδοξοι μπορούμε να είμαστε για την εξέλιξη του τους επόμενους μήνες;
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.