Οι δασμοί που ανακοίνωσε στις 2 Απριλίου ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι απλώς μια τεχνική προσαρμογή στην εμπορική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών προκειμένου ο Αμερικανός πρόεδρος να εξισορροπήσει το αμερικανικό εμπορικό ισοζύγιο.
Για τον Ντόναλντ Τραμπ σηματοδοτούν μια χρυσή τομή που θα αναδιαμορφώσει την οικονομία των ΗΠΑ, επαναπατρίζοντας τις γραμμές παραγωγής και βάζοντας σε νοικοκύρεμα το τεράστιο αμερικανικό χρέος, 9,2 τρις δολάρια του οποίου λήγουν φέτος.
Στο άρθρο μας στις 27 Μαρτίου είχαμε εξηγήσει το σχέδιο του υπουργού Οικονομικών Scott Bessent ώστε να αποκλιμακωθεί η απόδοση του δεκαετούς αμερικανικού ομολόγου ακόμα και αν δεν έχει προχωρήσει σε μείωση επιτοκίων η Fed. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Και πράγματι, η μετακίνηση της επενδυτικής κοινότητας από τις αμερικανικές μετοχές στην ασφάλεια των κρατικών ομολόγων, κάτω από τον φόβο ενός νέου πληθωριστικού κύματος και ενδεχομένως μιας ύφεσης λόγω των δασμών, είναι πλέον γεγονός, με την αμερικανική δεκαετία να έχει πλέον απόδοση οριακά κάτω του 4%. Θυμίζουμε ότι τον Ιανουάριο, η απόδοση της αμερικανικής δεκαετίας ήταν στο 4,8%.
Ενθουσιασμένος από τις αποδόσεις της αμερικανικής δεκαετίας, ο Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα Truth Social, να μειώσει τα επιτόκια: «Είναι η ΤΕΛΕΙΑ στιγμή να μειώσει τα επιτόκια ο πρόεδρος της Fed. Πάντα αργεί, αλλά τώρα θα μπορούσε να αλλάξει την εικόνα του και μάλιστα γρήγορα. Οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί, τα επιτόκια έχουν πέσει, ο πληθωρισμός έχει μειωθεί, ακόμα και οι τιμές των αυγών έχουν πέσει κατά 69%, και οι θέσεις εργασίας αυξάνονται – όλα αυτά μέσα σε δύο μήνες. Μια ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ για την Αμερική! ΜΕΙΩΣΕ ΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ, ΤΖΕΡΟΜ, ΚΑΙ ΣΤΑΜΑΤΑ ΝΑ ΠΑΙΖΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ!».
Η παραπάνω συλλογιστική αποδεικνύει τον απλοϊκό τρόπο σκέψης του Ντόναλντ Τραμπ και τον φέρνει σε απόλυτη αντίθεση με τις δηλώσεις του Τζέρομ Πάουελ το βράδυ της Παρασκευής από το Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, σύμφωνα με τις οποίες οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν «σημαντικά μεγαλύτεροι από το αναμενόμενο» και δεν θα επιτρέψουν μειώσεις επιτοκίων από τη Fed λόγω φόβων για ανάφλεξη του πληθωρισμού.
«Οι επεκτατικοί νέοι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ πιθανότατα θα οδηγήσουν σε υψηλότερο πληθωρισμό και επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης...Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα επικεντρωθεί στο να διατηρήσει προσωρινές τις αυξήσεις των τιμών» δήλωσε ο πρόεδρος της Fed, για να προσθέσει λίγο αργότερα ότι οι εισαγωγικοί φόροι είναι «πολύ πιθανό» να οδηγήσουν σε «τουλάχιστον μια προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού», αλλά «είναι επίσης πιθανό οι επιπτώσεις να είναι πιο επίμονες» και η υποχρέωση της Fed είναι να βεβαιωθεί ότι «μια εφάπαξ αύξηση στο επίπεδο των τιμών δεν θα γίνει ένα διαρκές πρόβλημα πληθωρισμού».
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ βέβαια δεν έχει την ίδια οπτική γωνία με 9,2 τρις αμερικανικού χρέους το 2025 να λήγουν φέτος. Θεωρεί δημοσιονομική αναγκαιότητα την πτώση των επιτοκίων, καθώς κάθε πτώση μιας μονάδας βάσης εξοικονομεί στην κυβέρνηση περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
Με την εισαγωγή των δασμών λοιπόν η κυβέρνηση δημιούργησε την οικονομική αβεβαιότητα που οδήγησε τους επενδυτές σε ασφαλέστερα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα μακροπρόθεσμα ομόλογα των ΗΠΑ. Τώρα περιμένουν ο Τζερόμ Πάουελ να κάνει «τη δουλειά του».
Μόνο που αυτή τη δουλειά την αντιλαμβάνεται τελείως διαφορετικά ο πρόεδρος της Fed. Βλέπετε η οπτική της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ είναι ότι οι υψηλοί δασμοί θα καταστήσουν πιο δύσκολη την αύξηση του εμπορικού ισοζυγίου και το αποτέλεσμα θα είναι μάλλον ένα πιο «αδύναμο» δολάριο και υψηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς. Ως εκ τούτου, ο Τζερόμ Πάουελ δεν μπορεί να μειώσει άμεσα τα επιτόκια.
Όσο για την πρόοδο που εντοπίζει ο Ντόναλντ Τραμπ στις τιμές των αυγών και τον πληθωρισμό, αυτές αντικατοπτρίζουν την εικόνα του πρόσφατου παρελθόντος. Σε λίγους μήνες ειδικά αν οδηγηθούμε στην κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, τα στοιχεία αυτά το πιο πιθανό είναι να είναι τελείως διαφορετικά, ενώ οι πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες ήδη δίνουν μια πιο επιβαρυμένη εικόνα. Μόνο οι τιμές της ενέργειας ταιριάζουν με το αφήγημα του Προέδρου, στο πλαίσιο όμως της προεξόφλησης μιας σοβαρής πιθανότητας για μια παγκόσμια ύφεση.
Όλα αυτά επιβεβαιώνουν απόλυτα τον Μάρτιν Γουλφ όταν δήλωνε στους FT, λίγες μέρες μετά την εκλογή Τραμπ, ότι αν επιβληθούν σαρωτικοί δασμοί θα αναγκάσουν τη Fed ακόμα και να αυξήσει τα επιτόκια.
Στη συγκεκριμένη συνέντευξη ο Γουλφ κατέληξε: «Και τότε θα υπάρξει πόλεμος μεταξύ Τραμπ και Fed. Δεν μπορώ να προβλέψω τον νικητή, αλλά αν κερδίσει αυτός, όπως κέρδισε ο Νίξον υπό παρόμοιες συνθήκες πριν από περίπου μισό αιώνα, τότε ο πληθωρισμός μπορεί να γίνει πολύ πιο σοβαρός και μπορεί να υπάρξει φυγή από το δολάριο. Τότε ποιος ξέρει πού θα καταλήξουμε».
Στον ρυθμό των ειδήσεων. Ψηφιακοί κολοσσοί και Μασκ αναλαμβάνουν δράση
Λίγο πριν ξεκινήσει η νέα χρηματιστηριακή εβδομάδα όλοι αναρωτιούνται αν θα συνεχίσει να πέφτει το «μαχαίρι» των πωλήσεων ή αν θα γίνει έστω μια μικρή ανάπαυλα.
Η εξέλιξη των ειδήσεων είναι αυτή που θα τροφοδοτήσει μια πιθανή αντίδραση ή μια συνέχεια του sell off, όπως ακριβώς την Παρασκευή η είδηση ότι η Κίνα προχωράει σε ανταποδοτικούς δασμούς της τάξης του 34% οδήγησε την αντίσταση των 5200 μονάδων του S&P500 να «πέσει» σαν χάρτινος πύργος.
Μέχρι στιγμής ξέρουμε ότι η Ινδία δεν σχεδιάζει να ανταποδώσει την επιβολή δασμών, σύμφωνα με μία δήλωση ενός αξιωματούχου της κυβέρνησης στο Νέο Δελχί, που επικαλέστηκε τις συνομιλίες που διεξάγονται για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι εξετάζει μία ρήτρα στο εκτελεστικό διάταγμα της επιβολής των αμερικανικών δασμών του Τραμπ που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο πιθανής αναστολής των δασμών για εμπορικούς εταίρους οι οποίοι «κάνουν σημαντικά βήματα για τη θεραπεία μη ανταποδοτικών εμπορικών διακανονισμών», δήλωσε ανώνυμα ο Ινδός αξιωματούχος, καθώς οι διμερείς συνομιλίες είναι εμπιστευτικές.
Η Βρετανία, όπως και αρκετές ασιατικές χώρες, όπως η Ινδονησία και η Ταϊβάν ανακοίνωσαν επίσης χθες πως θα αποφύγουν την επιβολή δασμολογικών αντίμετρων και πως είτε σκοπεύουν να διαπραγματευτούν, είτε έχουν αρχίσει ήδη τη διαπραγμάτευση μιας νέας εμπορικής συμφωνίας με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Μάλιστα σύμφωνα με τον διευθυντή του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου των ΗΠΑ, Κέβιν Χάσετ, στο ABC News, πάνω από 50 χώρες προσέγγισαν τον Λευκό Οίκο για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τα εμπορικά θέματα αυτό το Σαββατοκύριακο!
Αν πράγματι ισχύει αυτή η δήλωση και δεν έγινε στα πλαίσια της υπερβολής προκειμένου να υπεραμυνθεί ο Χάσετ στην κριτική που δέχεται η κυβέρνηση των ΗΠΑ στο εσωτερικό για την δασμολογική πολιτική και το sell off που προκάλεσε στη Wall Street, τότε ίσως η Δευτέρα να μην αποδειχθεί άλλη μια «μαύρη μέρα» για τα διεθνή χρηματιστήρια.
Όσον αφορά τώρα την ΕΕ, θα επιδιώξει να παρουσιάσει ενιαίο μέτωπο τις επόμενες ημέρες απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ. Υπενθυμίζουμε ότι πλην του 20% σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ο Τραμπ είχε ήδη επιβάλει δασμούς της τάξης 25% σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα και οι δασμοί πλέον καλύπτουν το 70% των ευρωπαϊκών εξαγωγών στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνολικής αξίας 532 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η πρώτη πολιτική συνάντηση σε επίπεδο ΕΕ για τους δασμούς θα πραγματοποιηθεί σήμερα Δευτέρα στο Λουξεμβούργο, μεταξύ των υπουργών Εμπορίου των κρατών μελών των 27.
Ωστόσο, μεταξύ των μελών της ΕΕ υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Η Γαλλία υποστηρίζει την πρόταση οι ευρωπαϊκές εταιρείες να αναστείλουν πλήρως τις επενδύσεις στις ΗΠΑ μέχρι να «ξεκαθαρίσουν τα πράγματα», ενώ η Ιταλία - τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας της ΕΕ στις ΗΠΑ - δεν συμφωνεί με την επιβολή κανενός τύπου δασμών, με την ίδια θέση να παίρνουν η Ρουμανία, η Ελλάδα και η Ουγγαρία.
Ως εκ τούτου, έχει ενδιαφέρον να δούμε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας την Τετάρτη και κατά πόσο θα εγκριθεί η πρώτη σειρά από την ΕΕ στοχευμένων δασμών ύψους έως 28 δις δολαρίων.
Θα έχει επίσης ενδιαφέρον να δούμε το αποτέλεσμα της συνάντησης των CEO των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και του χρηματοπιστωτικού κλάδου με τον Ντόναλντ Τραμπ στην έπαυλη του στο Μαρ - Ελ Λάγκο, με στόχο να φέρουν τον πρόεδρο «σε επαφή με την κοινή λογική» σύμφωνα με δημοσίευμά του CNBC.
Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι ο Ίλον Μασκ δήλωσε στο συνέδριο που διοργάνωσε ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι και το ακροδεξιό κόμμα του, η Λέγκα, ότι ελπίζει στη δημιουργία ενός συστήματος «μηδενικών δασμών» μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης. (σ.σ: Στο σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον να αντιπαραθέσουμε τη δήλωση του άλλοτε υπουργού Εργασίας της κυβέρνησης Κλίντον, Ρόμπερτ Ρέιτς, ο οποίος πρότεινε τη θέσπιση ενός χώρου ελεύθερου εμπορίου από όλα τα κράτη, εκτός των ΗΠΑ).
Πέραν των προσπαθειών του Μασκ και των CEO των ψηφιακών κολοσσών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ίσως να ζυγίσει και το γεγονός ότι σύμφωνα με το Reuters, το βράδυ του Σαββάτου χιλιάδες διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί στην Ουάσιγκτον και σε όλες τις ΗΠΑ σε ένα μαζικό κύμα περίπου 1.200 διαδηλώσεων σε ολόκληρη τη χώρα.
Όπως και να έχει, οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής που θα περιλαμβάνει άρση ή επανεκτίμηση των δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο, μπορεί να πυροδοτήσει μια ανοδική αντίδραση των αγορών.
Συμπερασματικά, ορατότητα δεν μπορεί να έχει κανείς αυτή τη στιγμή όσον αφορά την βραχυπρόθεσμη πορεία των διεθνών δεικτών, με την πτώση να έχει πιθανότατα και δεύτερο πόδι, μέχρι τουλάχιστον ο Ντόναλντ Τραμπ να προχωρήσει στην αποκλιμάκωση των δασμών που ανακοίνωσε.
Σε μεσο-μακροπρόθεσμο επίπεδο όμως η οπτική είναι τελείως διαφορετική, λόγω του άλματος που αναμένεται στην παραγωγικότητα από τις τεχνολογικές εξελίξεις, και θα συμφωνήσουμε απόλυτα με τον Νουριέλ Ρουμπινί, ότι οι ΗΠΑ παρά τις όποιες περιπέτειες, τα επόμενα χρόνια θα περάσουν σε ισχυρή ανάπτυξη «ακόμα και με τον Mickey Mouse στην εξουσία».
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
