Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα έχει έναν τεράστιο «οικονομικό πονοκέφαλο» εάν ο παγκόσμιος στόλος δεξαμενόπλοιων αφήσει τα ρωσικά φορτία «δεμένα» στα λιμάνια.
Και η ναυτιλιακή βιομηχανία μπορεί κάλλιστα να χρειαστεί να πράξει κάτι τέτοιο, λόγω της απόφασης της ΕΕ - και ενδεχομένως και του Ηνωμένου Βασιλείου - να διακόψει την δυνατότητα ασφάλισης σε οποιοδήποτε πλοίο μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο.
Το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται διά θαλάσσης ως το τέλος της χρονιάς - στο πλαίσιο των δυτικών κυρώσεων - έκανε πολλούς να αναμένουν ένα Σχέδιο Β από την πλευρά του Ρώσου προέδρου, στέλνοντας μεγαλύτερες ποσότητες αργού στην Κίνα και την Ινδία.
Αυτό ωστόσο γίνεται δύσκολο λόγω της ταυτόχρονης απαγόρευσης της ασφάλισης των ρωσικών φορτίων κάτι που είναι πιθανό να εφαρμόσει και το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με αναλυτές που επικαλείται το Politico. Το Λονδίνο είναι το κέντρο του παγκόσμιου θαλάσσιου ασφαλιστικού εμπορίου και εάν συντονιστεί με τις Βρυξέλλες σε αυτό το πλαίσιο, τότε οι επιλογές του Πούτιν περιορίζονται δραματικά, σχολιάζουν χαρακτηριστικά.
«Εάν τα πλοία δεν αλλάξουν ασφαλιστική εταιρεία, τότε το 90% του παγκόσμιου στόλου ξαφνικά βγάζει απαγορευτικό σε ρωσικά φορτία», δηλώνει στο Politico κορυφαίος αναλυτής της Poten & Partners. Η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία βασίζεται στην ασφάλιση για την κάλυψη κινδύνων όπως ζημιές στο φορτίο και στο ίδιο το πλοίο. Ο κλάδος χρειάζεται κάλυψη ευθύνης σε περίπτωση απωλειών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων από δυσμενή γεγονότα που μπορεί να είναι ένα απλό ατύχημα ή ακόμα και ο κίνδυνος πετρελαιοκηλίδας.
Σύμφωνα με τους FT, η Lloyd's αποτελεί την καρδιά της ναυτιλιακής ασφαλιστικής βιομηχανίας και η παρεμπόδιση των μελών της από την ασφάλιση ρωσικών φορτίων πετρελαίου θα εντείνει την πίεση στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων, οι οποίες βρίσκονται σε αναταραχή έπειτα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τρόποι αποφυγής
Με γνώμονα τις κυρώσεις, πολλοί είναι εκείνοι που γίνονται πιο προσεκτικοί σχετικά με την προέλευση των φορτίων, ωστόσο υπάρχουν ορισμένες ναυτιλιακές που ήδη φαίνεται να έχουν καταπολεμήσει τους περιορισμούς, αλλάζοντας την πορεία των φορτίων για να μην μπορούν οι ασφαλιστικές να εντοπίσουν εύκολα σε ποιον ανήκει.
Την ίδια στιγμή υπάρχουν και άλλες τεχνικές «αποφυγής» για τις αποστολές αργού και προϊόντων πετρελαίου, μετακινώντας φορτία σε όλο τον κόσμο κάτω από τα ραντάρ των αρχών επιλέγοντας «ασφαλή» λιμάνια.
Αντασφάλιση εκ των... έσω
Στο πλαίσιο αντίδρασης των κυρώσεων, η RNRC, η κρατική Εθνική Αντασφαλιστική Εταιρεία της Ρωσίας, έγινε ο κύριος αντασφαλιστής των ρωσικών πλοίων, συμπεριλαμβανομένου του στόλου της Sovcomflot, αφού οι δυτικές ασφαλιστικές απέσυραν την κάλυψη για τους Ρώσους πλοιοκτήτες.
Πριν επιβληθούν οι δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία, η ασφάλιση φορτίων πετρελαίου βασιζόταν στην αντασφάλιση από μια διεθνή δεξαμενή εταιρειών οι οποίες προσέφεραν ευρεία κάλυψη.
Μάλιστα, ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμίτρι Μενβέντεφ, δήλωσε πρόσφατα ότι ενδέχεται να δοθούν κρατικές εγγυήσεις ως ασφάλεια για τη διακίνηση ρωσικών προϊόντων.
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι αύξησε την κεφαλαιοποίηση της RNRC στα 300 δισ. ρούβλια από τα 71 δισ., και το εγγυημένο κεφάλαιο στα 750 δισεκατομμύρια ρούβλια, έτσι ώστε η κρατική εταιρεία να διαθέτει τα απαιτούμενα κεφάλαια για να προβαίνει σε ασφαλίσεις.
Κίνδυνος αύξησης των τιμών
Αναλυτές ισχυρίζονται ότι ο αντίκτυπος από την απαγόρευση ασφάλισης πλοίων που μεταφέρουν ρωσικό φορτίο δεν είναι ξεκάθαρο ότι θα πλήξει μόνο την Ρωσία. Ο περιορισμός της προσφοράς πετρελαίου παγκοσμίως σημαίνει ότι τυχόν περαιτέρω περιορισμοί στις ρωσικές εξαγωγές θα μπορούσαν να ανεβάσουν την τιμή, βλάπτοντας και τις δυτικές οικονομίες.
Γι' αυτό ορισμένοι παράγοντες της αγοράς, απορρίπτουν την ιδέα της απαγόρευσης των ασφαλίσεων ως αντιπαραγωγική.
«Ναι, η Ρωσία θα υποστεί σημαντική απώλεια εσόδων», αναφέρει σε ανάλυσή του το think tank Peterson Institute for International Economics, «όμως η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες πιθανότατα θα υποφέρουν από μια σημαντική αύξηση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου».
Σύμφωνα με στοιχεία της Lloyd’s, οι ρωσικές εξαγωγές αργού αποτελούν περίπου το 8,6% του παγκόσμιου εμπορίου και τα προϊόντα πετρελαίου περίπου το 11%.