Η συνάντηση των μελών της G20 αυτό το Σαββατοκύριακο στο Δελχί ήταν αποκαλυπτική των νέων κέντρων αποφάσεων που αναδύονται στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη, εν μέσω των ταχέως μεταβαλλόμενων παγκόσμιων γεωπολιτικών συμμαχιών, σε μια σύνοδο κορυφής εξαιρετικά σημαντική για την Ινδία που εξαρχής αντιμετώπισε την προεδρία της G20 σαν ένα βασικό εργαλείο ανάδειξης της γεωπολιτικής της σημασίας ενόψει και των εθνικών εκλογών του επόμενου έτους.
Πολλές κυβερνήσεις, επενδυτές και επιχειρήσεις αρχίζουν άλλωστε να κοιτάζουν προς την Ινδία, καθώς η Κίνα επιβραδύνεται, ενώ την ίδια στιγμή σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία φέτος.
Αν και τα φώτα ήταν στραμμένα στις πρωτοβουλίες του Μόντι, στην ουσία αυτό το Σαββατοκύριακό μάθαμε πολλά για το στρατηγικό σχέδιο των ΗΠΑ να υποσκάψουν την σημασία της Κίνας στο παγκόσμιο εμπορικό στερέωμα.
Την πρώτη γεύση την πήραμε από τη διμερή συνάντηση του Πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι και του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Οι δυο ηγέτες συναντήθηκαν σε λιγότερο από έξι μήνες αργά την Παρασκευή στην επίσημη κατοικία του Μόντι, προκειμένου το δίδυμο ΗΠΑ-Ινδία να καταστεί για τον παγκόσμιο Νότο η εναλλακτική λύση της Κίνας.
Ο Ινδός πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεσμεύτηκαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία μεταξύ των χωρών τους μέσα από μια δήλωση 29 σημείων που περιλάμβανε μεταξύ άλλων:
- τη δημιουργία ανθεκτικών εφοδιαστικών αλυσίδων στρατηγικής τεχνολογίας,
- τη σύνδεση των αμυντικών βιομηχανικών οικοσυστήματων των δύο χωρών,
- τη συνεργασία για τις ανανεώσιμες πηγές και την πυρηνική ενέργεια,
-τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων για τον έλεγχο της κλιματικής αλλαγής και της έρευνας για τον καρκίνο, μέσω της ουσιαστικής αναμόρφωσης και κλιμάκωσης των πολυμερών τραπεζών ανάπτυξης.
Στην ουσία δηλαδή οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν τη σημασία του «Quad» για την υποστήριξη μιας ελεύθερης ανοιχτής εμπορικής διαδρομής του Ινδο-Ειρηνικού και εξέφρασαν την εκτίμησή τους για την ουσιαστική πρόοδο που έχει σημειωθεί στην υλοποίηση της, από την ιστορική επίσκεψη του πρωθυπουργού Μόντι τον Ιούνιο του 2023 στην Ουάσινγκτον.
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι με το όνομα «Quad» εννοούμε την άτυπη ευθυγράμμιση ασφαλείας της Αυστραλίας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ, η οποία δημιουργήθηκε ως απάντηση στην αυξανόμενη δύναμη της Κίνας στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού.
Υπόψιν δε ότι η κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση μεταξύ του Μπάιντεν και του Μόντι ήταν η τρίτη στη σειρά, καθώς προηγήθηκαν οι συναντήσεις με ηγέτες από τον Μαυρίκιο και το Μπαγκλαντές, σε μια κίνηση που αποκαλύπτει τη φιλοδοξία της Ινδίας να καταστεί ο βασικός παγκόσμιος παίκτης που θα συνδέσει τον ανεπτυγμένο κόσμο με τον παγκόσμιο Νότο.
Η στρατηγική αποδόμηση του Πεκίνου σε πλήρη εξέλιξη
Και όλα αυτά με τον Πούτιν και τον Σι να απουσιάζουν εμφανώς αυτό το Σαββατοκύριακο, σε μια διάσκεψη που στην ατζέντα της περιλαμβανόταν θέματα από την επισιτιστική ασφάλεια έως την επίλυση του χρέους.
Ενώ ο Πούτιν έχει προφανή λόγο για την απουσία του, ο Σι, ωστόσο δεν δικαιολόγησε το γεγονός ότι δεν παρεβρέθει, πυροδοτώντας εικασίες ότι ο Κινέζος ηγέτης «σνομπάρει» τον Μόντι ειδικά μετά την πρόσφατη επίπληξη της Ινδίας μαζί με τη Μαλαισία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και την Ταϊβάν για τον νέο εθνικό χάρτη του Πεκίνου και αντ’αυτού έστειλε τον Κινέζο πρωθυπουργό Li Qiang.
Εν απουσία του Σι λοιπόν αποκαλύφθηκαν οι πρώτες απώλειες της κινεζικής Πρωτοβουλίας Belt and Road -ο νέος Δρόμος του Μεταξιού-με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι να γνωστοποιεί σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Κινέζο πρωθυπουργό Li Qiang στο περιθώριο της συνόδου κορυφής, τα σχέδια της Ιταλίας να αποχωρήσει από την Πρωτοβουλία One Belt and Road.
Υπενθυμίζουμε ότι η Ιταλία ήδη από τα μέσα του καλοκαιριού έκανε γνωστή την πρόθεσή της να αποχωρήσει από την κινεζική Πρωτοβουλία τονίζοντας ότι η συμφωνία δεν έχει μέχρι στιγμής τα προσδοκώμενα οφέλη για την ιταλική οικονομία.
Την ίδια στιγμή έγιναν τα «αποκαλυπτήρια» της πρόθεσης των ΗΠΑ και Ινδίας να διαφοροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους σε βάρος της Κίνας και με σαφή προσανατολισμό των ΗΠΑ να εντείνουν τις προσπάθειες να περιορίσουν τις μεταφορές στρατηγικής τεχνολογίας στην Κίνα για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Ο Τζο Μπάιντεν και ο Ναρέντρα Μόντι ανακοίνωσαν ένα σχέδιο για την ανάπτυξη ενός δικτύου σιδηροδρομικών και θαλάσσιων διαδρομών που θα σφραγίσει την αναπτυσσόμενη εταιρική σχέση μεταξύ Ινδίας και ΗΠΑ αλλά και «θα συμβάλλει σε έναν ελεύθερο, ανοιχτό, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτικό Ινδο-Ειρηνικό».
Όμως κακά τα ψέματα. Το νέο δίκτυο σιδηροδρομικών και θαλάσσιων διαδρομών made by India and USA σε μια εποχή που οι αλυσίδες εφοδιασμού ευθυγραμμίζονται με τις μεταβαλλόμενες παγκόσμιες γεωπολιτικές γραμμές, στοχεύει στη μείωση της επιρροής της Κίνας στην πλούσια σε ενέργεια Μέση Ανατολή, αλλά και στην αποδόμηση της παγκόσμιας πρωτοβουλίας υποδομών Belt and Road του Πεκίνου.
Αν θέλουμε να είμαστε ακριβοδίκαιοι βέβαια, μια ακόμα περισσότερο κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία θα περιορίσει και θα καταστήσει ακόμα ακριβότερη την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, σε μια περίοδο που «κυνηγάμε την ουρά μας» στο μέτωπο του πληθωρισμού.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, έχουν ιδιαίτερη σημειολογική σημασία οι δηλώσεις της Georgieva στον Martin Soong του CNBC την Κυριακή, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των ηγετών της Ομάδας των 20: «Αν θέλουμε το εμπόριο να είναι η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, τότε πρέπει να δημιουργήσουμε διαδρόμους και ευκαιρίες. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να το κάνουμε προς όφελος όλων και όχι για τον αποκλεισμό των άλλων. Με αυτή την έννοια, θα ενθάρρυνα όλες τις χώρες που συνεργάζονται μεταξύ τους να το πράξουν στο πνεύμα μιας ολοκληρωμένης οικονομίας».
(σ.σ: Έχει ενδιαφέρον να διαβάσετε το ολοκληρωμένο ρεπορτάζ για τις δηλώσεις της Georgieva εδώ).
Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι το Σαββατοκύριακο ανακοινώθηκε και η αναμενόμενη ένταξη της Αφρικανικής Ένωσης ως επίσημου μέλους της G20.
Το δημοσίευμα – κλειδί από τη Wall Street Journal συμπληρώνει το παζλ
H παραπάνω ένταξη αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν τη συνδυάσουμε με το πρόσφατο δημοσίευμα της Wall Street Journal, σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία βρίσκονται σε εκτεταμένες συζητήσεις για τη διασφάλιση μετάλλων στην Αφρική, τα οποία είναι αναγκαία για την ενεργειακή μετάβαση.
Αν πράγματι έχουμε την επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας, τότε οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να πάρουν το προβάδισμα από την Κίνα στον παγκόσμιο αγώνα για το κοβάλτιο, το λίθιο και άλλα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες ιόντων λιθίου για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, φορητούς υπολογιστές και smartphones.
Yπενθυμίζουμε ότι η Κίνα ελέγχει τα ¾ της παγκόσμιας προμήθειας κοβαλτίου και παράγει περίπου το 70% των παγκόσμιων μπαταριών ιόντων λιθίου, ποσοστά που είναι ανησυχητικά για τη Δύση μιας και δεν θέλει να εξαρτάται από το Πεκίνο σε τόσο κομβικούς τομείς, πόσο μάλλον μετά τους περιορισμούς της Κίνας στις εξαγωγές των δύο κρίσιμων ορυκτών για την παραγωγή ημιαγωγών.
Δεν ξέρουμε τις πηγές της Wall Street Journal, ούτε αν οι συζητήσεις αυτές τελικά ευοδωθούν. Αν όμως γίνει κάτι τέτοιο, τότε θα είναι η απαρχή ενός νέου κεφαλαίου στις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία, οι οποίες υπενθυμίζουμε είναι τεταμένες τους τελευταίους μήνες.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της WSJ, οι δύο χώρες μελετούν το ενδεχόμενο η κρατική επιχείρηση της Σαουδικής Αραβίας να αγοράσει μερίδια σε περιουσιακά στοιχεία εξόρυξης αξίας 15 δις δολαρίων σε αφρικανικές χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Γουινέα και η Ναμίμπια και εν συνεχεία οι αμερικανικές εταιρείες να αποκτήσουν δικαιώματα να αγοράσουν μέρος της παραγωγής από τα μερίδια που θα ανήκουν στη Σαουδική Αραβία.
Βλέπετε, η Σαουδική Αραβία έχει μεγαλύτερη ευελιξία να επενδύσει σε χώρες όπου η διαφθορά είναι ανεξέλεγκτη, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο τις αμερικανικές εταιρείες από τη «βρώμικη δουλειά».
Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι η Σαουδική Αραβία έχει σαφώς λιγότερες περιβαλλοντικές και κοινωνικές δεσμεύσεις και ως εκ τούτου έχει την ικανότητα να αναπτύξει κεφάλαια σε αυτές τις χώρες, ενισχύοντας τα σχέδια της για την οικονομική της διαφοροποίηση από το πετρέλαιο, μέσω της οικοδόμησης της δικής της βιομηχανίας EV και της δημιουργίας τεράστιων ηλιακών πάρκων και βιομηχανιών υψηλής τεχνολογίας.
Για τις ΗΠΑ μια τέτοια συμφωνία εξασφαλίζει τον εφοδιασμό της αυτοκινητοβιομηχανίας και όχι μόνο, με τον Λευκό Οίκο να φέρεται διατεθειμένος να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός διαδρόμου που θα συνδέει το Κονγκό και τη Ζάμπια με τις παγκόσμιες αγορές μέσω του λιμανιού Lobito της Αγκόλας.
Μήπως όλο αυτό «κολάει» και με όσα συζητήθηκαν στην G20 για τον διηπειρωτικό οικονομικό διάδρομο που θα συνδέει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Σαουδικής Αραβίας;
Προφανώς.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
