Η είδηση που έκανε αίσθηση το βράδυ της Τρίτης ήταν αυτή για την κίνηση της σαουδαραβικής τηλεπικοινωνιακής εταιρείας Saudi Telecom Company (7010 Riyadh), η οποία ανακοίνωσε επίσημα πως έχει συγκεντρώσει υπό τον έλεγχό της λίγο κάτω από το 10% των μετοχών της ισπανικής τηλεπικοινωνιακής εταιρείας Telefonica (TEF Madrid).
Τα βασικά στοιχεία αυτής της ανακοίνωσης είναι λίγο πολύ γνωστά. Η σαουδαραβική επιχείρηση, η οποία ελέγχεται από την κυβέρνηση της χώρας, αγόρασε περίπου 569 εκατομμύρια μετοχές της ισπανικής εταιρείας οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 4,9% του μετοχικού της κεφαλαίου και έχει εξασφαλίσει το δικαίωμα αγοράς ποσοστού 5% ακόμα με τη χρήση διαφόρων χρηματοοικονομικών εργαλείων. Ο λόγος που η σαουδαραβική επιχείρηση δεν αγόρασε απ’ ευθείας το 9,9% είναι απλός: δεν μπορεί να το κάνει χωρίς την έγκριση των ισπανικών αρχών οι οποίες ελέγχουν τις σημαντικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας. Σε περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις έχουν σχέση και με την εθνική άμυνα της χώρας, όπως συμβαίνει με την Telefonica στην Ισπανία, το ποσοστό πάνω από το οποίο απαιτείται έγκριση είναι το 5%.
Η διοίκηση της Saudi Telecom δήλωσε πως θα αποκτήσει αμέσως τον πλήρη έλεγχο (δηλαδή τα δικαιώματα ψήφου) και στο υπόλοιπο 5% μόλις πάρει τις σχετικές εγκρίσεις, ενώ δήλωσε σαφώς πως δεν επιδιώκει την απόκτηση του ελέγχου της επιχείρησης. Το κόστος της απόκτησης του 9,9% θα ανέλθει περίπου στα 2,1 δισεκατομμύρια Ευρώ, στην περίπτωση που η Saudi Telecom αποκτήσει τα δικαιώματα ψήφου στο σύνολο των μετοχών. Οι μέτοχοι της ισπανικής εταιρείας, η οποία εκτός από την δεσπόζουσα θέση που κατέχει στην ισπανική αγορά έχει σημαντικές δραστηριότητες και σε πολλές άλλες χώρες στην Ευρώπη και την Λατινική Αμερική, αντέδρασαν σχετικά θετικά στην ανακοίνωση, όχι όμως και με ενθουσιασμό. Στην συνεδρίαση της Τετάρτης η μετοχή ανέβηκε κατά περίπου 3,7% πριν χάσει το μεγαλύτερο μέρος των κερδών της.
Χθες Πέμπτη κινήθηκε και πάλι ανοδικά και έκλεισε στα 3,89 Ευρώ, περίπου 2,5% πάνω από το κλείσιμο της Τρίτης. Η έλλειψη ενθουσιασμού δεν προκαλεί έκπληξη. Μπορεί θεωρητικά η συμμετοχή της σαουδαραβικής εταιρείας να ακούγεται πολύ θετική για την Telefonica, αφού οι βαθιές σαουδαραβικές τσέπες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην χρηματοδότηση των πολύ μεγάλων επενδύσεων που πρέπει να πραγματοποιήσει η εταιρεία, αλλά ακόμα δεν είναι καθόλου σίγουρο πως η συμμετοχή της με πάνω από 5% θα εγκριθεί από τις αρχές.
Όπως είπαμε νωρίτερα, η διοίκηση της Saudi Telecom τόνισε πως η προσέγγισή της είναι «φιλική» και δεν έχει καμία πρόθεση να επιδιώξει την απόκτηση του ελέγχου της Telefonica, προσθέτοντας πως αυτή η κίνηση αποτελεί μία πολύ καλή επένδυση, δεδομένων και των υψηλών μερισμάτων που διανέμει η ισπανική εταιρεία. Αυτό όμως δεν είναι βέβαιο πως αρκεί για να πεισθούν οι αρμόδιοι της Μαδρίτης. Στο Reuters και το Bloomberg καταγράφονται δηλώσεις υπουργών της κυβέρνησης Σάντσεθ από τις οποίες βγαίνει το συμπέρασμα πως η ισπανική ηγεσία θα ασκήσει το δικαίωμα που της δίνει ο νόμος να εξετάσει αν η συγκεκριμένη επένδυση πρέπει να εγκριθεί ή όχι.
Μάλιστα, η εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης δήλωσε πως η Μαδρίτη θα υπερασπιστεί δυναμικά τη «στρατηγική αυτονομία» της επιχείρησης αλλά και της ίδιας της χώρας. Από την πλευρά της, η διοίκηση της Telefonica δέχθηκε με θετικό τρόπο τη σαουδαραβική κίνηση, ενώ αντικρουόμενες ήταν οι απόψεις που εξέφρασαν δύο μεγάλα εργατικά συνδικάτα, με το ένα να καλωσορίζει την επένδυση και το άλλο να είναι πολύ πιο επιφυλακτικό. Δύο είναι τα βασικότερα εμπόδια που θα βρει μπροστά της η σαουδαραβική επένδυση.
Το ένα έχει να κάνει με τις χαμηλές επιδόσεις της Σαουδικής Αραβίας στον τομέα του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την έντονη ανάμειξή της στον πόλεμο της Υεμένης, όπως και στην απροθυμία της να καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το άλλο έχει σχέση με τις κατηγορίες πως η Saudi Telecom έχει στενή συνεργασία με την κινεζική Huawei η οποία βρίσκεται εδώ και χρόνια υπό διωγμόν από την αμερικανική κυβέρνηση. Το βασικό θετικό στοιχείο της προσέγγισης των δύο εταιρειών είναι η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η σαουδαραβική επιχείρηση στις πολύ μεγάλες επενδύσεις που πρέπει να κάνει η Telefonica, η οποία βαρύνεται και με πολύ υψηλό δανεισμό.
Σύμφωνα με τον διεθνή Τύπο, η Saudi Telecom ακολουθεί τα χνάρια της αντίστοιχης εταιρείας του Άμπου Ντάμπι, η οποία τον Μάιο του 2022 αγόρασε το 9,9% της βρετανικής Vodafone (VOD London) και έγινε η μεγαλύτερη μέτοχος της, ενώ τώρα σχεδιάζει να αυξήσει το ποσοστό της προς το 20%. Η Pamela Barbaglia του Reuters εκτιμά πως η Saudi Telecom, όπως άλλωστε και η Emirates Telecommunications στην περίπτωση της Vodafone, κινείται πραγματικά επενδυτικά και δεν έχει την πρόθεση να φτάσει κάποια στιγμή στην απόκτηση του ελέγχου της Telefonica. Επισημαίνει βέβαια τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει στην προσπάθειά της να πείσει τις ισπανικές αρχές να της επιτρέψουν την απόκτηση ποσοστού συμμετοχής πάνω από 5%, αλλά διατυπώνει και μία αρκετά ενδιαφέρουσα άποψη. Σύμφωνα με αυτήν, το γεγονός πως οι εκλογές που έγιναν τον Ιούλιο στην Ισπανία δεν έβγαλαν έναν καθαρό νικητή έχει δημιουργήσει κάτι σαν κενό εξουσίας στη χώρα.
Η Barbaglia πιθανολογεί πως αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει υπέρ της Saudi Telecom αυτή τη στιγμή και προχωρά λίγο παραπέρα λέγοντας πως αν η προσπάθειά της να αποκτήσει ποσοστό πάνω από 5% στεφθεί με επιτυχία αυτό μπορεί να λειτουργήσει σαν διαβατήριο. Διαβατήριο για να μπορέσει η σαουδαραβική επιχείρηση να κάνει αντίστοιχες κινήσεις και σε άλλες ευρωπαϊκές τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, αφού οι κυβερνήσεις θα νοιώθουν πιο άνετα βλέποντας πως έχει ήδη κινηθεί σε μία μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα.
Δεν ξέρουμε αν η αναλύτρια του Reuters ερμηνεύει σωστά την απόφαση της Saudi Telecom να ξεκινήσει την ευρωπαϊκή της επενδυτική απόβαση από την Ισπανία, ομολογούμε όμως πως η σκέψη της δεν μας φαίνεται παράλογη. Τα μεγάλα κέρδη της στην εσωτερική αγορά της Σαουδικής Αραβίας της δίνουν τη δυνατότητα να προχωρήσει σε αρκετές επενδυτικές κινήσεις. Λόγω του μεγέθους της όμως δεν μπορεί να περιοριστεί σε μικρά ποσοστά οπότε αναγκαστικά ξέρει πως θα πρέπει να «συνεργαστεί» με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προκειμένου να μπορέσει να προχωρήσει στις επενδυτικές κινήσεις που έχει σχεδιάσει.
Η επιθυμία της Σαουδικής Αραβίας για επενδύσεις στην Ευρώπη φάνηκε από το 2022, όταν το κρατικό επενδυτικό ταμείο (PIF) συμμετείχε στο επενδυτικό σχήμα που αγόρασε τη μονάδα πύργων κινητής τηλεφωνίας της Vodafone και επιβεβαιώθηκε πριν μερικούς μήνες όταν η Saudi Telecom αγόρασε ένα μέρος των πύργων της United Group. Φαίνεται πως τώρα έχει έρθει η ώρα για το επόμενο βήμα. Αν πετύχει, υποθέτουμε πως θα υπάρξουν και επόμενα σε άλλες μεγάλες τηλεπικοινωνιακές εταιρείες στην Ευρώπη. Είναι βέβαια λίγο δύσκολο να φανταστούμε πως θα δούμε ξαφνικά τη Saudi Telecom να αρχίσει να πατάει γερά και επιθετικά σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, κατά τα πρότυπα της επέλασής της στην ποδοσφαιρική αγορά.
Όχι γιατί απαιτούνται περισσότερα χρήματα, τα οποία όπως ξέρουμε μάλλον περισσεύουν αυτή την στιγμή στο μεγάλο βασίλειο της Μέσης Ανατολής χάρη στις υψηλές τιμές του πετρελαίου, αλλά γιατί απλά πρόκειται για κάτι που πρέπει να γίνει πιο προσεκτικά και χωρίς να προκαλεί. Είτε οι ισπανικές αρχές δώσουν την έγκριση για την απόκτηση ποσοστού μεγαλύτερου από 5% είτε όχι, η λογική λέει πως σύντομα θα δούμε και την επόμενη κίνηση των Σαουδαράβων.
Η έγκριση βέβαια προφανώς θα διευκολύνει τις επόμενες κινήσεις τους αλλά η «απόρριψη» του αιτήματός τους δεν πρόκειται να τους σταματήσει. Τα χρήματα που προορίζονται για επενδύσεις είναι τόσα πολλά, όχι μόνο από τους Σαουδάραβες αλλά και από τις άλλες χώρες του Κόλπου, που θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για έναν επενδυτικό «βομβαρδισμό» από την περιοχή τα επόμενα χρόνια. Με την προϋπόθεση φυσικά πως δεν θα καταφέρουν μόνοι τους να προκαλέσουν την κατάρρευση της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.
