Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Μικτά συναισθήματα άφησε η χρονιά που έφυγε για το ελληνικό χρηματιστήριο, καθώς έπειτα από δύο διαδοχικά έτη με απώλειες ο γενικός δείκτης κατάφερε να ολοκληρώσει το 2016 με κέρδη 1,95%. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και χρονιά των έντονων διακυμάνσεων, αφού ξεκίνησε με σημαντικές απώλειες, ακολούθησε εντυπωσιακή άνοδος, έπειτα συσσώρευση μερικών μηνών, και μετά προσπάθεια ανάκαμψης.
Μπορεί σε επίπεδο γενικού δείκτη, το έτος που ολοκληρώθηκε να μην ήταν ικανοποιητικό, όσον αφορά όμως μεμονωμένες μετοχές και κλάδους δεν άφησε παραπονεμένους τους λιγοστούς πλέον πιστούς, της άλλοτε δημοφιλούς «θρησκείας» της οδού Σοφοκλέους. Εάν εξαιρέσει κανείς τις τιμές των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών, που στα τέλη του προηγούμενου έτους πραγματοποίησαν την τρίτη τους αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, θα μπορούσαμε να πούμε πως οι υπόλοιπες μετοχές του δείκτη FTSE 25 τα πήγαν κάπως καλύτερα.
Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω διάγραμμα, ο γενικός δείκτης ήταν ο μόνος μεταξύ των δεικτών FTSE 25, FTSE Mid cap, και τραπεζικού δείκτη, ο οποίος κατάφερε να ολοκληρώσει τη χρονιά με κέρδη 1,95%. Ακολούθησε με οριακές απώλειες 0,06% ο δείκτης μεγάλης κεφαλαιοποίησης FTSE 25, με τον δείκτη FTSE Mid cap να πραγματοποιεί οριακές απώλειες 0,08%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κατέγραψε απώλειες 28,80%.
Αυτό όμως για το οποίο ξεχώρισε το 2016, δεν ήταν οι αποδόσεις, αλλά το νέο ιστορικό χαμηλό που κατέγραψε ο γενικός δείκτης στις 11 Φεβρουαρίου, στις 420,82 μονάδες, ημερομηνία που η πλειοψηφία των διεθνών χρηματιστηρίων σημείωσε χαμηλά έτους. Από τα ιστορικά χαμηλά, ο γενικός δείκτης κατάφερε να πραγματοποιήσει μία άνοδο της τάξεως του 56,6% έως και τις 658,99 μονάδες στις 8 Ιουνίου. Έκτοτε, ακολούθησε μία παρατεταμένη περίοδος συσσώρευσης μεταξύ 573-561 μονάδων, για να καταφέρει τελικά να κινηθεί πάνω από το ψυχολογικό όριο των 600 μονάδων τον Νοέμβριο, όπου και υπήρξαν οι ανακοινώσεις εννεαμήνου των ελληνικών τραπεζών, αναθερμαίνοντας εκ νέου το χρηματιστηριακό ταμπλό.
Παρά το γεγονός, ότι η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά συνεχίζει να παραμένει αποστασιοποιημένη από τις διεθνείς εξελίξεις, ο κλάδος ο οποίος ακολούθησε τον αντίστοιχο διεθνή σε αποδόσεις και κατέγραψε τη μεγαλύτερη άνοδο μεταξύ αυτών του ελληνικού χρηματιστηρίου, είναι αυτός των πρώτων υλών, καθώς ολοκλήρωσε με ετήσια κέρδη 70,14%, με δεύτερο τον κλάδο των οικιακών αγαθών με 52,19%. Όπως είναι ευνόητο, ο κλάδος με τις μεγαλύτερες απώλειες για τη χρονιά που έφυγε, ήταν ο τραπεζικός με 28,80%, με τον αμέσως επόμενο να ακολουθεί αυτός των βιομηχανικών προϊόντων με 18,21%. Συνολικά, από τους δεκαεπτά κλάδους του ελληνικού χρηματιστηρίου, οι δεκατέσσερις ολοκλήρωσαν με κέρδη τη χρονιά που έφυγε, και οι τρεις με απώλειες.
Τα μεγαλύτερα ετήσια κέρδη του δείκτη FTSE 25, σημείωσε η μετοχή της του Μυτιληναίου με 72,27%, με τη μετοχή της Γεκ Τέρνα να ακολουθεί με 57,24%. Τις μεγαλύτερες ετήσιες απώλειες πραγματοποίησε η μετοχή του Ελλάκτωρα με 22,14%, με τη μετοχή της ΔΕΗ να ακολουθεί με 21,89%. Συνολικά από τις 25 μετοχές του δείκτη μεγάλης κεφαλαιοποίησης, οι δεκαπέντε από αυτές ενισχύθηκαν τη χρονιά που έφυγε, ενώ οι δέκα ολοκλήρωσαν με απώλειες.
Από τον τραπεζικό κλάδο, τις μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψε η μετοχή της Attica Bank με 89,49%, με τη μετοχή της Εθνικής να ολοκληρώνει το 2016 με απώλειες 24,49%, της Alpha Bank με απώλειες 24%, της Τράπεζας Πειραιώς με 27,93%, και της Eurobank με 37,38%. Τα μεγαλύτερα κέρδη στον κλάδο, πραγματοποίησε η μετοχή της MIG με 111,27%, καθώς η πρόσφατη απώλεια του ιδρυτή της μάλλον την άφησε ανεπηρέαστη, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος κατέγραψε κέρδη 15,34%.
Από τις μετοχές της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, τα μεγαλύτερα κέρδη σημείωσε η μετοχή της MIG με κέρδη 111,27%. Η μετοχή της Attica Bank πραγματοποίησε τις μεγαλύτερες απώλειες με 89,49%, με τη μετοχή της Πλαίσιο να ακολουθεί με απώλειες 9,52%.
Κι εάν η εικόνα που κατέγραψαν οι μετοχές του ελληνικού χρηματιστηρίου ήταν ικανοποιητική, τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών για το εννεάμηνο του 2016, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ενθαρρυντικά για το έτος που μόλις ξεκίνησε. Από τις μέχρι στιγμής ανακοινώσεις αποτελεσμάτων εννεαμήνου (εκτός τραπεζών), ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 6,4%, με τα EBITDA να ενισχύονται κατά 6,6%, ενώ τα καθαρά κέρδη βελτιώθηκαν κατά 29% έναντι του αντίστοιχου περσινού διαστήματος.
Η χρονιά που ολοκληρώθηκε, υπήρξαν εννέα διαγραφές εταιρειών από το χρηματιστηριακό ταμπλό (Τεγόπουλος, Φίντεξπορτ, Avenir, Sprider, Nutriat, Κλωνατεξ, Protn Bank, και ΑΤΕ), ενώ υπήρξαν τρεις αναστολές διαπραγμάτευσης μετοχών, τέσσερις μετοχές μεταφέρθηκαν στην κατηγορία επιτήρησης, και μία στην κατηγορία προς διαγραφή.
Μπορεί όμως από άποψη αποδόσεων το 2016 να ήταν ικανοποιητικό, αυτό όμως δεν ισχύει και για τον τζίρο του ελληνικού χρηματιστηρίου, αλλά και τις ενεργές μερίδες σε αυτό. Παρά του ότι στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, οι ενεργές μερίδες να κατέγραψαν μία αύξηση κατά 50% περίπου, κυρίως λόγο της ενίσχυσης των τραπεζικών μετοχών (στοιχεία Axia Numbers, τεύχος 158), συνεχίζουν να παραμένουν όμως σε πτωτική τροχιά από το προηγούμενο έτος, καθώς υποχώρησαν κατά 37,88% από τον περασμένο Νοέμβριο, με τον μέσο όρο του τζίρου να ενισχύεται όμως έναντι του Νοεμβρίου του 2015 κατά 26,6%.
Η συμμετοχή των ξένων για τον μήνα Νοέμβριο, ενισχύθηκε στο 63,7% (χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ) έναντι 59,2% του Νοεμβρίου του 2015. Ακόμη πιο λυπηρό, αποτελεί το γεγονός πως το 85,82% της αξίας των χαρτοφυλακίων των επενδυτών είναι έως και €3.000, καταγράφοντας τη σημαντική απομείωση των μετοχικών αξιών που υπέστη η πλειοψηφία των εγχώριων επενδυτών. Εξάλλου, τη χρονιά που μας πέρασε, υπήρξε η μεγαλύτερη μείωση των τελευταίων ετών όσοv αφορά τη δημιουργία νέων μερίδων, με αυτές να υποχωρούν κατά 63,29% (στοιχεία έως και το Νοέμβριο του 2016).
Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το 2016 ολοκληρώθηκε από άποψη αποδόσεων ικανοποιητικά, ενώ σε γενικές γραμμές ενθαρρυντικά ήταν και τα αποτελέσματα εννεαμήνου όσων εταιρειών κατάφεραν να δημοσιεύσουν αποτελέσματα έως το τέλος του έτους. Αυτό όμως το οποίο συνεχίζει να αποτελεί τον βασικό προβληματισμό για το έτος που ξεκίνησε, είναι η πορεία της ελληνικής οικονομίας, η διατήρηση του πολιτικού ρίσκου, αλλά και η απαξίωση του ελληνικού χρηματιστηρίου, με τους διεθνής επενδυτές να το έχουν κατατάξει πλέον σε μια μικρή περιφερειακή γωνιά του παγκόσμιου χρηματιστηριακού χάρτη. Ας ελπίσουμε, πως το νέο έτος θα αποτελέσει απαρχή για υψηλότερα επίπεδα για γενικό δείκτη και μετοχές, αφήνοντας πίσω τα «πέτρινα» χρόνια των προηγούμενων ετών.