Οι ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις δεν αποτελούν σενάρια επιστημονικής φαντασίας
Μπλακ-άουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο

Οι ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις δεν αποτελούν σενάρια επιστημονικής φαντασίας

Οι κυβερνοεπιθέσεις που καταλήγουν στη διατάραξη της οικονομικής ζωής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη δημιουργία κλίματος αστάθειας και ανασφάλειας ανάμεσα στους Ευρωπαίους πολίτες, εντάσσονται στα σχέδια αποδυνάμωσης της Ευρώπης από την πλευρά της Μόσχας. Μπορεί το μπλακ-άουτ της Ιβηρικής χερσονήσου να μην οφείλεται σε ρωσική επίθεση, ωστόσο ο σχετικός κίνδυνος είναι υπαρκτός, όπως δείχνει η ιστορία.  

Μόλις την περασμένη εβδομάδα η ολλανδική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών MIVD, είχε αναφερθεί σε πιθανές ρωσικές υβριδικές επιθέσεις κατά της Ολλανδίας και των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες θα είχαν ως σκοπό τη δημιουργία κλίματος αστάθειας, ανασφάλειας και αποδυνάμωσης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής στην Ε.Ε.

Η έκθεση της MIVD αναφερόταν σε καταγεγραμμένες επιτυχείς ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις κατά ψηφιακών συστημάτων ολλανδικών δημόσιων επιχειρήσεων, εταιρειών συγκοινωνιών, πολιτικών κομμάτων και οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, χωρίς ωστόσο να κατονομάζει τα «θύματα» των επιθέσεων. 

Σύμφωνα με τον Ολλανδό υπουργό Άμυνας Ρούμπεν Μπρέκελμανς, η Ευρώπη ζει σε μια γκρίζα ζώνη μεταξύ πολέμου και ειρήνης και η αποτροπή τέτοιου είδους επιθέσεων απέναντι σε ευαίσθητες κοινωνικές και οικονομικές υποδομές και δραστηριότητες, περνάει μέσα από την άμεση αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας, με την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης.

Οπότε είναι απολύτως λογικό, μετά το μπλακ άουτ που σημειώθηκε στην Ιβηρική Χερσόνησο, τα ραντάρ των μυστικών υπηρεσιών και των κυβερνήσεων να έχουν στραφεί προς τη Μόσχα. Η ισπανική πλευρά παρ’ όλο που δίνει εξηγήσεις που αφορούν την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων αναφέρεται και σε ενδείξεις που οδηγούν στην πιθανή εκδήλωση μιας κυβερνοεπίθεσης.

Στην αντίθετη κατεύθυνση κινείται η ΕΕ. Με την  Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τερέσα Ριμπέρα, να δηλώνει στις Βρυξέλλες ότι, μετά από επαφές με τις ισπανικές και πορτογαλικές αρχές, δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι το μπλακάουτ προκλήθηκε σκόπιμα.

Το Ισπανικό Εθνικό Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας (INCIBE) είχε προειδοποιήσει πριν από έναν χρόνο για τη σημαντική αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων που μπορούν να επηρεάσουν βιομηχανικές μονάδες και συγκροτήματα, καθώς και κρίσιμα συστήματα υποδομών.

Και μάλιστα το INCIBE είχε αναφερθεί στο λογισμικό BlackEnergy, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί από Ρώσους χάκερ το 2015, προκαλώντας ένα μπλακάουτ που είχε επηρεάσει 1,5 εκατ. Ουκρανούς πολίτες μέσω εκτεταμένου σαμποτάζ των συστημάτων διανομής ενέργειας στην περιοχή Ιβάνο-Φρανκίφσκ, στη Νοτιοδυτική Ουκρανία. 

Και η αλήθεια είναι ότι η Ισπανία έχει δεχθεί κατά καιρούς μαζικές κυβερνοεπιθέσεις. Μόνο μέσα στο 2023 το Εθνικό Σύστημα Ασφαλείας (DSN) στη Μαδρίτη είχε καταγράψει 108.000 επιθέσεις που είχαν αντιμετωπιστεί από το  Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών (CNI), 83.500 επιθέσεις που είχαν αποτραπεί από το INCIBE και 1.480 επιθέσεις που είχαν εξουδετερωθεί από τη Διοίκηση Κυβερνοάμυνας, η οποία εποπτεύεται από το υπουργείο Άμυνας της Ισπανίας.

Οι κυβερνοεπιθέσεις σε ηλεκτρικά δίκτυα είναι εφικτές τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά, επειδή οι ενεργειακές υποδομές είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα συστήματα τα οποία είναι γεμάτα με «ευάλωτα» σε ψηφιακές επιθέσεις σημεία. Όπως είναι για παράδειγμα οι μετασχηματιστές και οι υποσταθμοί.

Ωστόσο η έκταση και η διάρκεια του συγκεκριμένου μπλακ-άουτ, προϋποθέτουν ένα εξαιρετικά καλοσχεδιασμένο πλάνο επίθεσης, αφού όπως φαίνεται κτυπήθηκαν ταυτόχρονα πάρα πολλές κατακερματισμένες ηλεκτρικές υποδομές σε ένα γεωγραφικά εκτεταμένο δίκτυο στην Ιβηρική Χερσόνησο.

Θέτοντας εκτός λειτουργίας από τις δημόσιες μεταφορές μέχρι τα νοσοκομεία και τους φωτεινούς σηματοδότες στο οδικό δίκτυο των δύο χωρών μέχρι τα συστήματα πληρωμών και ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Ήδη από τον περασμένο μήνα το ΝΑΤΟ αναπτύσσει ένα ειδικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του ρωσικού κινδύνου πρόκλησης ενός γενικευμένου διαδικτυακού μπλακ-άουτ, ως αποτέλεσμα σαμποτάζ στα καλώδια που είναι ποντισμένα στις θάλασσες.

Τα καλώδια αυτά που ανήκουν στην Vodafone, την Ο2 / Telefonica και την Orange, κινδυνεύουν άμεσα από τις δράσεις του «σκιώδους στόλου» της Μόσχας. Μιλάμε για περισσότερα από 500 καλώδια μέσω των οποίων διακινείται το 95% των παγκόσμιων δεδομένων. Και αυτά δεν είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας.

Τον Οκτώβριο του 2023 είχαν καταστραφεί 11 τέτοια υποθαλάσσια καλώδια στην Βαλτική. Και τον περασμένο Νοέμβριο είχε εντοπιστεί από τη βρετανική αντικατασκοπία το ρωσικό σκάφος Yantar να καταγράφει τις υποθαλάσσιες υποδομές μεταφοράς δεδομένων, ηλεκτρικής ενέργειας και υδρογονανθράκων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με την επιστολή των προαναφερθέντων τηλεπικοινωνιακών εταιρειών προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΝΑΤΟ, οι επιπτώσεις από ενδεχόμενες ζημιές στα υποθαλάσσια καλώδια θα εκτείνονται όχι μόνο εντός του Ευρωπαϊκού γεωγραφικού χώρου, αλλά  μπορούν να επηρεάσουν την παγκόσμια διαδικτυακή και ενεργειακή υποδομή, καθώς και τις διεθνείς επικοινωνίες, τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές και όλες τις κρίσιμες υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο.

Οι εταιρείες καλούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ να προβούν στη θωράκιση της ασφάλειας των υποθαλάσσιων καλωδίων, ως θεμέλιου των ευρύτερων προσπαθειών προστασίας των υποδομών πάνω στις οποίες στηρίζεται η οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της Δύσης.

Οι κυβερνοεπιθέσεις με στόχο την παράλυση των ευρωπαϊκών υποδομών είναι ένας υπαρκτός κίνδυνος από την πλευρά της Μόσχας. Η οποία μπορεί  να παρεμβαίνει στον κόσμο μόνο αυτόν τον τρόπο. Ήδη από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, η Μόσχα βασιζόταν στις εξαγωγές υδρογονανθράκων, επαναστάσεων, κατασκοπίας και δολιοφθορών.