Το «φάντασμα» του ενεργειακού πληθωρισμού συνεχίζει να στοιχειώνει την παγκόσμια οικονομία. Ρωσία και Σαουδική Αραβία χρησιμοποιούν το πετρέλαιο ως όπλο στη γεωπολιτική σκακιέρα και αναγκάζουν τους αναλυτές της Goldman Sachs να κάνουν σενάρια με την τιμή του Brent στα 107 δολάρια το βαρέλι μέσα στο 2024. Η απόφαση των δύο μεγαλύτερων εξαγωγικών χωρών πετρελαίου να παρατείνουν τη μείωση της παραγωγής και των εξαγωγών για ακόμη τρεις μήνες αλλάζει τα δεδομένα στις αγορές. Στη νέα πραγματικότητα οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να παραμείνουν υψηλές, με ώθηση από το γεγονός ότι η παγκόσμια ζήτηση βρίσκεται σε επίπεδο-ρεκόρ.
Η σημαντικότερη επίπτωση αφορά στον πληθωρισμό. Όλους τους προηγούμενους μήνες του έτους, οι τιμές του πετρελαίου συγκρίνονταν με τα πολύ υψηλά περσινά επίπεδα, με αποτέλεσμα να λειτουργούν αποπληθωριστικά. Ο ενεργειακός πληθωρισμός είναι αρνητικός από την άνοιξη, όμως πλέον η βάση σύγκρισης αλλάζει και υπάρχουν φόβοι για αναζωπύρωση του πληθωρισμού. Η απόφαση, λοιπόν, Ρωσίας και Σ. Αραβίας, όχι μόνο προκαλεί νέες ανησυχίες αλλά ταυτόχρονα δυσκολεύει το έργο των κεντρικών τραπεζών.
Fed και ΕΚΤ έβλεπαν τον πληθωρισμό να συνεχίζει την πτωτική του πορεία και ετοιμάζονταν για παύση των αυξήσεων μέχρι νεωτέρας. Στις ΗΠΑ, ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει στο 3,2%, ενώ στην Ευρώπη παραμένει στο 5,3%.
Ο ΟΠΕΚ+ εκμεταλλεύεται την ισχύ του και την ικανότητα που διαθέτει λόγω του μεγάλου μεριδίου αγοράς, να αυξάνει τις τιμές χωρίς να πλήττει τη ζήτηση. Η Goldman Sachs επισημαίνει ότι εκτός από το παιχνίδι ισχύος, οι αυξήσεις των τιμών μέσω της μείωσης της παραγωγής μπορεί να χρησιμοποιείται και ενόψει της πώλησης επιπλέον μετοχικού μεριδίου της Saudi Aramco. Ο οίκος τοποθετούσε πριν την απόφαση Ρωσίας-Σ. Αραβίας την τιμή του Brent στα 86 δολάρια το βαρέλι τον Δεκέμβριο του 2023 και στα 93 δολάρια το βαρέλι στο τέλος του 2024.
Πλέον, επισημαίνει τον κίνδυνο οι χώρες του ΟΠΕΚ+ να μην αντιστρέψουν τελικά κατά το ήμισυ την περικοπή κατά 1,7 εκατ. βαρέλια που ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2023, τον Ιανουάριο του 2024. Αν δεν αλλάξουν την απόφασή τους οι 9 χώρες του ΟΠΕΚ+, τότε η τιμή του Brent μπορεί να φτάσει ακόμη και στα 107 δολάρια το βαρέλι στα τέλη του 2024. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό, ότι τους επόμενους μήνες και κυρίως μετά τον Νοέμβριο, ο ενεργειακός πληθωρισμός μπορεί να πάρει την ανιούσα, συμπαρασύροντας και τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή, που κατ’ επέκταση συνεπάγεται υψηλότερα επιτόκια για πολύ περισσότερο.
Βέβαια, η Goldman δεν θεωρεί ότι αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο διότι πιστεύει ότι οι χώρες του ΟΠΕΚ δεν θα προσπαθήσουν να στείλουν τις τιμές για πολύ καιρό πάνω από τα 100 δολάρια, δεδομένου ότι στοχεύουν σε μεσοπρόθεσμη σταθερότητα. Αυτά όμως αλλάζουν, ενώ ακόμη και οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2024 θα παίξουν ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών.
Ενώ το δυσμενές σενάριο κάνει λόγο για αύξηση των τιμών κατά περίπου 19% μέσα στους επόμενους 16 μήνες, τόσο το Brent όσο και το αμερικανικό αργό WTI υποχώρησαν ελαφρώς χθες μετά το αρχικό μούδιασμα στον απόηχο της είδησης για την παράταση των περικοπών. Παραμένουν, ωστόσο, σε υψηλό δέκα μηνών και υψηλό έτους, προβληματίζοντας για τη συνέχεια.
Υπενθυμίζεται ότι την Τρίτη, Μόσχα και Ριάντ προχώρησαν σε μία απρόσμενη κίνηση, ανακοινώνοντας την επέκταση των διμερών επιπρόσθετων περικοπών για άλλους τρεις μήνες και έως τον Δεκέμβριο το 2023, με αποτέλεσμα οι τιμές του πετρελαίου να σημειώσουν ράλι 2%-3% και το Brent να αγγίζει τα 91 δολάρια. Οι δύο μεγαλύτεροι εξαγωγείς πετρελαίου επισήμαναν ότι η απόφαση για τις εθελοντικές αυτές περικοπές θα επανεξετάζεται σε μηνιαία βάση.
