Ιδιαίτερα υψηλές ήταν οι χθεσινές επιδόσεις των περισσότερων ευρωπαϊκών μετοχών του κλάδου Αμύνης σε μια ημέρα μάλλον χαμηλών τόνων για τις ευρωπαϊκές αγορές, μιας και προσπαθούσαν να «χωνέψουν» τα στοιχεία του πληθωρισμού των ΗΠΑ για τον μήνα του Ιανουαρίου.
Οι μετοχές της σουηδικής εταιρείας κατασκευής αμυντικού εξοπλισμού SAAB με άνοδο 3%, η Thales με άνοδο 4% ή η Leonardo SpA με άνοδο 6% ήταν μερικές από τις πρωταγωνίστριες.
Ο κλάδος Αμύνης πρωταγωνιστεί εδώ και καιρό στα χρηματιστηριακά ταμπλό -σχετικές αναλύσεις μπορείτε να διαβάσετε εδώ, εδώ και εδώ-Η νέα εποχή του αμυντικού κλάδου και οι ακραίες διακυμάνσεις στις τιμές Αυξάνονται οι προϋπολογισμοί Εθνικής Άμυνας διεθνώς Το μεγάλο ράλι των μετοχών της αμυντικής βιομηχανίας και από ό, τι φαίνεται είναι από τους κλάδους που συγκεντρώνουν υψηλές πιθανότητες στη διατήρηση του ανοδικού momentum.
Όσο και αν φαίνεται περίεργο δε, ο Τραμπ για άλλη μια φορά αποτελεί το «κλειδί» της νέας ανοδικής κίνησης.
Nέα πρωτοβουλία διευκόλυνσης μετοχικού κεφαλαίου στον τομέα της Άμυνας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2023 ενέκρινε το τρίτο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας -ΕΤΑ- με το οποίο διέθεσε 1,2 δις ευρώ σε συνεργατικά έργα έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας.
Η Επιτροπή με τα προγράμματα αυτά αποδεσμεύει σημαντική χρηματοδότηση για έργα στον τομέα της άμυνας με σκοπό την από κοινού ανάπτυξη στρατηγικών αμυντικών δυνατοτήτων και τεχνολογιών. Έχει εισάγει επίσης μια σειρά νέων μέτρων για την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα της άμυνας στο πλαίσιο του ενωσιακού προγράμματος καινοτομίας στον τομέα της άμυνας, με το ακρωνύμκο EUDIS.
Έως το 2027, η Επιτροπή αποσκοπεί στην πραγματοποίηση επενδύσεων ύψους έως και 2 δις ευρώ στην καινοτομία στον τομέα της άμυνας, που θα ενεργοποιηθούν από το ΕΤΑ, στο πλαίσιο του EUDIS.
Η χρηματοδότηση του τομέα όμως δεν σταματάει εδώ. Το Σάββατο, η Γενική Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας και Διαστήματος -DEFIS- και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων -EIF -ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ενισχύσουν την υποστήριξή τους στην άμυνα και την ασφάλεια της ΕΕ, μέσω μιας νέας πρωτοβουλίας διευκόλυνσης μετοχικού κεφαλαίου στον τομέα της Άμυνας.
Η πρωτοβουλία συνιστάται σε 100 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας και επιπλέον 75 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, τα οποία θα επεκτείνουν σημαντικά την επενδυτική ικανότητα του ΕIF προκειμένου στηρίξει τα επόμενα τέσσερα χρόνια ιδιωτικά και επιχειρηματικά κεφάλαια με στρατηγικές που καλύπτουν τεχνολογίες σχετικές με την άμυνα.
Αυτή η πρωτοβουλία των 175 εκατ. ευρώ στοχεύει λοιπόν στην τόνωση ενός οικοσυστήματος ιδιωτικών κεφαλαίων που επενδύουν στην αμυντική καινοτομία. Αναμένεται να προσελκύσει πρόσθετες ιδιωτικές επενδύσεις στα ταμεία που υποστηρίζει, κινητοποιώντας συνολικά έως και 500 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. (σ.σ:Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του EUDIS).
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι στην ουσία ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και του EIF για την υποστήριξη του αεροδιαστημικού και αμυντικού οικοσυστήματος, που ξεκίνησε με την έναρξη του Ταμείου CASSINI τον Ιανουάριο του 2022, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων σε διαστημικές εταιρείες, προκειμένου η Ευρώπη να προάγει την τεχνολογική ανταγωνιστικότητα της.
Μέσα από αυτό το οπτικό πεδίο, η νέα διευκόλυνση χρηματοδότησης βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με την πρόσκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2023 για ενίσχυση της υποστήριξης στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα αλλά και στη Στρατηγική Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Ασφάλεια που ξεκίνησε το 2022 και ενημερώθηκε τον Ιούνιο του 2023.
Ο Τραμπ, το φλερτ με τη Ρωσία και τα αμυντικά ομόλογα του Μακρόν
Δέκα μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ φαίνεται ότι η Ευρώπη προετοιμάζεται για μια πιθανή επαναφορά του Τραμπ στην εξουσία, πόσο μάλλον από τη στιγμή που ο πρώην Πρόεδρος και νυν υποψήφιος για τη θέση του Προέδρου των ΗΠΑ «ξαναζεσταίνει» τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Το Σάββατο που μας πέρασε, ο Ντόναλτ Τραμπ προέβει σε «αποκρουστικές» δηλώσεις κατά τον Λευκό Οίκο, μέσω των οποίων ούτε λίγο ούτε πολύ «ενθάρρυνε» τη Ρωσία να επιτεθεί σε οποιαδήποτε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ που δεν εκπληρώνει τις οικονομικές της υποχρεώσεις έναντι της αμυντικής συμμαχίας!
Οι δηλώσεις προκάλεσαν την άμεση αντίδραση της πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία δήλωσε ότι η Ευρώπη «πρέπει να είναι έτοιμη να επωμιστεί την ευθύνη αν χρειαστεί και να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι στην Ευρώπη χρειαζόμαστε μια αμυντική ένωση και πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα για την άμυνα, ώστε να καταστούμε στρατηγικά αυτόνομοι.
Με την τροπή που παίρνουν τα πράγματα, δεν θα μας κάνει έκπληξη αν επιταχυνθεί η πρόταση του Μακρόν τον περασμένο μήνα για αμυντικά ομόλογα της ΕΕ.
Το γεγονός ότι η Πρωθυπουργός της Εσθονίας και ο Υπουργός Εσωτερικών της χώρας καθώς και ο Υπουργός Πολιτισμού της Λιθουανίας έχουν καταχωρηθεί από τον Ρώσο Πρόεδρο σε λίστα «καταζητούμενων» χωρίς καν να έχει ξεκαθαριστεί το αδίκημα για το οποίο κατηγορούνται, είναι ενδεικτικό της επιτάχυνσης της έντασης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
Δημοσιεύματα μάλιστα στον ξένο τύπο φιλοξενούν αναλύσεις για το πώς η Ρωσία θα μπορούσε να προετοιμάζεται για μια στρατιωτική σύγκρουση με τη Δύση εντός της επόμενης δεκαετίας, με την Εσθονία στο επίκεντρο.
Σύμφωνα με ρεπορταζ του Reuters, επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών εκτιμά ότι η Ρωσία σχεδιάζει να διπλασιάσει τον αριθμό των δυνάμεων που βρίσκονται κατά μήκος των συνόρων της με τα μέλη του ΝΑΤΟ και τα κράτη της Βαλτικής.
Γαλλογερμανο-πολωνικός διάλογος
Οι εξελίξεις «τρέχουν» λοιπόν και η Ευρώπη κινητοποιείται, με την αυξημένη αμυντική συνεργασία μεταξύ Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας να αποτελεί το καυτό θέμα στις συναντήσεις μεταξύ των ηγετών των τριών χωρών τη Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου.
Με μια φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση στην Πολωνία και κάτω από την απειλή μιας αποχώρησης των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, οι υπουργοί Εξωτερικών και οι αρχηγοί κυβερνήσεων αναβίωσαν κατά κάποιον τρόπο το σχεδόν αδρανές Τρίγωνο της Βαϊμάρης, μια μορφή γαλλογερμανο-πολωνικού διαλόγου, έναντι να διευκολύνουν τη μεγαλύτερη δυνατή αυτοδυναμία όσον αφορά την άμυνα της Ευρώπης.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στο Euractiv ο Rafael Loss, αμυντικός εμπειρογνώμονας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων -ECFR- μια αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ ή η μείωση των δραστηριοτήτων τους « θα ήταν αναντικατάστατη βραχυπρόθεσμα... Χωρίς τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ θα έχανε πάνω από όλα ένα αξιόπιστο αποτρεπτικό μέσο κατά της Μόσχας».
Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι η άμυνα της ΕΕ έχει δει διαδοχική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, από την έρευνα και την ανάπτυξη έως την κοινή παραγωγή. Eιδικά μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022, τα αμυντικά προγράμματα και τα κονδύλια της ΕΕ έχουν πολλαπλασιαστεί .
Ωστόσο πράγματι, μια αποχώρηση των ΗΠΑ προκειμένου να αντισταθμιστεί θα απαιτούσε τεράστια αύξηση των αμυντικών δαπανών σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και φυσικά χρόνο προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ελλείψεις σε τομείς όπως τα μεταφορικά αεροσκάφη, οι στρατιωτικές πληροφορίες και η επιμελητεία.
Υπάρχει και κάτι άλλο όμως που θα χρειαστεί. Απόλυτη συνεργασία και σύμπνοια μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις στο Εuroactiv του Laurent Warlouzet, μελετητή της ΕΕ στη Σορβόννη, η σύμπνοια αυτή δεν είναι δεδομένη αλλά σαφώς δεν είναι αδύνατη:
«Η Πολωνία αγοράζει στρατιωτικό εξοπλισμό από τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα (…) και οι Πολωνοί δεν πιστεύουν στην πυρηνική αποτροπή της Γαλλίας... Παρά το γεγονός επίσης ότι στη συλλογική μνήμη είναι ακόμα ζωντανή η αποτυχία της Γαλλίας να υποστηρίξει την Πολωνία ενάντια στην εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας, μια επανεκλογή του Τραμπ θα μπορούσε να φέρει τη φιλοαμερικανική Βαρσοβία πιο κοντά στη Γαλλία, καθοδηγούμενη από την επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ».
Η ανάγκη αυτή ας ελπίσουμε ότι θα βοηθήσει και σε άλλα κακώς κείμενα, όπως η περιβόητη βραδύτητα των ευρωπαϊκών αμυντικών συνεργασιών. Ο Warlouzet επισήμανε για παράδειγμα τον απελπιστικά αργό ρυθμό με τον οποίο κινήθηκε η ανάπτυξη του Future Combat Air System -FCAS- ενός ευρωπαϊκού προγράμματος μαχητικών αεροσκαφών.
Μια πρώτη αχτίδα φωτός πάντως άφησε ο Γερμανός Καγγελάριος Όλαφ Σολτς στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πολωνό ομόλογό του Ντόναλντ Τουσκ τη Δευτέρα, αναφέροντας ότι η Πολωνία θα εξετάσει το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Ασπίδας του Ουρανού, έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία της Γερμανίας που στοχεύει να συγκεντρώσει ένα ευρωπαϊκό σύστημα αεράμυνας.
Το σίγουρο είναι ότι όπως ακριβώς η κρίση χρέους οδήγησε την Ευρώπη να επιταχύνει τον βηματισμό της προς την οικονομική ενοποίηση, έτσι και η γεωπολιτική κρίση στην καρδιά της Ευρώπης καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την αμυντική ολοκλήρωση.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
