Στο χρηματιστήριο και στον κόσμο των επενδύσεων δεν υπάρχει χώρος για δογματισμούς ούτε και για πολλές φιλοσοφικές αναζητήσεις. Αυτό που ενδιαφέρει είναι το αποτέλεσμα, και σε δύσκολες περιόδους όπου λαμβάνουν χώρα μεγάλες αλλαγές, η πρώτη προτεραιότητα είναι να αποφύγει κάποιος τις μεγάλες απώλειες.
Στη σημερινή εποχή, πέρα από τις διάφορες μεγάλες γεωπολιτικές εντάσεις και τις τεράστιες αλλαγές που φέρνει η τεχνολογική εξέλιξη, υπάρχει ένας μεγάλος γρίφος: η κλιματική αλλαγή, η οποία τείνει να εξελιχθεί σε πολυεπίπεδη κρίση. Αναφερόμαστε σε γρίφο γιατί είναι γεγονός πως παρά την εκτεταμένη επιστημονική έρευνα που γίνεται αυτή τη στιγμή πάνω στο αντικείμενο, κανείς δεν μπορεί να είναι πραγματικά σίγουρος για το τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια και το πώς ακριβώς θα είναι το κλίμα της γης.
Αυτό που είναι σίγουρο όμως είναι πως με την πάροδο των ετών παρατηρείται μία σαφής αύξηση της συχνότητας εμφάνισης αυτών που συνήθως ονομάζουμε ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία βέβαια σε λίγο θα πρέπει να πάψουν να θεωρούνται ακραία εφόσον γίνονται τόσο συχνά. Ταυτόχρονα, είναι επίσης σαφές πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία άξια λόγου αύξηση της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας για πολύ μεγάλο μέρος των περιοχών της υφηλίου.
Η πολύ πιο συχνή εμφάνιση φαινομένων μεγάλης έντασης, είτε πρόκειται για κύματα καύσωνα και μεγάλες περιόδου ανομβρίας είτε για πολύ ισχυρές καταιγίδες με βροχοπτώσεις που σε λίγες ώρες φέρνουν το ύψος βροχής που συνήθως πέφτει μέσα σε έναν χρόνο είτε για ξαφνικές χιονοπτώσεις που παραλύουν τα πάντα για αρκετές ημέρες, είναι κάτι που δεν πρέπει να αγνοήσει κανένας επενδυτής. Δεν πρέπει να τα αγνοήσει γιατί όλα αυτά έχουν συνέπειες και σε βραχυπρόθεσμο και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα μπορούμε να κατατάξουμε τις μεγάλες πυρκαγιές που έχουν πολλαπλασιαστεί και προκαλούν σοβαρές ανθρώπινες απώλειες και μεγάλες καταστροφές στη χλωρίδα και την πανίδα, τις ζημιές σε διαφόρων ειδών καλλιέργειες που προέρχονται και από την υπερβολική ζέστη και την έλλειψη βροχοπτώσεων και από τις πλημμύρες και από τους παγετούς και τις μεγάλες καταστροφές σε διαφόρων ειδών υποδομές σε κάθε χώρα.
Πιο μακροπρόθεσμα, τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα καθώς όλα αυτά που αναφέραμε παραπάνω προκαλούν, όσο περισσότερο διαρκούν, ισχυρές μεταναστευτικές ροές καθώς η καταστροφή καλλιεργειών ή οι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες καθιστούν αδύνατη τη διαβίωση σε αρκετές περιοχές του κόσμου. Προφανώς, μπορούμε να αναφερθούμε και σε άλλες συνέπειες της κλιματικής κρίσης αλλά υποθέτουμε πως έχουμε ήδη δώσει μία καλή εικόνα για το τι έχουμε υπόψη μας.
Η πιο συνηθισμένη απάντηση σχετικά με τι θα πρέπει να γίνει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων και η στροφή στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Δεν αντιλέγουμε, αλλά από επενδυτικής απόψεως αυτό είναι κάτι που είναι ήδη γνωστό από καιρό και έχουν ήδη δημιουργηθεί μεγάλοι χρηματιστηριακοί κλάδοι και τεράστιες επιχειρήσεις που ασχολούνται με διάφορους τρόπους με αυτό. Εμείς θα δούμε τα πράγματα σήμερα από λίγο διαφορετική σκοπιά, καθώς δεν έχουμε να προσφέρουμε πολλά πράγματα στην επενδυτική συζήτηση για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Όπως είπαμε και νωρίτερα, θα μιλήσουμε για κινδύνους και για πιθανές επενδυτικές ευκαιρίες.
Ένας κλάδος που θα επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τη συχνότερη εμφάνιση πολύ ισχυρών καιρικών φαινομένων είναι αυτός των ασφαλιστικών εταιρειών οι οποίες καλούνται όλο και πιο συχνά να καταβάλλουν πολύ μεγάλα ποσά ως αποζημίωση για καταστροφές σε καλλιέργειες, ζωικό κεφάλαιο, και κατοικίες, ζημιές σε επαγγελματικούς χώρους και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, καθώς και για τη θέση εκτός λειτουργίας σημαντικών υποδομών όπως το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο.
Το ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουν οι επενδυτές είναι το πόσο προετοιμασμένες είναι οι διάφορες ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις που ασχολούνται με τον κλάδο των ζημιών για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες αποζημιώσεις προς τους πελάτες τους. Το πόσο καλά προετοιμασμένες είναι αποτελεί συνάρτηση δύο παραγόντων: της ικανότητάς τους να εκτιμήσουν σωστά το πόσο πιθανό είναι να χρειαστεί η καταβολή πολύ υψηλών αποζημιώσεων και της ικανότητάς τους να τιμολογήσουν σωστά τα ασφάλιστρα που θα ζητήσουν από τους πελάτες τους για αυτούς τους κινδύνους. Η επενδυτική κοινότητα θα πρέπει να δώσει πολύ μεγάλη έμφαση στην πιο προσεκτική εξέταση της πολιτικής κάθε εταιρείας έτσι ώστε να αποφύγει τις επιχειρήσεις που δεν είναι καλά προετοιμασμένες για τα επερχόμενα προβλήματα.
Ένας κλάδος επιχειρήσεων που λογικά θα έχει πολλή δουλειά μπροστά του εξαιτίας της κλιματικής κρίσης είναι αυτός που ασχολείται με τη θέρμανση, την ψύξη, τον εξαερισμό και τον έλεγχο της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων. Το HVAC (heating, ventilation, air conditioning) θα γίνεται όλο και περισσότερο απαραίτητο σε πολλές περιοχές του κόσμου με τεράστιο πληθυσμό, όχι μόνο λόγω της αύξησης της συχνότητας των κυμάτων καύσωνα αλλά και λόγω της υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα εξαιτίας της σκόνης που προκαλεί η παρατεταμένη ανομβρία. Όσες επιχειρήσεις καταφέρουν να δείξουν στους πελάτες τους και στις αγορές πώς μπορούν να προσφέρουν αξιόπιστες και οικονομικές λύσεις θα αποκτήσουν σημαντικό πλεονέκτημα ενόψει της αναμενόμενης αύξησης της ζήτησης.
Σημαντικό ζήτημα που θα βρίσκουμε μπροστά μας όλο και περισσότερο είναι η ενεργειακή ασφάλεια, όχι σε σχέση με τον τρόπο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος αλλά σε σχέση με το πόσο ασφαλής είναι η μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος στους πελάτες. Όλο και περισσότερο βλέπουμε εκτεταμένες διακοπές ρεύματος σε πολλές περιοχές του κόσμου εξαιτίας ισχυρών καιρικών φαινομένων. Εδώ υπάρχουν δύο μηνύματα προς τους επενδυτές.
Πρώτα, πως οι εταιρείες που ασχολούνται με την παραγωγή και κυρίως με τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, κινδυνεύουν με μεγάλες ζημιές αν δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την ομαλή τροφοδοσία των πελατών τους. Και δεύτερα, πως τα συστήματα που θα μπορούν να παρέχουν σε μία κατοικία ή σε μία επιχείρηση συνεχή πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, όπως π.χ. συστήματα μπαταριών ή γεννήτριες, είναι πιθανόν να γίνουν πολύ πιο απαραίτητα τα επόμενα χρόνια.
Το παράδειγμα του κακάο μας πηγαίνει σε ένα άλλο κεφάλαιο, αυτό των επενδυτικών κερδών ή ζημιών εξαιτίας των προβλημάτων στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και την αλλαγή τους. Τα κέρδη για όσους προβλέψουν εγκαίρως τη μείωση της παραγωγής και κινηθούν στις αγορές εμπορευμάτων είναι προφανή.
Οι ζημιές για όσους δεν αντιληφθούν τη δυσκολία στην οποία θα περιέλθει μία επιχείρηση της οποίας το κόστος παραγωγής θα ανεβεί υπέρογκα αν αυξηθεί πολύ η τιμή ενός αγροτικού προϊόντος που αποτελεί την πρώτη ύλη των δικών τους προϊόντων δεν έρχονται άμεσα στο μυαλό των επενδυτών αλλά αποτελούν έναν υπαρκτό κίνδυνο.
Πέρα όμως από τα παραπάνω παραδείγματα κινδύνων και ευκαιριών σαν συνέπεια των αλλαγών που παρατηρούνται στο κλίμα της γης, θα κάνουμε μία μικρή επιστροφή στο θέμα της στροφής προς την «πράσινη ενέργεια» η οποία θεωρείται αναγκαία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Ενώ έχει γίνει τεράστια συζήτηση για την παραγωγή ενέργειας από τις ΑΠΕ, όπως και τεράστιες επενδύσεις, δεν έχουμε ακούσει τόσα πολλά σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικά ενόψει της πολύ μεγάλης αύξησης της ζήτησης που προκαλεί η μαζική στροφή στις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη εδώ και μερικούς μήνες.
Θα ήταν ευχής έργο αν κάποια από τις startup εταιρείες του χώρου της Τεχνητής Νοημοσύνης που συγκεντρώνουν τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον κατάφερνε να φτιάξει ένα σύστημα με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης σε μαζικό επίπεδο. Αυτή η startup θα αποτελούσε σίγουρα μία πολύ καλή επενδυτική επιλογή.
