Μετά την αιολική και την ηλιακή ενέργεια, σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια απ’ όλο τον κόσμο ετοιμάζονται να κατευθυνθούν προς την παρασκευή του πράσινου υδρογόνου. Τα σχέδια είναι φιλόδοξα, με την Κίνα να ευελπιστεί πως θα κυριαρχήσει σε αυτή τη νέα αγορά όπως τα κατάφερε με την ηλιακή ενέργεια. Μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες και εταιρείες κατασκευής φωτοβολταϊκών συστημάτων οδηγούν τις προσπάθειες περιμένοντας την ενεργή στήριξη των Κινεζικών αρχών.
Σύμφωνα με ένα αφιέρωμα του Bloomberg, από τα μέσα του προηγούμενου Ιουνίου, το πιο «ζεστό πράγμα» στην πράσινη ενέργεια είναι το υδρογόνο. Όπως τόνιζε το παραπάνω ρεπορτάζ, και έχουμε δει αρκετές φορές στα σχετικά άρθρα του Liberal Markets, οι επενδύσεις σε όλο τον κόσμο έχουν ήδη ξεκινήσει και προχωράνε με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Βασικός στόχος είναι η δημιουργία εγκαταστάσεων που να μπορούν να παράγουν σημαντικές ποσότητες πράσινου υδρογόνου με κόστος που να κάνει τη χρήση του οικονομικά συμφέρουσα σε σχέση με άλλες πηγές ενέργειας, πράσινες ή/και συμβατικές. (Πράσινο υδρογόνο αποκαλείται αυτό που παράγεται από ηλεκτρόλυση νερού με αποκλειστική χρήση ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές)
Στον αγώνα αυτό προσπαθούν να πρωταγωνιστήσουν πολλές χώρες και πολλές μεγάλες επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, εμείς όμως θα ρίξουμε σήμερα μία ματιά στις προσπάθειες που γίνονται στην Κίνα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Nikkei Asia και τις εκτιμήσεις του για την κατάσταση της παγκόσμιας αγοράς υδρογόνου, η Κίνα έχει αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη αγορά υδρογόνου, η Ευρώπη επικεντρώνεται στην παραγωγή υδρογόνου, στις ΗΠΑ γίνεται η πιο πρωτοποριακή εργαστηριακή έρευνα ενώ η Ιαπωνία είναι η πιο προχωρημένη στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου που χρησιμοποιείται για την κίνηση οχημάτων με το υδρογόνο ως καύσιμο. Όσον αφορά στην τεχνολογία παραγωγής πράσινου υδρογόνου, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η Κίνα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ, αλλά μόνο το 1,5% του υδρογόνου που παράγεται στη χώρα αυτή τη στιγμή είναι πράσινο.
Όπως μαθαίνουμε από σχετικά ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου, η Κίνα θέλει πολύ να επαναλάβει με το υδρογόνο (και ειδικότερα το πράσινο) τη μεγάλη επιτυχία της με τη βιομηχανία φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ενέργειας. Θυμίζουμε πως μέσα στη δεκαετία 2010-2020 το κόστος παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο μειώθηκε κατακόρυφα, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της τεράστιας ανάπτυξης των κινεζικών εταιρειών παραγωγής των φωτοβολταϊκών συστημάτων. Εκτός από την ανάπτυξη της βιομηχανίας εντός της Κίνας, όπου η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των ηλιακών συστημάτων από τα 4,2 Γιγαβάτ το 2012 πλησιάζει τώρα τα 300 Γιγαβάτ, η μεγάλη μείωση του κόστους βοήθησε και την ανάπτυξη της βιομηχανίας σε όλο τον κόσμο.
Το δέκατο τέταρτο πενταετές εθνικό σχέδιο (2021 – 2025) χαρακτηρίζει το υδρογόνο ως έναν από τους έξι βιομηχανικούς τομείς του μέλλοντος που η χώρα δεσμεύεται να αναπτύξει. Αυτό δεν είναι βέβαια πολύ εύκολο, γιατί πέρα από το κόστος παραγωγής του πράσινου υδρογόνου, το οποίο θα πρέπει να μειωθεί κατά σχεδόν 60% για να γίνει οικονομικά βιώσιμη η χρήση του, υπάρχουν και άλλα ζητήματα, όπως η κατασκευή σταθμών ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο, η μεταφορά του (αυτή τη στιγμή γίνεται με τη χρήση βυτιοφόρων οχημάτων αλλά θα πρέπει να κατασκευαστούν και αγωγοί μεταφοράς του) και η αποθήκευσή του.
Παρότι το σχέδιο δεν έχει εξειδικευθεί ακόμα, έχει ξεκινήσει η ανάθεση, σε διάφορες πόλεις και περιοχές της χώρας, συγκεκριμένων τομέων έρευνας και ανάπτυξης στην τεχνολογία παραγωγής και χρήσεων του υδρογόνου, με την ενεργή συμμετοχή πέντε υπουργείων και διαφόρων κρατικών υπηρεσιών. Πιο σημαντικές όμως, κατά την άποψή μας τουλάχιστον, είναι οι κινήσεις μεγάλων κινεζικών επιχειρήσεων, οι οποίες δείχνουν πόσο σοβαρά έχουν πάρει τα πράγματα. Η μεγάλη, υπό κρατικό έλεγχο, πετρελαϊκή εταιρεία Sinopec έχει ξεκινήσει την κατασκευή του μεγαλύτερου στον κόσμο εργοστασίου παρασκευής πράσινου υδρογόνου, με προβλεπόμενη έναρξη παραγωγής τον Ιούνιο του 2023.
Το εργοστάσιο, το οποίο προβλέπεται να έχει παραγωγική δυναμικότητα είκοσι χιλιάδων τόνων ετησίως, θα τροφοδοτείται ενεργειακά από ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 300 Μεγαβάτ, θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις για την ηλεκτρόλυση του νερού, αποθηκευτικές εγκαταστάσεις και υποδομή για αγωγό μεταφοράς υδρογόνου. Ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής υδρογόνου θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας για τις ανάγκες ενός μεγάλου διυλιστηρίου της εταιρείας στην περιοχή, το οποίο αυτή την στιγμή χρησιμοποιεί φυσικό αέριο. Εκτός από αυτό το εργοστάσιο, το οποίο πρέπει να σημειωθεί πως θα ανεγερθεί στην αυτόνομη επαρχία του Σίνγιανγκ, γνωστή σε εμάς και από τις περιπέτειες των Ουιγούρων, ένα άλλο εργοστάσιο παραγωγής πράσινου υδρογόνου θα είναι έτοιμο μέσα στο 2022. Η Sinopec θα το κατασκευάσει στην επαρχία της Εσωτερικής Μογγολίας, θα έχει παραγωγική δυναμικότητα κοντά στους δέκα χιλιάδες τόνους και θα τροφοδοτείται και αυτό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εκτός από την Sinopec, μεγάλες κινεζικές ιδιωτικές εταιρείες που κατασκευάζουν τον εξοπλισμό για τα φωτοβολταϊκά πάρκα ανά τον κόσμο έχουν ξεκινήσει και αυτές τις δικές τους προσπάθειες. Όπως μαθαίνουμε από ένα κυριακάτικο δημοσίευμα του Bloomberg, εταιρείες, όπως η Longi και η Sungrow, έχουν αρχίσει να κινούνται πολύ επιθετικά, κατασκευάζοντας τον εξοπλισμό που είναι απαραίτητος για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης. Προς το παρόν αποφεύγουν να ασχοληθούν με άλλα κομμάτια της παραγωγικής αλυσίδας και επικεντρώνονται στην ηλεκτρόλυση.
Στόχος τους είναι μία επανάληψη της ιστορίας των φωτοβολταϊκών πάρκων, το κόστος κατασκευής των οποίων μειώθηκε δραματικά με την εμφάνιση των κινέζων παραγωγών που αύξησαν κατά πολύ την προσφορά, βοηθούμενοι ποικιλοτρόπως από το κινεζικό κράτος. Υψηλόβαθμα στελέχη της Longi υποστηρίζουν πως το κόστος παραγωγής του ηλεκτρολυτικού εξοπλισμού θα μειωθεί κατά 30% στην επόμενη τριετία. Αντίστοιχες κινήσεις από την πλευρά του κράτους δεν γνωρίζουμε ακόμα, αλλά είναι μάλλον θέμα χρόνου να μάθουμε γι’ αυτές, γνωρίζοντας τις προθέσεις των κινεζικών αρχών όπως έχουν διατυπωθεί στο πενταετές εθνικό σχέδιο. Το γεγονός πως διεθνείς οργανισμοί αναμένουν πως μέσα στο 2022 το 60% των νέων εγκαταστάσεων ηλεκτρόλυσης για παραγωγή υδρογόνου θα γίνει στην Κίνα δείχνει πως η Longi και οι «συνάδελφοί» της είναι βέβαιοι πως σύντομα θα δεχθούν την κρατική βοήθεια, με τον έναν ή άλλο τρόπο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Κίνα θα προσπαθήσει να γίνει η μεγαλύτερη δύναμη στον τομέα της παραγωγής πράσινου υδρογόνου, οι κινήσεις των ημικρατικών αλλά και των ιδιωτικών εταιρειών είναι ξεκάθαρο πως στοχεύουν προς τα εκεί. Είναι επίσης σίγουρο πως αυτές οι προσπάθειες θα βοηθηθούν από το κινεζικό δημόσιο, το οποίο ακόμα μελετά τους συγκεκριμένους τρόπους που θα χρησιμοποιήσει για αυτόν τον σκοπό. Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως τα πράγματα θα εξελιχθούν όπως θέλουν οι κινέζοι, ίσως να μην καταφέρουν να κυριαρχήσουν με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο κατέκτησαν την φωτοβολταϊκή βιομηχανία. Αυτό για το οποίο δεν έχουμε αμφιβολία, είναι πως, χάρη και στις κινεζικές προσπάθειες, η ώρα που το πράσινο υδρογόνο θα αρχίσει να συμμετέχει σε σημαντικό ποσοστό στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της παγκόσμιας οικονομίας θα έρθει αρκετά πιο γρήγορα απ’ όσο φανταζόμαστε τώρα.