Του Απόστολου Σκουμπούρη
Μπορεί το ελληνικό χρηματιστήριο να βρίσκεται εδώ και καιρό σε μια ιδιότυπη ομηρία, καθώς οι δύο κύριοι καταλύτες που το «διαφεντεύουν» - δημοσιονομικά και τράπεζες – έχουν τεράστια προβλήματα, αυτό όμως δεν απαγορεύει στις μετοχές της πραγματικής οικονομίας να συνεχίζουν να ξεχωρίζουν.
Χωρίς εντυπωσιασμούς, χωρίς μεγάλα ράλι, χωρίς – ορισμένες φορές – μεγάλη εμπορευσιμότητα, οι μετοχές της λεγόμενης πραγματικής οικονομίας, είτε της μεγάλης, είτε της μεσαίας ή μικρότερης κεφαλαιοποίησης, δίνουν διόλου ευκαταφρόνητες αποδόσεις. Και όλα αυτά, σ'' ένα εντελώς... άνυδρο οικονομικά και επενδυτικά τοπίο, που οι επιλογές απόθεσης χρημάτων (όταν υπάρχουν) είναι λιγοστές, χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα.
Πρόκειται για ένα σκηνικό που επαναλαμβάνεται τα τελευταία χρόνια, διαφοροποιώντας σημαντικά το... μωσαϊκό και το «χαρακτήρα» που είχε το ελληνικό χρηματιστήριο, ως μια ακραία τραπεζοκεντρική αγορά, ιδίως από το 2003 και εντεύθεν.
Η εξέλιξη αυτή, αν μη τι άλλο είναι ενθαρρυντική, καθώς δείχνει μια αλλαγή «φρουράς» ως προς τη διαμόρφωση του momentum της αγοράς, που επί τουλάχιστον μια 15ετία ανήκε στις τράπεζες.
Όμως, μια αγορά που φιλοξενεί πάνω από 200 μετοχές, αρκετές εκ των οποίων ποιοτικών εταιρειών, leader στο χώρο τους, δεν είναι δυνατόν να κηδεμονεύεται από 4-5 μετοχές του τραπεζικού τομέα, όσο καταλύτης κι αν είναι ως κλάδος.
Το Χ.Α. έχει πληρώσει ακριβά το... μάρμαρο της (υπερβολικής) τραπεζικής εξάρτησης, δεδομένου ότι – επί χρόνια – το 70-80% της ρευστότητες, μέσα από τους «μηχανισμούς» ελέγχου της αγοράς, κατευθύνονταν και σχεδόν «κλειδώνονταν» στις τράπεζες και σε 5-6 ακόμη κορυφαία blue chips.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κορυφαίας ποιότητας μετοχές εταιρειών με συνεπές και αξιόπιστο management, διεθνοποίηση και εξωστρέφεια να μένουν στο περιθώριο των συναλλαγών, ωσεί παρών στο ταμπλό, για χρόνια! Ήταν μια στρεβλή, μονοφασική και μονοδιάστατη κατάσταση, που κάθε άλλο παρά περιποιεί τιμή για όσους έχουν το... πρόσταγμα στην αγορά.
Αυτό το σκηνικό λοιπόν, τείνει να αλλάξει τα τελευταία χρόνια, και, παρ'' ότι οι τράπεζες πάντα θα είναι η... ατμομηχανή για το... μεγάλο momentum και τη μεγάλη εικόνα, εντούτοις, αρκετές μετοχές της πραγματικής οικονομίας, αθόρυβα και «ταπεινά», δίνουν αποδόσεις που δεν τις λες ευκαταφρόνητες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2016 οι τράπεζες «γκρεμίστηκαν» εκ νέου σε αλλεπάλληλα ιστορικά χαμηλά, ενώ αντιθέτως, οι μετοχές της πραγματικής οικονομίας είχαν σαφώς καλύτερη εικόνα.
Στην κορυφή των επιδόσεων την περασμένη χρονιά βρέθηκαν μετοχές όπως Μυτιληναίος +67%, Jumbo (+55,3%), ΓΕΚ Τέρνα (+50%), Σαράντης (+43,8%), Motor Oil (+31,7%), Τιτάνας (+26,6%), Lamda Development (+19,8%), Τέρνα Ενεργειακή (+14,2%), Folli Follie (+11,2%), ΕΛΠΕ (+9,4%) κ.λπ. Αποδόσεις που κάθε άλλο παρά αμελητέες κρίνονται...
Ξεχώρισαν Σαράντης, Ελλάκτωρ, Aegean και Jumbo το Μάρτιο
Το ίδιο σκηνικό συνεχίστηκε τόσο το πρώτο τρίμηνο του 2017, όσο και το μήνα Μάρτιο. Ο τίτλος της Σαράντης βρέθηκε στην πρώτη θέση των αποδόσεων του FTSE 25 το Μάρτιο με άνοδο 15%, ακολουθούμενος από την Ελλάκτωρ (+14%), την Aegean Airlines (+12,3%), Jumbo (+10,7%), ΕΛΠΕ (+9,60%), Motor Oil (+9,60%), ΓΕΚ Τέρνα (+8,8%) κ.ο.κ.
Αντιθέτως, υστέρησαν οι τράπεζες, με τη Eurobank να χάνει 8,70%, την Πειραιώς -7,10%, την Alpha Bank (-1,80%), ενώ η Εθνική κινήθηκε σταθεροποιητικά (+0,4%).
Στην ευρύτερη αγορά, ξεχώρισε ο τίτλος της Intrakat που με φόντο τη μεγάλη δουλειά των 14 αεροδρομίων και τη σύμβαση με τη Fraport έκανε ράλι 61,8% το Μάρτιο, οι Μύλοι Λούλοι κέρδισαν 44,4%, το Ιατρικό Αθηνών +43,5%, Inform Λύκος (+39,1%), Δρομέας (+33,3%), Autohellas (+26,2%) κ.ο.κ.
Το πρώτο τρίμηνο του 2017
Σε επίπεδο 1ου τριμήνου, στο χώρο του FTSE 25 ξεχώρισε η μετοχή της Βιοχάλκο με άνοδο 49,6%, ακολουθούμενη από τη Motor Oil (+22,1%), την Ελλάκτωρ (+19,3%), Aegean Airlines (+17,2%), Coca Cola HBC (+16,7%), ΕΛΠΕ (+16,3%), Μυτιληναίος (+15,4%) και Μέτκα (+11,4%). Αντιθέτως, στις τράπεζες υπήρξαν ξανά πιέσεις, με την Πειραιώς να χάνει το 18,7% της αξίας της, την Alpha Bank στο -11,60%, τη Eurobank -10,90% και την Εθνική -2,80%.
Η εικόνα στην ευρύτερη αγορά
Στην ευρύτερη αγορά και στις μικρότερες κεφαλαιοποιήσεις, η Νηρέας που έβγαλε το 2016 με άνοδο 125,8% κέρδιζε 21,7% το τρίμηνο και 5,2% το Μάρτιο, η Info Quest που ενισχύθηκε 75,2% το 2016 κερδίζει εκ νέου 29,6% το πρώτο 3μηνο του 2017, η Fourlis μετά το περυσινό +36%, κέρδιζε 7,7% το Μάρτιο και +9,6% το 3μηνο, η ΕΛΤΕΧ Άνεμος μετά το +37,5% του 2016 κερδίζει 29% το 3μηνο φέτος, ενώ η Κυριακίδης μετά το +44,3% πέρυσι, βρέθηκε +32,7% το 3μηνο και +11,7% το Μάρτιο, με φόντο τη δημόσιο πρόταση αποχώρησης από το ταμπλό.
Η MIG που κέρδισε 111% το 2016 κινείται ήπια ανοδικά σε ποσοστό 6% το 3μηνο του 2017, η Καραμολέγκος μετά το +75% πέρυσι, υποχώρησε κατά 4% το Μάρτιο, ενώ η Revoil είχε +36%, κινήθηκε σταθεροποιητικά το τρίμηνο, αλλά υποχώρησε κατά 7,2% το μήνα Μάρτιο.
Καλή εικόνα έχουν το πρώτο 3μηνο μετοχές όπως Intralot (+20,8%), Paperpack (+14% ενώ είχε +54,8% πέρυσι), Intertech (+43,4%), Έλτον Χημικά (+29,3% το 3μηνο και +15% το Μάρτιο), ΕΛΒΕ (23,6%) το 3μηνο, ΙΑΣΩ (+30%) και ΕΚΤΕΡ (+21,2%).
Φωτογραφία: SOOC