Η στροφή των κυβερνήσεων από την τάση πλήρους απαγόρευσης των κρυπτονομισμάτων, στην επιβολή κανόνων που θα έχουν ως στόχο τον έλεγχο αλλά και τη φορολόγησή τους, όχι μόνο κερδίζει έδαφος παγκοσμίως αλλά έχει και τεράστιο ενδιαφέρον. Διότι από εκεί που οι αρχές ανά τον κόσμο ανησυχούσαν για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη χρήση των crypto σε παράνομες δραστηριότητες, πλέον προσδοκούν πρώτα να γεμίσουν τα δημόσια ταμεία και μετά να ασχοληθούν με τι τελικά είναι τα crypto και πως μπορούν να ελεγχθούν, καθώς η αγορά των ψηφιακών assets έχει γιγαντωθεί τον τελευταίο χρόνο και παρά την πρόσφατη πτώση η κεφαλαιοποίησή της ξεπερνά τα 2 τρισ. δολάρια.
Το θέμα της φορολόγησης των crypto υφίσταται από την πρώτη στιγμή που η αγορά τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας και ουσιαστικά από τότε που έγινε αντιληπτό ότι μέσω των ψηφιακών assets δημιουργείται πλούτος. Επανέρχεται όμως στην επικαιρότητα μετά την απόφαση της Μόσχας να θέσει σε εφαρμογή ένα νέο πλάνο ελέγχου και εποπτείας της αγοράς, μέσω του οποίου φιλοδοξεί να ενσωματώσει την κυκλοφορία των κρυπτονομισμάτων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ρωσίας. Διότι μόνο έτσι μπορεί να ελέγξει και το σύνολο των συναλλαγών που «εφάπτονται» με το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.
Σύμφωνα με κρατικά έγγραφα που διέρρευσαν, η ρωσική κυβέρνηση εκτιμά ότι οι Ρώσοι πολίτες έχουν στην κατοχή τους κρυπτονομίσματα αξίας άνω των 215 δισ. δολαρίων, η φορολόγηση των οποίων ακόμη και στο χειρότερο σενάριο μπορεί να γεμίσει τα κρατικά ταμεία με επιπλέον 1 τρισ. ρούβλια (13 δισ. δολάρια) ετησίως. Πρόκειται για ποσό που αντιστοιχεί σε κάτι λιγότερο από 1% του ΑΕΠ. Η Ρωσία θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες crypto-χώρες στον κόσμο, πίσω από την Ινδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με μερίδιο περίπου στο 12% της παγκόσμιας αγοράς.
Γίνεται αντιληπτό ότι με τη φορολόγηση των crypto το παιχνίδι αλλάζει. Όπως συνέβαινε στην παγκόσμια οικονομία και πριν την εμφάνιση των κρυπτονομισμάτων, άλλες χώρες φορολογούν περισσότερο και άλλες λιγότερο, ενώ υπάρχουν και φορολογικοί παράδεισοι. Η Ινδία, για παράδειγμα, σκοπεύει να φορολογήσει τα κέρδη από συναλλαγές όλων των ψηφιακών assets με συντελεστή 30%, ενώ χώρες όπως η Πορτογαλία και το Πουέρτο Ρίκο θεωρούνται crypto-παράδεισοι από άποψη φορολόγησης.
Τα μεγέθη προκαλούν ίλιγγο. Μόνο στην Ινδία και μόνο μέσω της πλατφόρμας WazirX που ανήκει στην Binance, διενεργήθηκαν συναλλαγές ύψους άνω των 43 δισ. δολαρίων μέσα στο 2021, σημειώνοντας αύξηση 1.735% σε σύγκριση με το 2020.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση των αρχών απέναντι στα κρυπτονομίσματα. Η Ρωσία θέλει να τα ελέγξει και να τα φορολογήσει (όταν η Κεντρική Τράπεζα της χώρας προτείνει την καθολική τους απαγόρευση), η Ινδία επιλέγει πρώτα να τα φορολογήσει και μετά να θέσει κανόνες για την προστασία των επενδυτών, ενώ στις ΗΠΑ ήδη φορολογούνται από το 2014 (σαν τις μετοχές ή τα ομόλογα) χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποιο ρυθμιστικό πλαίσιο ή οποιοδήποτε δίχτυ προστασίας για τους κατόχους-επενδυτές.
Αν η χρήση των κρυπτονομισμάτων, κυρίως ως ψηφιακών assets, διευρυνθεί και δεν σκάσει σαν φούσκα και τα κράτη μπορούν να εξασφαλίζουν κάθε χρόνο φορολογικά έσοδα της τάξης του 1% του ΑΕΠ, θα έχουμε να κάνουμε με ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Από τη μία τα κρυπτονομίσματα έγιναν γνωστά ως ένα νέο asset ή νόμισμα που δεν υπόκειται σε κρατικό έλεγχο και η φορολόγησή τους είναι το πρώτο βήμα για την εφαρμογή κανονιστικού πλαισίου. Από την άλλη, οι αρχές στην ουσία νομιμοποιούν τα crypto όταν τα φορολογούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται…