Το 2021 η στήλη είχε παρουσιάσει «Το νέο Ελντοράντο για τη διάσωση του πλανήτη», ήτοι τις εταιρείες που ανέπτυξαν πρώτες τη μέθοδο απευθείας δέσμευσης άνθρακα από τον αέρα, εφεξής DAC.(Direct Air Capture).
Το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι επιχορηγεί πέριξ των 1,2 δισ. δολαρίων σε κόμβους άνθρακα που αναπτύσσουν δύο εκ των πρωτοπόρων του κλάδου, η ελβετική Climeworks και η αμερικανική Occidental Petroleum.
Βλέπετε, η επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής και οι ανεπαρκείς προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα ήταν θέμα χρόνου να φέρουν την τεχνολογία DAC δυναμικά στην πρώτη γραμμή των όπλων για τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής.
Ήδη, οι επιστήμονες του ΟΗΕ έχουν προχωρήσει στην εκτίμηση ότι δισεκατομμύρια τόνοι άνθρακα πρέπει να αναρροφώνται από την ατμόσφαιρα ετησίως, προκειμένου να καταφέρουμε να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Οι ΗΠΑ φαίνεται ότι είναι από τις πρώτες χώρες που αναγνώρισαν ότι αν η τεχνολογία DAC αναπτυχθεί σε μεγάλη κλίμακα, μπορεί να εξελιχθεί στον μεγαλύτερο τους σύμμαχο προς την επίτευξη του στόχου για εξουδετέρωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
Είναι επίσης από τις πρώτες χώρες που αποφάσισαν να διαθέσουν κονδύλια προκειμένου η συγκεκριμένη τεχνολογία να καταστεί αρκετά φθηνότερη και επομένως να γίνει εφικτή η ανάπτυξη της σε μεγάλη κλίμακα.
Γι’ αυτό και έχουν προβεί σε πρωτοβουλίες με στόχο τη μείωση του κόστους της τεχνολογίας σε λιγότερο από 100 $ ανά καθαρό μετρικό τόνο ισοδύναμου CO2 εντός αυτής της δεκαετίας.
Αυτές οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
-την επιχορήγηση δύο κόμβων αφαίρεσης άνθρακα
- ένα πρόγραμμα κρατικών προμηθειών 35 εκατομμυρίων δολαρίων για πιστώσεις αφαίρεσης άνθρακα και
-χρηματοδότηση 14 μελετών σκοπιμότητας και πέντε μελετών μηχανικής και σχεδίασης για έργα κόμβου σε προγενέστερο στάδιο.
Όσον αφορά το πρώτο, το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την Παρασκευή που μας πέρασε ότι τα έργα στο Τέξας και τη Λουϊζιάνα για την αφαίρεση περισσότερων από 2 εκατομμυρίων τόνων εκπομπών άνθρακα ετησίως θα λάβουν 1,2 δισ. δολάρια σε ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις, σ’ ένα θεμελιώδες βήμα για την κλιμάκωση της τεχνολογίας DAC.
Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για το Project Cypress στη Λουϊζιάνα, το οποίο διευθύνει η Battelle, η γνωστή στους αναγνώστες της στήλης Climeworks Corporation και η Heirloom Carbon Technologies, Inc.
Σύμφωνα με τη Climeworks, ο κόμβος θα κατασκευαστεί σε πολλά στάδια με ενδεχόμενη δυναμικότητα 1 εκατομμυρίου τόνων ετησίως έως το 2030 και η κατασκευή θα ξεκινήσει μεταξύ του 2025 και 2026, αναλόγως το χρονοδιάγραμμα των διαδικασιών αδειοδότησης.
Το δεύτερο έργο είναι επίσης γνωστό στους αναγνώστες της στήλης καθώς πρόκειται για το South Texas DAC Hub στην κομητεία Kleberg του Τέξας, που προτείνεται από τη θυγατρική της Occidental Petroleum, 1PointFive και τους συνεργάτες Carbon Engineering Ltd. και Worley.
Όταν ολοκληρωθεί, θα έχει τη δυνατότητα να αφαιρεί έως και 30 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως. (σ.σ: Υπενθυμίζουμε ότι η πετρελαϊκή εταιρία Occidental αναπτύσσει ήδη από το 2021 μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις δέσμευσης άνθρακα απευθείας από τον αέρα από ανοικτό χώρο κοντά στις πετρελαιοπηγές της στο Τέξας).
Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι οι παραπάνω επιχορηγήσεις αποτελούν τις πρώτες από μια σειρά επιχορηγήσεων για τις οποίες το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ έχει πάρει έγκριση από το Κογκρέσο κατά την ψήφιση του δικομματικού νομοσχεδίου για τις υποδομές και οι οποίες φθάνουν τα 3,5 δις δολάρια επενδύσεων σε περιφερειακούς κόμβους DAC.
Πρόκειται για τις πρώτες μεγάλες επενδύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες και αποκαλύπτουν την πρόθεση των ΗΠΑ όσον αφορά το στοίχημα της τεχνολογίας της δέσμευσης άνθρακα από τον αέρα.
Υπόψιν δε, ότι στην προσεχή σύνοδο κορυφής για το κλίμα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η εν λόγω τεχνολογία θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα θέματα της ατζέντας.
Δυο λόγια για την τεχνολογία DAC
Η τεχνολογία άμεσης δέσμευσης CO2 από τον αέρα αποτελεί μία από τις πιο υποσχόμενες τεχνολογικές λύσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Μέσω αυτής της τεχνολογίας συλλαμβάνεται CO2 απευθείας από τον αέρα, μειώνοντας έτσι την ατμοσφαιρική συγκέντρωσή του και η όλη διαδικασία γίνεται μόνο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενέργεια από απόβλητα κλπ.
Η πρώτη εμπορική μονάδα άμεσης δέσμευσης CO2 από τον αέρα ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελβετία από την Climeworks το 2017 πάνω σε μία μονάδα αποτέφρωσης απορριμμάτων λίγο έξω από τη Ζυρίχη.
Η Climeworks ξεκίνησε με χρηματοδότηση από την ελβετική τράπεζα Zuercher Kantonalbank, μεγάλους ιδιώτες επενδυτές και οικογενειακά γραφεία -family offices-και μέχρι το 2020 η εταιρεία είχε συγκεντρώσει 100 εκατομμύρια δολάρια από εταιρείες όπως η Microsoft, η Audi, η Shopify και η Stripe.
Πώς όμως λειτουργεί το σύστημα της Climeworks;
Πρόκειται για ένα «κουτί» με έναν τεράστιο ανεμιστήρα στο ένα άκρο και ένα φίλτρο στο εσωτερικό που προσελκύει μόνο διοξείδιο του άνθρακα. Η διαδικασία έχει τρία στάδια:
- Αρχικά ο αέρας αναρροφάται μέσω του ανεμιστήρα που βρίσκεται στο εσωτερικό του συλλέκτη. Μόλις αναρροφηθεί, περνά μέσα από το φίλτρο που βρίσκεται μέσα στον συλλέκτη και παγιδεύει τα σωματίδια διοξειδίου του άνθρακα.
-Όταν το φίλτρο γεμίσει εντελώς με CO2, ο συλλέκτης κλείνει και η θερμοκρασία αυξάνεται στους 100°C περίπου — περίπου η ίδια θερμοκρασία που χρειάζεται για να βράσει νερό για ένα φλιτζάνι τσάι! Αυτό αναγκάζει το φίλτρο να απελευθερώσει το CO₂ ώστε να μπορέσουμε τελικά να το συλλέξουμε.
-Ο άνθρακας που συλλαμβάνεται μπορεί είτε να ταφεί βαθιά υπόγεια από τους συνεργάτες αποθήκευσης της Climeworks — Carbfix στην Ισλανδία- είτε να μετασκευαστεί σε άλλα προϊόντα, είτε να πωληθεί.
Για όσους απορούν για το ποιες είναι οι πιθανές χρήσεις του, να αναφέρουμε ότι το διοξείδιο του άνθρακα που συλλαμβάνεται μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή καυσίμου, πλαστικών, λιπασμάτων ακόμη και φυσαλίδων.
Για παράδειγμα, η Climeworks πουλά μέρος του δεσμευμένου άνθρακα στην Coca Cola, ενώ ένα άλλο μέρος το πουλά σε γειτονικές φάρμες.
Επίσης, ο άνθρακας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απελευθέρωση παγιδευμένου πετρελαίου υπόγεια, για αυτό άλλωστε η Exxon Mobil και η Chevron επενδύουν σε σχετικές τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα.
Κάθε μονάδα της Climeworks είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική επειδή
- χρησιμοποιείται συνεχώς και είναι περίπου 1000 φορές πιο αποτελεσματική στην απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα από ό,τι η φωτοσύνθεση. Πιο συγκεκριμένα, αφαιρεί περίπου 900 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως,
-παράγει κάτι εμπορικά χρήσιμο.
Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημάνουμε ότι αν και οι περισσότεροι περιβαλλοντολόγοι αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα της απομάκρυνσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα στην επίτευξη των παγκόσμιων κλιματικών στόχων, εντούτοις υπάρχει ο αντίλογος ότι πολλές οι πετρελαϊκές εταιρείες θα χρησιμοποιήσουν την εν λόγω τεχνολογία προκειμένου να «καλύψουν» τη ζημιά από τη διατήρηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων, ειδικά σε χαμηλού εισοδήματος περιοχές.
Γι’ αυτόν ακριβώς όμως τον λόγο είναι εξαιρετικά σημαντική η πρωτοβουλία των ΗΠΑ, καθότι ανοίγει τον δρόμο να καταστεί πιο φθηνή η συγκεκριμένη τεχνολογία, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως και να υπερκαλύψει τις εκπομπές που θα παράγονται μέχρι να μπορέσουμε να απεξαρτηθούμε σε έναν ικανοποιητικό βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα.
(Σ.Σ: Περισσότερα για τον κλάδο, τις εταιρείες και τις προοπτικές τους μπορείτε να διαβάσετε εδώ)
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
