Κάθε πέντε χρόνια, η σημασία των Ευρωεκλογών γίνεται όλο και πιο μεγάλη. Όχι μόνο γιατί το Ευρωκοινοβούλιο έχει πλέον αυξημένες αρμοδιότητες και εξουσίες σε σχέση με το παρελθόν αλλά και γιατί το διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον έχει φέρει στο επίκεντρο όλα τα ζητήματα που έχουν σχέση με το παρόν και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα προβλήματα που απασχολούν πλέον έντονα τους πολίτες και την ηγεσία της Ε.Ε., σε εθνικό και συνολικό επίπεδο, είναι πολύ σημαντικά και δεν έχουν εύκολες λύσεις. Πόλεμοι, ενεργειακή κρίση, κλιματική κρίση, μεταναστευτικό, μετατόπιση του κέντρου βάρους της παγκόσμιας οικονομικής ζωής, ανεργία, πληθωρισμός που δυσκολεύει την ζωή των πολιτών είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα.
Και όλα αυτά την στιγμή που η Ε.Ε. βρίσκεται περίπου στη μέση όσον αφορά στη διαμάχη Κίνας – ΗΠΑ και νοιώθει πολύ έντονα την έλλειψη αυτάρκειας σε πρώτες ύλες που είναι κρίσιμες για την ομαλή λειτουργία και την μελλοντική ανάπτυξη της οικονομίας της Ένωσης.
Όμως οι Ευρωεκλογές δεν μας απασχολούν μόνο στο επίπεδο της Ε.Ε., καθώς το εκάστοτε αποτέλεσμά τους περιέχει μερικές φορές και μερικά σαφή πολιτικά μηνύματα εσωτερικού ενδιαφέροντος, πράγμα φυσιολογικό αφού σε αυτές συμμετέχουν πρωτίστως τα εθνικά και όχι τα υπερεθνικά – ευρωπαϊκά κόμματα. Όπως είναι λογικό, όλα αυτά απασχολούν και τους επενδυτές στις αγορές μετοχών και ομολόγων των κρατών μελών της Ε.Ε. και του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Ούτως ή άλλως, πάντα μία προεκλογική περίοδος δημιουργεί νευρικότητα στις χρηματιστηριακές αγορές και μερικές φορές παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις ανάλογα με την επικρατούσα επενδυτική ψυχολογία και τις εκτιμήσεις σχετικά με το αποτέλεσμα των εκλογών.
Στην περίοδο που διανύουμε, το πρώτο που σκέφτονται οι επενδυτές σε σχέση με τις Ευρωεκλογές είναι να έρθει ένα αποτέλεσμα που δεν θα απειλήσει την εσωτερική πολιτική σταθερότητα. Δεν χρειάζεται βέβαια να πούμε γιατί οι αγορές θεωρούν απολύτως ανεπιθύμητη την πολιτική αστάθεια ή την επικράτηση πολιτικών δυνάμεων που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική κατάσταση στη χώρα και να διαταράξουν τις σχέσεις μας με τις διεθνείς αγορές.
Την προηγούμενη περίοδο που συνέβη κάτι τέτοιο, οι συνέπειες ήταν καταστροφικές για την οικονομία και το χρηματιστήριο. Ευτυχώς, η χώρα κατάφερε μετά από πολύ κόπο να επανακτήσει την εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινότητας, πράγμα που φάνηκε με την επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα. Οποιαδήποτε υποψία επιστροφής σε ένα ασταθές πολιτικό περιβάλλον θα σήμαινε το καμπανάκι του συναγερμού στις αγορές.
Αυτή την στιγμή είναι προφανές πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο ακούγεται λίγο υπερβολικό, καθώς η τωρινή κυβέρνηση εξελέγη με καθαρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία πριν έναν μόλις χρόνο και έχει μπροστά της άλλα τρία. Είναι αλήθεια όμως πως, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, το αποτέλεσμα της Κυριακής θα μπορούσε να φέρει μία ταραχή.
Κανείς λογικός άνθρωπος δεν περιμένει να δει το κυβερνών κόμμα να πετυχαίνει μία επίδοση παραπλήσια αυτής των περσινών βουλευτικών εκλογών, αφού οι Ευρωεκλογές έχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και αυτό το ξέρουν και τα κόμματα και οι πολίτες και φυσικά οι επενδυτές.
Αυτό που δεν θα ήθελαν να δουν οι επενδυτές είναι μία επίδοση του κυβερνώντος κόμματος σημαντικά κάτω από το όριο που χαρακτήρισε επιθυμητό ο ίδιος ο πρωθυπουργός, με ταυτόχρονες καλές επιδόσεις των δύο μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Βλέποντας τη συμπεριφορά του ελληνικού χρηματιστηρίου τις τελευταίες μέρες, δεν μπορούμε να εντοπίσουμε σημάδια πραγματικής ανησυχίας. Μπορεί τις τελευταίες εβδομάδες να έχει χαθεί ένα μέρος της ορμής που είχε το Χρηματιστήριο Αθηνών αλλά η επενδυτική συμπεριφορά είναι αρκετά ψύχραιμη και, σε καμία περίπτωση, δεν δείχνει πως κάποιοι φοβούνται πως θα απειληθεί η εσωτερική πολιτική σταθερότητα. Σε αυτό προφανώς συμβάλλει και η γενική εικόνα που έρχεται από τις δημοσκοπήσεις που προσπαθούν να ανιχνεύσουν τις προθέσεις των ψηφοφόρων.
Εκτός από το – μάλλον μακρινό – ενδεχόμενο της διατάραξης της εσωτερικής πολιτικής σταθερότητας, οι επενδυτές στο Χρηματιστήριο Αθηνών έχουν στο μυαλό τους και το γενικότερο αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και το πως αυτό θα επηρεάσει την Ε.Ε., την οικονομική της πολιτική, την στάση της απέναντι στα μεγάλα γεωπολιτικά προβλήματα της εποχής μας.
Δεν θα ισχυριστούμε πως οι επενδυτές του Χ.Α. αδιαφορούν για τα αμυντικά θέματα και το τι θα γίνει με τους πολέμους που είναι σε εξέλιξη γύρω μας, θα περιοριστούμε όμως σε κάποια άλλα θέματα που έχουν μεγαλύτερη σχέση με την λειτουργία των θεσμικών και εκτελεστικών οργάνων της Ε.Ε.
Παρακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις, βλέπουμε πως υπάρχει σημαντική πιθανότητα να προκύψουν τέτοιες πολιτικές ισορροπίες που θα δυσκολέψουν τις διεργασίες για την ανάδειξη των υποψηφίων για τις πολύ σημαντικές θέσεις στα εκτελεστικά όργανα της Ε.Ε. Δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα σημαντικών καθυστερήσεων μέχρι να βρεθούν τα κατάλληλα πρόσωπα που θα διαθέτουν τις απαραίτητες ικανότητες και θα μπορούν να εξασφαλίσουν και την έγκριση του Ευρωκοινοβουλίου.
Δεν είναι επίσης βέβαιο πως θα είναι εφικτή η επανεκλογή προσώπων της επιλογής των ηγεσιών των μεγάλων πολιτικών παρατάξεων του Ευρωκοινοβουλίου, καθώς πολλά μέλη του Ευρωκοινοβουλίου είναι λιγότερο πρόθυμα από παλιότερα να δώσουν εύκολα την έγκρισή τους στις επιλογές των ηγετών τους.
Δύο είναι εδώ τα ζητήματα που απασχολούν τους επενδυτές του ελληνικού χρηματιστηρίου και έχουν να κάνουν με την ομαλή συνέχιση των χρηματικών ενισχύσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και γενικότερα με την συνέχιση της ροής των κάθε είδους ενισχύσεων. Το πρώτο αφορά στις καθυστερήσεις που μπορεί να εμφανιστούν αν γίνουν σημαντικές αλλαγές στα πρόσωπα που έχουν τις σχετικές αρμοδιότητες (κυρίως επίτροποι και συνεργάτες τους).
Το δεύτερο αφορά στην πιθανότητα έγερσης ενστάσεων των νέων πολιτικών υπευθύνων πάνω σε αποφάσεις των προκατόχων τους, κάτι που θα μπορούσε να φέρει ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Δεν ξέρουμε αν κάτι τέτοιο μπορεί στην πραγματικότητα να γίνει, αλλά αυτό δεν εμποδίζει αρκετούς επενδυτές να το υπολογίζουν ως ένα πιθανό ενδεχόμενο και ανάλογα με το αποτέλεσμα της προσεχούς Κυριακής να το ξεχάσουν ή να το φοβηθούν περισσότερο.
Όσοι επενδυτές λοιπόν ανησυχούν για το τι θα φέρει στο Χρηματιστήριο Αθηνών το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, έχουν κυρίως στο μυαλό τους την πολιτική σταθερότητα. Εντός Ελλάδος, απεύχονται ένα αποτέλεσμα που θα μπορούσε να δημιουργήσει αμφιβολίες για την ομαλή πορεία των πολιτικών πραγμάτων μέχρι το 2027 και τη συνέχιση της οικονομικής και μεταρρυθμιστικής πολιτικής της παρούσας κυβέρνησης.
Εντός Ευρωκοινοβουλίου, απεύχονται ένα αποτέλεσμα που θα δυσχεράνει και θα καθυστερήσει την ανάδειξη της νέας εκτελεστικής εξουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κρίνοντας από ό,τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα, αν κάτι πρέπει να μας ανησυχεί πραγματικά είναι οι συνέπειες των Ευρωεκλογών συνολικά στην Ε.Ε. Εκτός αν η πιθανολογούμενη μεγάλη αποχή των ψηφοφόρων γίνει αφορμή για ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θα μας ταράξει και εσωτερικά.
