Είναι η πρώτη χρονιά από το 1999 που οι εκτιμήσεις για την πορεία των χρηματιστηρίων κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους είναι αρνητικές. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα από την ετήσια καταγραφή των προβλέψεων των θεσμικών επενδυτών στις ΗΠΑ που παρουσιάστηκαν από το Bloomberg, οι επενδυτές αναμένουν για το 2023 μια υποχώρηση του S&P της τάξης 1% με 2%. Και είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως μια αρνητική χρονιά όπως ήταν το 2022, παραδίδει μια σκυτάλη πεσιμισμού στο 2023. Όπως φαίνεται και στο ακόλουθο γράφημα από το Bloomberg, οι εκτιμήσεις των επενδυτών για τις χρηματιστηριακές χρονιές που έπονταν ήταν πάντοτε αισιόδοξες και θετικές, με προβλέψεις για αποδόσεις μέχρι και 20%. Σήμερα όμως μετά από 22 χρόνια τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Με τον πολλαπλασιαστή κερδών Ρ/Ε του SPX να βρίσκεται στο 18, κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει πως το χρηματιστήριο είναι φθηνό και πως αποτελεί μια επενδυτική ευκαιρία, ειδικά σε ένα περιβάλλον με υψηλές αποδόσεις στους τίτλους σταθερού εισοδήματος. Διότι σήμερα υπάρχουν στην αγορά ομολογιακές εκδόσεις από εταιρείες μεσαίας και υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας που προσφέρουν με ασφάλεια και χαμηλό ρίσκο αποδόσεις της τάξης του 5% και 6%.
Σε έρευνα της Natixis εμφανίζεται και εκεί μια στροφή των επενδυτών προς τα ομόλογα και μια εστίαση των μετοχικών χαρτοφυλακίων στις αποτιμήσεις και στις αξίες των εισηγμένων εταιρειών, παρά στις μελλοντικές προοπτικές τους. Και αυτό είναι λογικό σε μια χρηματιστηριακή αγορά της οποίας το κυρίαρχο χαρακτηριστικό για το 2022 ήταν η μεταβλητότητα. Κάτι που δεν αναμένεται να αλλάξει μέσα στο 2023.
Η υψηλή μεταβλητότητα θα διατηρηθεί και μέσα στο επόμενο έτος αφού οι κίνδυνοι για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας παραμένουν ενεργοί. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι σύμφωνα με τους θεσμικούς επενδυτές είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία με 57%, οι λανθασμένες πολιτικές με 53%, οι σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας με 40%, το διεθνές εμπόριο και η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα με 27%, οι καταναλωτικές δαπάνες με 27%, οι κρίσεις στην προσφορά πρώτων υλών και ειδών διατροφής με 20% και το ρίσκο από την κλιματική αλλαγή με 15%.
Όσον αφορά τη μακροοικονομική εικόνα, το 46% των fund managers εκτιμούν πως θα δούμε μια υποχώρηση του πληθωρισμού, το 29% πως θα δούμε αύξηση του πληθωρισμού μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο, το 73% εκτιμά πως οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν θα καταφέρουν από μόνοι τους να μειώσουν τον πληθωρισμό, το 59% πιστεύει ότι η ύφεση είναι αναπόφευκτη και το 54% δηλώνει πως η ύφεση είναι επιθυμητή σε αυτή τη φάση του κύκλου της παγκόσμιας οικονομίας.
Το 65% των διαχειριστών δηλώνει πως ο κίνδυνος εμφάνισης στασιμοπληθωρισμού είναι μεγαλύτερος από τον κίνδυνο της ύφεσης. Τέλος, το 53% αναμένει «ομαλή προσγείωση» της οικονομίας, έναντι του 47% που αναμένει «ανώμαλη προσγείωση» και πιθανό κράχ.
Στο ακόλουθο γράφημα τoυ Natixis Investment Outlook, βλέπουμε πως οι επαγγελματίες επενδυτές είναι περισσότερο θετικοί στις επενδύσεις σε Private Equity, σε Ομόλογα και ελαφρώς θετικοί στις Μετοχές και στις εκδόσεις Ιδιωτικού Χρέους. Αντιθέτως, είναι αρνητικοί στις επενδύσεις σε οικιστικά και εμπορικά ακίνητα, καθώς και στα κρυπτονομίσματα, όπου οι «αρκούδες» φτάνουν το 82%.
Όσον αφορά τη συγκρότηση των χαρτοφυλακίων τους οι fund managers, δηλώνουν πως συνυπολογίζουν στους σχεδιασμούς τους, τον παράγοντα του πληθωρισμού κατά 69%, το ύψος των επιτοκίων κατά 59%, τη μεταβλητότητα των αγορών κατά 48%, τη ρευστότητα κατά 36%, το επίπεδο των αποτιμήσεων κατά 27%, τις νομισματικές αυξομειώσεις κατά 24% και τέλος τις επιπτώσεις από την εφαρμογή των ESG κριτηρίων κατά 14%.
Επειδή όμως οι μετοχές στα χρηματιστήρια δεν κινούνται όλες «μονομπλόκ», αλλά υπακούν στα δικά τους κλαδικά και εταιρικά χαρακτηριστικά, οι fund managers των μετοχικών χαρτοφυλακίων που οφείλουν να παραμένουν μέσα στις αγορές, διαφοροποιούν τις προτιμήσεις τους. Επενδύοντας σε κλάδους που εκτιμούν πως θα υπεραποδώσουν σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά και σε σχέση με το κεντρικό σημείο αναφοράς που είναι ο δείκτης S&P500. Μια σχέση αποτελεί άλλωστε και το βασικό κριτήριο για τα ετήσια μπόνους. Στον ακόλουθο πίνακα βλέπουμε πως μόνο ο ενεργειακός κλάδος αναμένεται να κινηθεί υψηλότερα από το μέσο όρο. Ενώ μόλις το 37% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι ο τραπεζικός και τεχνολογικός κλάδος θα υπερβεί τις αποδόσεις του S&P 500. Οι κλάδοι των τηλεπικοινωνιών, των υλικών, των καταναλωτικών προϊόντων, της βιομηχανικής παραγωγών και των ακινήτων, αναμένεται να αποδώσουν λιγότερο από τον μέσο όρο, με αποτέλεσμα να μην είναι ελκυστικοί.
Είναι πάντοτε ορθές οι ετήσιες προβλέψεις στις οποίες προβαίνουν οι διαχειριστές των θεσμικών χαρτοφυλακίων; Ασφαλώς και όχι. Άλλωστε, στην πραγματικότητα των διαφορετικών εκτιμήσεων, προβλέψεων και στρατηγικών στηρίζεται η λειτουργία των αγορών. Αφού οι προβλέψεις αυτές μετουσιώνονται σε εντολές αγορών και πωλήσεων. Ωστόσο, η κεντρική ιδέα που αποκομίζει κανείς μελετώντας τις εκτιμήσεις αυτές, προδιαθέτει σε χοντρές γραμμές γι’ αυτό που αναμένεται με τον ερχομό του νέου έτους.