Θα περίμενε κανείς ο χρυσός, ως το παραδοσιακότερο επενδυτικό καταφύγιο, να κινείται σε πολύ χαμηλότερες τιμές, μιας και μετοχές και ομόλογα -αν εξαιρέσουμε τις πρόσφατες αναταράξεις- είναι στην πλειοψηφία τους σε νέα ιστορικά υψηλά.
Έχει συμβεί όμως ακριβώς το αντίθετο.
Από τα 1160 δολάρια/ουγγιά τον Αύγουστο του 2018, έχει δεχθεί σημαντική ώθηση από την αβεβαιότητα για μια ασταθή παγκόσμια ανάπτυξη είτε λόγω της σινοαμερικανικής διαμάχης και γενικότερα των εμπορικών πολέμων, είτε από τις οικονομικές επιπτώσεις της εξάπλωσης του νέου κορονοϊού.
Έτσι, ο χρυσός έχει καταγράψει ένα επικό ράλι, με τιμές αυτή την εβδομάδα ακόμα και πάνω από τα 1600 δολάρια/ουγγιά.
Κινείται λοιπόν σε υψηλά επτά ετών και φυσικά η ερώτηση που μας καίει όλους είναι: Ήρθε η ώρα για εκταμίευση;
Η στήλη αγαπάει να δίνει απαντήσεις δια της σωκρατικής μεθόδου, καθώς με αυτόν τον τρόπο προσφέρει και μέθοδο σκέψης, κάτι πολυτιμότερο από μια « ξερή» εκτίμηση.
Η απάντηση λοιπόν κρύβεται σε μια .....ερώτηση:
Εξακολουθούν να υφίστανται οι λόγοι που οδήγησαν τον χρυσό σε ράλι;
Αν η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι θετική, τότε προφανώς το ράλι θα έχει συνέχεια.
Ας δούμε λοιπόν ποιοι και γιατί αγοράζουν χρυσό, ώστε να ζυγίσουμε τις πιθανότητες για το αν θα εξακολουθήσουν να το κάνουν.
Ο ρόλος των επενδυτών
Ένας μεγάλος επενδυτικός κανόνας είναι : Η τάση είναι φίλη μας.
Αναγνωρίζοντας αυτόν τον κανόνα η επενδυτική κοινότητα, συμμετέχει στο ράλι των διεθνών αγορών, παρά τις αυξανόμενες ανησυχίες της για την ασθμαίνουσα οικονομική ανάπτυξη λόγω των εμπορικών πολέμων και της εκολλαπτόμενης πανδημίας, που έχει ήδη διαταράξει τις εφοδιαστικές αλυσίδες και την ταλαιπωρημένη μεταποίηση της Κίνας.
Οι επενδυτές λοιπόν, ναι μεν συμμετέχουν στο ράλι των αγορών αλλά... φυλάνε και τα νώτα τους μέσω της αντιστάθμισης των θέσεων τους με χρυσό.
Στην ουσία, ο χρυσός υπεραποδίδει ως ένα μεγάλο βαθμό, ακριβώς γιατί αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο hedging έναντι των κινδύνων στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον.
Όσο οι κίνδυνοι αυτοί εξακολουθούν να υφίστανται, θα υφίσταται και η ανάγκη των επενδυτών για hedging.
Ο ρόλος των Κεντρικών Τραπεζών
Ποιός είναι όμως ο φύλακας άγγελος της bull market, στον οποίο στηρίζονται οι επενδυτές ότι θα αποτελεί τον αέναο «Από μηχανής Θεό» απέναντι σε κάθε παράγοντα ασυνέχειας που παρουσιάζεται στο μονοπάτι των ταύρων;
Οι Κεντρικές Τράπεζες, τόσο με τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, όσο και με τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.
Ακριβώς όμως αυτά τα χαμηλά επιτόκια έχουν οδηγήσει σε αρνητικές αποδόσεις ένα μεγάλο μέρος των ασφαλών στοιχείων του ενεργητικού, αποτελώντας έναν ακόμα υποστηρικτικό παράγοντα στο πρόσφατο ράλι του χρυσού.
Ειδικά η πρόσφατη μείωση του κόστους δανεισμού από τη FED τον Σεπτέμβριο, ώθησε το συνολικό χρέος με αρνητικά επιτόκια στο ρεκόρ των 17 τρισ. δολαρίων, ενισχύοντας την ελκυστικότητα του χρυσού, ο οποίος δεν βαρύνεται με χρεωστικούς τόκους!
Φυσικά και ο χρυσός δεν μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως τα κρατικά ομόλογα σε ένα χαρτοφυλάκιο, αλλά η υπόθεση ανακατανομής ενός τμήματος της κανονικής έκθεσης των ομολόγων στον χρυσό, είναι ισχυρή όσο ποτέ.
Για να χρησιμοποιήσουμε και τη γλώσσα των διαχειριστών, o χρυσός πλέον είναι χρήμα χωρίς σύνορα που λειτουργεί ως τελικό απόθεμα και ασφαλές καταφύγιο σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο.
Ο ρόλος όμως των Κεντρικών τραπεζών δεν τελειώνει εδώ.
Τα τελευταία χρόνια έχει κορυφωθεί η τάση να προχωρούν και οι ίδιες σε σημαντικότατες αγορές χρυσού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του World Gold Council, στην Ευρωζώνη οι Κεντρικές Τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ECB, κατέχουν κατά μέσο όρο πέριξ του 53-54% των συναλλαγματικών αποθεμάτων τους σε χρυσό.
Το μερίδιο αυτό για τις Κεντρικές Τράπεζες των ΗΠΑ ανέρχεται στο ποσοστό του 74,5%, ενώ γενικότερα οι Κεντρικές τράπεζες έχουν «καταναλώσει» το 1/5 της παγκόσμιας προσφοράς χρυσού, εν μέσω μιας ζήτησης που ξεπέρασε ακόμα και εκείνη της εποχής του Νίξον.
Πολλές χώρες δε, κυρίως στην Ε.Ε, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ολλανδία, μιας και ήδη είχαν μεγάλα αποθέματα χρυσού, ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με το θέμα του επαναπατρισμού των αποθεμάτων τους.
Η τάση του επαναπατρισμού άλλωστε υπήρξε για τους «προσεκτικούς» και μια από τις πρώτες ενδείξεις της αλλαγής όσον αφορά την παγκοσμιοποίηση και τη διεθνή συνεργασία.
Η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας, έχει δημοσιεύσει προς χάριν διαφάνειας, ένα άκρως ενδιαφέρον βιβλίο με τον τίτλο "Ο χρυσός των Γερμανών".
Περιέχει λεπτομερείς πληροφορίες για τον χρυσό της χώρας και, ειδικότερα, την ιστορία του επαναπατρισμού των ράβδων χρυσού από τα αμερικανικά αποθετήρια και τη Γαλλία.
(σ.σ:Η Γερμανία έχει επαναπατρίσει 300 τόνους χρυσού από τις ΗΠΑ και 374 τόνους χρυσού από τη Γαλλία ).
Γιατί οι Γερμανοί επίσπευσαν τον επαναπατρισμό όσο πιο πολύ μπορούσαν;
Μήπως αυτή η λεπτομέρεια αποκτήσει στο μέλλον κάποια ιδιαίτερη σημασία;
Η χρυσή λίστα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του World Gold Council, το 2019 οι ΗΠΑ συνεχίζουν να καταλαμβάνουν τη πρώτη θέση στον κόσμο, με περισσότερους από 8134 τόνους χρυσού.
Στη δεύτερη θέση η Γερμανία (3367 τόνοι) , ενώ τη χρυσή εξάδα συμπληρώνουν η Ιταλία (2452) , η Γαλλία (2436), η Ρωσία (2219) και η Κίνα (1937) .
Όσον αφορά τώρα τις υπόλοιπες χώρες, το Καζακστάν και η Τουρκία είναι επίσης μεγάλοι αγοραστές χρυσού τα τελευταία δύο χρόνια, η Ινδία, η Αίγυπτος, η Ουκρανία, η Ινδονησία, η Κιργιζία, η Μογγολία, οι Φιλιππίνες, η Σερβία, η Ουγγαρία και η Πολωνία, το Σουρινάμ και το Τατζικιστάν.
Από την άλλη πλευρά, η Αυστραλία φιλοξενεί τα μεγαλύτερα αποθέματα ορυχείων χρυσού και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού μετά την Κίνα.
Οι «ανεπίσημοι» λόγοι πίσω από τις αγορές χρυσού
Οι αγορές χρυσού πραγματοποιούνται συνήθως εν μέσω προσδοκιών για υψηλότερο πληθωρισμό ή μεγαλύτερα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Για τα κράτη της Κεντρικής Ευρώπης, αποτελούν τον τρόπο να προετοιμαστούν για σκληρότερες οικονομικές συνθήκες και μια πιθανή νομισματική κρίση.
Για τον αναδυόμενο κόσμο, είναι ένα μέσο να διατηρήσει έστω μερικώς τον έλεγχο στα νομίσματά του.
Για αυτό και από την Τουρκία μέχρι την Κιργιζία βλέπουμε μεγάλη ενασχόληση με την αγορά χρυσού, αλλά και την αποθήκευση του εντός των «τειχών», προς διασφάλιση της ανεξαρτησίας.
Οι Κεντρικοί Τραπεζίτες δίνουν άμεσα ή έμμεσα, πολλές πληροφορίες για τους λόγους που τους δένουν με το χρυσό.
Η Ρωσία προβάλλει χωρίς περιτυλίγματα την ανάγκη μείωσης της έκθεσής της στο αμερικανικό δολάριο και τη θέληση της να εξασφαλίσει οικονομική ανεξαρτησία, προστατεύοντας αποτελεσματικά τις κρατικές αποταμιεύσεις από την υποτίμηση.
Η Εθνική Τράπεζα της Ουγγαρίας, η οποία πριν ενάμιση χρόνο περίπου δεκαπλασίασε τα αποθέματα χρυσού, τονίζει σε κάθε της ανακοίνωση ότι δεν πρόκειται απλώς για μια βραχυπρόθεσμη επένδυση.
Το αντίθετο μάλιστα: «Η αύξηση των αποθεμάτων αποσκοπεί στην χρηματοπιστωτική σταθερότητα και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης της αγοράς, καθώς ο χρυσός παραμένει ένα από τα ασφαλέστερα assets στον κόσμο».
Σε παρεμφερείς τόνους κινείται και η Κεντρική Τράπεζα της Πολωνίας, με τις θέσεις της στο κίτρινο μέταλλο να αγγίζουν πλέον τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 35 ετών.
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μέσω των αγορών χρυσού στοχεύει να διαφοροποιήσει τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα και να κρατήσει το πολύτιμο μέταλλο ως μορφή νομίσματος, αλλά και ως μέσο αποθήκευσης αξίας.
Ταυτόχρονα, παραδέχεται ότι αποτελεί μέσο προστασίας από τις γεωπολιτικές και εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ.
Το συμπέρασμα:
Από τη Ρωσία εως την Κίνα και από την Τουρκία έως το Καζακστάν, αυτό που αντιπροσωπεύει ο χρυσός είναι η ανεξαρτησία από το δολάριο, εν μέσω χρηματοοικονομικών κυρώσεων και εμπορικών πολέμων.
Στην ουσία, προσθέτοντας χρυσό στα αποθεματικά τους, κερδίζουν ίσες ευκαιρίες με τις δυτικές τράπεζες.
Αλήθεια όμως, οι τελευταίες γιατί αγοράζουν χρυσό;
Τον Φεβρουάριο του 2013, ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Mάριο Ντράγκι, είχε «κομψά προλογίσει» ότι ο χρυσός είναι ένα αποθεματικό ασφάλειας το οποίο παρέχει προστασία έναντι των συναλλαγματικών διακυμάνσεων.
Ο κ.Ντράγκι πρωτομίλησε για τον χρυσό μια χρονιά που το ζεύγος eur/usd είχε μια διακύμανση μεταξύ 1,2746-1,3893.
Ποιά είναι η φετινή διακύμανση του ζεύγους μέχρι στιγμής; 1,0778-1,1236.
Το ράλι έχει συνέχεια
Καθώς οι επενδυτές συνεχίζουν να εμφανίζονται επιφυλακτικοί σε σχέση με τις επιπτώσεις του κοροναϊου στην παγκόσμια οικονομία, ο χρυσός έχει ισχυρές πιθανότητες να συνεχίσει να υπεραποδίδει, ανεξάρτητα αν θα συνεχιστεί ή όχι η bull market, καθώς αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο hedging έναντι των κινδύνων στο διεθνές περιβάλλον.
Τεχνικά μιλώντας, τα 1697 δολάρια/ ουγγιά είναι η επόμενη αντίσταση, ενώ κάλιστα ένας πρώτος στόχος θα μπορούσε να οριοθετηθεί στα υψηλά του 2012, όπερ τα 1795 δολάρια/ουγγιά..
Τι θα γίνει όμως αν, είτε λόγω του νέου κορονοϊού, είτε της κλιματικής αλλαγής, είτε ενός πιστωτικού γεγονότος, οι περισσότερες επενδυτικές στρατηγικές αγγίξουν το σημείο «risk-off»;
Μήπως τα ανοδικά περιθώρια του κίτρινου μετάλλου τεντώσουν και άλλο;
Αν σκεφτεί κανείς ότι το δολάριο δεν έχει το στοιχείο της ασφάλειας που είχε πριν- λόγω της κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων αλλά και της πολιτικής επιλογής πολλών χωρών να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο - δεν αποκλείεται να τον δούμε ακόμα και στα υψηλά του 2011, ήτοι στα 1921 δολάρια/ουγγιά.
Και επειδή ενίοτε οι Κεντρικές Τράπεζες με τις παρεμβάσεις τους βάζουν αναχώματα σε μια δρομολογημένη τάση, να αναφέρουμε ότι οι πρώτες ισχυρές τεχνικές στηρίξεις είναι τα 1585 δολάρια/ουγγιά και φυσικά τα 1476 δολάρια/ουγγιά, που συνήθως πυροδοτούν αγορές από τα ETFs.
Τέλος να αναφέρουμε ότι η παραγωγή χρυσού το περασμένο έτος ξεπέρασε κάθε προσδοκία, αφού έφτασε τους 3.347 τόνους, ενώ και από την ανακύκλωση συγκεντρώθηκε η ποσότητα ρεκόρ των 1.173 τόνων.
Η στήλη θα κλείσει με την ίδια ακριβώς σκέψη που είχε ολοκληρώσει αντίστοιχο άρθρο πριν δύο περίπου χρόνια: H μεταβίβαση ενός μέρους των περιουσιακών στοιχείων των Κεντρικών Τραπεζών σε χρυσό, εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο της απόφασης να αναλάβουν τον έλεγχο του χαρτοφυλακίου τους και να μειώσουν τον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου.
Είτε πρόκειται για Κεντρική Τράπεζα, είτε για ένα άτομο με μερικές χιλιάδες, μήπως η ουσία παραμένει η ίδια;
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων.
Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
