Η Δευτέρα της 16ης Μαρτίου του 2020 θα διακριθεί στην Ιστορία ως μια ακόμα «Μαύρη Δευτέρα» της ιστορίας των χρηματαγορών. Αν εξαιρέσει κανείς την περίοδο του Μεγάλου Κραχ της εποχής 1929-1932, την περασμένη Δευτέρα είχαμε τη δεύτερη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση όλων των εποχών μετά την «Black Monday» της 19ης Οκτωβρίου του 1987, με απώλειες -12,93%. Η επιδημιολογική κρίση του κορωνοϊού σε μικρό χρονικό διάστημα τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια των διεθνών αγορών, ξεφουσκώνοντας την υπερβολική ρευστότητα του συστήματος που τροφοδοτούσαν οι κεντρικές τράπεζες.
Η βελόνα σκάει πρώτα το μπαλόνι των υπερμοχλευμένων χαρτοφυλακίων, επεκτείνοντας κατόπιν την κρίση στις υπερδανεισμένες επιχειρήσεις, στις πιο ευάλωτες οικονομίες, στις εταιρείες της πραγματικής οικονομίας και την παραγωγική διαδικασία. Κοινός συντελεστής, η χρονική αβεβαιότητα από τη μια, αλλά και οι πραγματικές επιπτώσεις στην επιχειρηματική αλυσίδα από την άλλη. Ετσι δημιουργείται ο πανικός, που μεταφράζεται σε μαζικές πωλήσεις μετοχικών τίτλων, συνεπικουρούμενες από τις ανοιχτές πωλήσεις των υποτιμητικών κερδοσκόπων.
Τα ταμπλό όλου του κόσμου φαίνεται να προεξοφλούν το υφεσιακό επόμενο εξάμηνο, καθώς δύσκολα μπορούν να υπολογίσουν την αντίστροφη μέτρηση, είτε για την εμφάνιση ενός φαρμάκου είτε για τον ακριβή χρόνο παραγωγής ενός εμβολίου. Πολλά περιθώρια νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, που κυρίως ενδιαφέρει και την ελληνική αγορά, δεν υπάρχουν, αλλά διαπιστώθηκε μια διάθεση από το Eurogroup της εβδομάδας να ασκηθεί πολιτική δημοσιονομικής ευελιξίας, με ένα πρώτο πακέτο μέτρων ίσο με το 1% του εθνικού ΑΕΠ. Οσον αφορά την Ελλάδα, η πολιτική του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% για το 2020 φεύγει από το τραπέζι και ταυτόχρονα έρχεται το μηδενικό ρίσκο στις εγγυήσεις του Δημοσίου όσον αφορά το σχέδιο «Ηρακλής» για τις τράπεζες.
Oι μετοχικές απώλειες στο Χ.Α. σε επίπεδο γενικού δείκτη έφθασαν σχεδόν το 50%, με τον τραπεζικό κλάδο να έχει την αρνητική πρωτοκαθεδρία, με απώλειες που άγγιξαν το 70%. Οι επενδυτές άρχισαν να κατηγοριοποιούν τους κλάδους που θα πληγούν περισσότερο, ενσωματώνοντάς τους στις πωλήσεις τους. Είναι η ώρα των θεμελιωδών απαιτήσεων, δεδομένου ότι οι αρνητικές επιπτώσεις θα επηρεάσουν σίγουρα τις μετοχικές αξίες για το επόμενο διάστημα. Ο τρόπος προσέγγισης (top down approach) απαιτεί μια ενδελεχή εξέταση της οικονομίας εντός της οποίας λειτουργεί μια εταιρεία, του κλάδου στον οποίον δραστηριοποιείται και των μεγεθών που αυτή εμφανίζει (πωλήσεις - κέρδη - επενδύσεις).
Λαμβάνοντας υπ' όψιν τους αστάθμητους παράγοντες της κρίσης, τον χρόνο που θα διαρκέσει και την ισχύ του πλήγματος που θα επιφέρει, αρνητικές επιδράσεις θα έχουμε στους κλάδους του τουρισμού, των αερομεταφορών, της ναυτιλίας, των εξαγωγών, σε συνάρτηση με τις χώρες με τις οποίες ποσοστιαία έχουμε τις περισσότερες εξαγωγές, του λιανεμπορίου (μικρά εμπορικά καταστήματα - υπερκαταστήματα) και των προμηθευτών τους.
Τομείς που έχουν άμεση σχέση και με τον δυνητικό χρόνο επανόδου στην ομαλότητα, όπως των κατασκευών και της αγοράς ακινήτων, της εστίασης, λόγω και της άμεσης σύνδεσής της με τον τουρισμό. Υπάρχουν βέβαια και κλάδοι που θα ευνοηθούν από την κρίση, έστω και βραχυπρόθεσμα, όπως αυτός των ταχυμεταφορών, των υπηρεσιών υγείας, του φαρμάκου, του ηλεκτρονικού εμπορίου.
Με την κατηγοριοποίηση των κλάδων που θα επηρεαστούν αρνητικά ή θετικά και τον βαθμό που αυτό θα συμβεί, παρά το θέμα του χρονοπλαισίου, που παραμένει άγνωστο, πρέπει να ξεκινήσει και μια επιμέρους ανάλυση, η οποία θα αφορά τις προοπτικές του κλάδου στον οποίο ανήκει η εταιρεία, τους παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία του, τον κλαδικό ανταγωνισμό και τη φάση του οικονομικού κύκλου στην οποία βρίσκεται ο κλάδος.
Η χώρα δεν έχει σταθεί ακόμα στα πόδια της, αλλά στο δημοσιονομικό πεδίο και τη σταθεροποίησή του ίσως υπάρχει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων οικονομιών. Εάν η Ενωμένη Ευρώπη κινηθεί αυτή τη φορά χωρίς ιδεοληπτικές ακρότητες και τονώσει με ρευστότητα τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, πολλές θα είναι και οι εγχώριες εταιρείες που θα μπορούν να επωφεληθούν. Οι χαμηλές αποτιμήσεις που δημιουργήθηκαν αργά ή γρήγορα θα αποτελέσουν παρελθόν, μαζί με την επιδημιολογική κρίση. Και κάπως έτσι στη χρηματιστηριακή αλλά και στην οικονομική ιστορία για άλλη μία φορά εταιρείες θα αλλάξουν χέρια, θα γίνει μεγάλη αναδιανομή πλούτου και ένας καινούργιος κύκλος θα γεννηθεί, ξεκινώντας από τα fundamentals.
* Η στήλη «Το βαρόμετρο του ΧΑ» δημοσιεύεται στην οικονομική εφημερίδα «Liberal markets» που κυκλοφορεί με τον «Φιλελεύθερο» του Σαββάτου
Το περιεχόμενο της στήλης είναι καθαρά ενημερωτικό. Δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Τα επενδυτικά προϊόντα και εργαλεία που περιγράφονται και αναλύονται ενέχουν κινδύνους και μπορεί να είναι ακατάλληλα για επενδυτές, με βάση τα επενδυτικά χαρακτηριστικά τους, τους στόχους και την οικονομική τους κατάσταση. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
