Είθισται όσοι συμμετέχουμε στις αγορές, να αναφέρουμε συχνά πυκνά τι πρόκειται να συμβεί στον υπόλοιπο πλανήτη, αν η Αμερικανική Οικονομία φτερνιστεί: Οι συνέπειες θα είναι πιο έντονες και αναλογικά θα αναμέναμε ένα βαρύ κρυολόγημα ανάλογα με το μέγεθος της κάθε οικονομίας. Όμως τι θα συμβεί στις αγορές αν συναχωθεί η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία (ΑΕΠ 18,56 τρισ. δολάρια) του πλανήτη;
Μια ενδιαφέρουσα μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσπάθησε να συγκρίνει τον αντίκτυπο της κινεζικής νομισματικής πολιτικής και των μακροοικονομικών της δεικτών σε μετοχές, ομόλογα, συναλλαγματικές ισοτιμίες και τις τιμές των εμπορευμάτων.
Το κρίσιμο στοιχείο αυτής της ανάλυσης είναι η προσπάθεια να απομονωθεί η ευθεία συσχέτιση των αποτελεσμάτων από τον παράγοντα Κίνα -ως μοναδικός παράγοντας αστάθειας- καθώς υπό την πίεση ενός αρνητικού γεγονότος δεν θα αποκλείονταν και ένα αντίστοιχο πιθανό σοκ της οικονομίας των ΗΠΑ ή μια συνολική αλλαγή στην παγκόσμια αποστροφή κινδύνου που θα είχε αφορμή το κινεζικό σοκ.
Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται, επειδή τις περισσότερες φορές, η αδυναμία στα κινεζικά μακροοικονομικά δεδομένα συμβαίνει την ίδια στιγμή με αντίστοιχα αδύναμα μακροοικονομικά δεδομένα των ΗΠΑ ή με μια γενικότερη παγκόσμια αδυναμία σε κρίσιμα μάκρο.
Από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα αυτής της μελέτης είναι η συμπεριφορά των τιμών των εμπορευμάτων τα οποία αντιδρούν με την ίδια ευαισθησία τόσο στα σοκ από την Κίνα, όσο και στα σοκ από τις ΗΠΑ. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει την αντίδραση των τιμών του πετρελαίου και των μετάλλων σε μια αύξηση των επιτοκίων από την αλλαγή της νομισματικής πολιτικής κατά 50 μονάδες βάσης.
Το διάγραμμα μας λέει πως μια αύξηση των επιτοκίων που θα προκαλούσε πτώση 1% στις κινεζικές μετοχές κατά μέσο όρο οδηγεί σε πτώση 0,5% στις τιμές του αργού πετρελαίου Brent (δεύτερη γραμμή από αριστερά στο αριστερό διάγραμμα). Κατά αντιστοιχία, ένα μακροοικονομικό σοκ στις ΗΠΑ που οδηγεί σε πτώση 1% στις μετοχές των ΗΠΑ κατά μέσο όρο προκαλεί πτώση 1,4% στις τιμές του αργού πετρελαίου Brent (δεύτερη γραμμή από τα δεξιά στο δεξιό διάγραμμα). Και ένα παγκόσμιο μακρο-σοκ που θα οδηγούσε σε πτώση 1% των αμερικανικών μετοχών προκαλεί κατά μέσο όρο πτώση 1,75% στις τιμές του αργού πετρελαίου Brent.
Για τα μέταλλα, οι κινεζικές μακροοικονομικές/νομισματικές εξελίξεις είναι εξίσου σημαντικές με τις μακροοικονομικές εξελίξεις των ΗΠΑ ή τις αλλαγές στη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ για τη διαμόρφωση των τιμών. Για το αργό πετρέλαιο, ο αντίκτυπος των αρνητικών αμερικανικών μάκρο είναι περίπου διπλάσιος από αυτόν της Κίνας. Ωστόσο, ο αντίκτυπος της Κίνας δεν είναι αμελητέος αφού είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτόν των νομισματικών αλλαγών των ΗΠΑ.
Προκύπτει δηλαδή, ότι η πορεία των μάκρο στην Κίνα έχει σημασία για τα εμπορεύματα επειδή είναι σημαντικός καταναλωτής τόσο του πετρελαίου όσο και των μετάλλων.
Τι γίνεται όμως με τις μετοχές; Η Κίνα συνδέεται όλο και περισσότερο με το παγκόσμιο εμπόριο και την παγκόσμια οικονομία. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει την εκτιμώμενη αντίδραση των μετοχών σε τοπικά κινεζικά και αμερικανικά σοκ, καθώς και την αύξηση της αποστροφής κινδύνου.
Προκύπτει δε, ότι οι αγορές μετοχών είναι λιγότερο ευαίσθητες στις εξελίξεις στην Κίνα. Για να προκληθεί η ίδια αντίδραση στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές το μακρο-σοκ στην Κίνα θα πρέπει να είναι περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερο από ένα παρόμοιο μακρο-σοκ στις ΗΠΑ. Αυτό είναι ταυτόχρονα παρήγορο και ανησυχητικό.
Είναι παρήγορο γιατί σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούμε εάν η κινεζική οικονομία πάει σε ύφεση ή έχει παρατεταμένη περίοδο χαμηλής ανάπτυξης.
Εξάλλου, ο αντίκτυπος στις εταιρίες με παγκόσμιο αποτύπωμα ζήτησης τείνει να είναι πολύ μικρότερος απ' ό,τι ο αντίκτυπος από μια πιθανή επιβράδυνση στην οικονομία των ΗΠΑ. Αλλά είναι επίσης ανησυχητικό γιατί εάν το σοκ στην κινεζική οικονομία είναι αρκετά μεγάλο, η Κίνα μπορεί να εκτροχιάσει την τάση στις αγορές μετοχών.
Εάν η κινεζική κυβέρνηση καταφέρει να ελέγξει την κατάσταση στη μαστιζόμενη κινεζική αγορά ακινήτων τότε δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για τίποτα. Αλλά αν η κινεζική αγορά ακινήτων ξεφύγει από τον έλεγχο και αποκτήσει συστημικά χαρακτηριστικά αυτοτροφοδοτούμενης πτώσης, τότε τα απόνερα της κρίσης θα φθάσουν παντού. Και αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε πλέον να θεωρούμε την Κίνα ως δευτερεύουσα επιρροή στη διαμόρφωση των τάσεων που οδηγούν τις αγορές παγκοσμίως.
