Οι γεωπολιτικές αναταράξεις είχαν και θα έχουν υψηλό επιδραστικό αποτύπωμα στα Χρηματιστήρια. Η τεχνολογία έχει εκμηδενίσει το χρόνο πληροφόρησης, η ενσωμάτωση των γεγονότων στις τιμές είναι σχεδόν στιγμιαίες. Επιπλέον, στην εποχή των στιγμιαίων ενημερώσεων έχουμε τη στιγμιαία ανάλυση από όλων των λογιών τους ειδικούς: Διπλωμάτες, στρατηγικοί αναλυτές, πρώην στρατιωτικοί εξηγούν, ερμηνεύουν και προβλέπουν όσα έγιναν ή θα γίνουν.
Παρόλα αυτά τα γεωπολιτικά γεγονότα δεν έχουν πάντα νόημα για τα θεμελιώδη όλων των επιχειρήσεων. Οι επενδυτές τείνουν να προεξοφλούν μεγαλύτερης κλίμακας καταστροφές προεκτείνοντας τοπικές εντάσεις ως την έναρξη του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ρόλος των Μέσων Ενημέρωσης λειτουργεί πολύ προς αυτήν την κατεύθυνση, είναι άλλωστε και ένας τρόπος να κερδίσει ένα μέσο εύκολα τηλεθέαση, ακροαματικότητα ή χτυπήματα.
Στις αγορές η αύξηση της μεταβλητότητας δεν είναι παρά η έκφραση του φόβου των επενδυτών για το μέλλον. Ο φόβος είναι πιο μεταδοτικό συναίσθημα από τον ενθουσιασμό και πιο κυρίαρχο στην υποκίνηση αποφάσεων. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των φορών που οι αγορές βρέθηκαν υπό την πίεση γεωπολιτικών εντάσεων η μακροχρόνια πορεία των μετοχών δεν επηρεάστηκε. Στην πραγματικότητα τα γεγονότα «έσβησαν» μέσα σε ένα διάστημα ενός ή δύο μηνών και οι αγορές επέστρεψαν στο προ-έντασης επίπεδα. Κανόνας πρώτος λοιπόν:
Μην πανικοβάλλεστε!
Αν δεν είστε trader ή δεν έχετε παίξει ένα σπίτι στο περιθώριο ασφάλισης σε παράγωγα δεν χρειάζονται βεβιασμένες κινήσεις και κυρίως δεν χρειάζεται να ακολουθήσετε τις ορδές της απόγνωσης που πετάνε όπως-όπως τις μετοχές τους. Αν τέλος πάντων δεν μπορείτε να αντέξετε την ψυχολογική πίεση μειώστε κάπως τη θέση σας ώστε να έχετε επιλογές, τουλάχιστον θα έχετε ικανοποιήσει την ανάγκη ότι κάπως αντιδράσατε.
Συνήθως το τέλος του πρώτου -και βασικού -κύματος της πτώσης έρχεται όταν οι ειδικοί αναμένουν κλιμάκωση της έντασης και η παρουσία τους έχει μονοπωλήσει τα μέσα ενημέρωσης. Ενδεχομένως σε εκείνο το σημείο να είναι η κατάλληλη στιγμή όχι να πουλήσει κανείς, αλλά να αγοράσει και ειδικά τις αξίες οι οποίες φαίνεται να έχουν και το μεγαλύτερο ρίσκο. Ωστόσο, αν αυτό φαίνεται too much για μια ζορισμένη ψυχολογία, παίρνουμε ανάσα και επιστρέφουμε στον πρώτο κανόνα:
Μην πανικοβάλλεστε!
Η ψυχολογική αντοχή στην πίεση της μεταβλητότητας δεν είναι κάτι εύκολο, σας το γράφει αυτό κάποιος που έκανε πολλές φορές το λάθος. Ωστόσο, τα γεγονότα σπάνια κλιμακώνονται προς το χειρότερο, ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος είχε τις τελευταίες δεκαετίες πολλές αφορμές να ξεκινήσει αλλά κάτι συνέβη και η ανθρωπότητα προχώρησε μπροστά πάντα μέσα από μια συνεχή ροή γεωπολιτικών εντάσεων: Βιετνάμ, Κούβα, Δίδυμοι Πύργοι, Αραβική άνοιξη, Βόρεια Κορέα, Ταιβάν κλπ. ήταν καταστάσεις που μπορεί να φορτίστηκαν από ένταση, ωστόσο το τέλος του κόσμου πήρε παράταση αφού για μια παρεκτροπή απαιτούνται δύο μέρη που να είναι αποφασισμένα να πάνε στα άκρα.
Απόνερα φυσικά και θα υπάρξουν, ορισμένες εταιρίες στο Χρηματιστήριο Αθηνών θα επηρεαστούν βραχυπρόθεσμα από το ενεργειακό κόστος, τα υψηλά επιτόκια και πιθανές ανωμαλίες στην εφοδιαστική αλυσίδα. Όμως μια στιγμή: Μιλάμε για τις ίδιες εταιρίες που για κάποια πολλά χρόνια αναπτύσσονταν χωρίς τραπεζική ρευστότητα και σε συνθήκες περιορισμού κίνησης κεφαλαίων. Και αφού κατάφεραν και βγήκαν αλώβητες από κρίσεις που απειλούσαν την ίδια τους την ύπαρξη είναι μάλλον απίθανο να τους συμβεί κάτι εξαιρετικά δυσάρεστο τώρα. Υπομονή επομένως, ψυχραιμία και όχι πολύ τηλεόραση.
