Ράλι στο πετρέλαιο, αναζωπύρωση των φόβων για επιμονή του πληθωρισμού, οικονομικές επιπτώσεις και προβληματισμός στους επενδυτές. Τα παραπάνω συνθέτουν το οικονομικό τοπίο μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Η τιμή του πετρελαίου σημείωσε άλμα έως 5%, ενώ τώρα το Brent κερδίζει 3,39% στα 87,56 δολάρια και το WTI 3,66% στα 85,82 δολάρια. Η ένταση των πληθωριστικών πιέσεων στην αγορά από τις νέες αυξήσεις στις τιμές ενέργειας φοβίζει τους επενδυτές. Κάτι που αποτυπώνεται και στους δείκτες φόβου με τον Vix να αναρριχάτε κατά 4 μονάδες.
Η ένταση του πληθωρισμού ίσως φέρει τις κεντρικές τράπεζες προ εκπλήξεων. Και αυτό γιατί σε περίπτωση που ο πληθωρισμός πάρει πάλι την ανιούσα, ίσως αναγκαστούν να προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις επιτοκίων, ενώ η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Η αβεβαιότητα στην αγορά εντείνεται. Στο ράλι των ομολόγων και στις πτωτικές τάσεις που κυριαρχούν σε ευρωαγορές και Wall Street ήρθε να προστεθεί ο πόλεμος στο Ισραήλ μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση πολέμου διαρκείας στη Μέση Ανατολή και πώς θα επηρεαστεί ο πληθωρισμός και οι κεντρικές τράπεζες; Αυτές οι δύο ερωτήσεις κυριαρχούν στην αγορά. Άλλωστε, πιθανές νέες κυρώσεις στο Ιράν θα οδηγήσουν ακόμα υψηλότερα τις τιμές του μαύρου χρυσού.
Περνώντας στα πολύτιμα μέταλλα ο χρυσός σημειώνει άνοδο, όπως και το ασήμι. Αναλυτές αναφέρουν πως σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης τότε οι επενδυτές θα στραφούν στο ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο του χρυσού.
Οι εκτιμήσεις Citi, Morgan Stanley και ING
H Citigroup θεωρεί δεδομένο ότι η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς θα αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου και διερωτάται «το ζητούμενο είναι για πόσο καιρό», ενώ προβλέπει πως η συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας θα «μπει στον πάγο». Από την πλευρά της η Morgan Stanley σημειώνει πως η κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή θα έχει περιορισμένες επιπτώσεις στο Ισραήλ. Ωστόσο, θεωρεί πως η κατάσταση θα αλλάξει άρδην σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Αναστολή. Η ING επισημαίνει πως θα παίξει κεντρικό ρόλο στην πορεία της τιμής του πετρελαίου το γεγονός αν το Ιράν είχε άμεσο ή έμμεσο ρόλο στην επίθεση, καθώς σε αυτή την περίπτωση οι κυρώσεις κατά του Ιράν έρχονται ξανά στο τραπέζι.
Αύξηση της ζήτησης «βλέπει» ο ΟΠΕΚ
Δεν υπάρχει ανάπαυλα στη ζήτηση για το μαύρο χρυσό: ο οργανισμός των χωρών που εξάγουν πετρέλαιο, ο ΟΠΕΚ, αναμένει συνεχή αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου μέχρι και το 2045, σύμφωνα με νέες προβολές, οι οποίες δείχνουν πορεία αντίστροφη προς τις προσπάθειες που χρειάζονται για να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη.
Στην έκθεση του για το 2023 και τις προοπτικές της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών περιμένει ότι η ζήτηση για πετρέλαιο θα φθάσει τα 116 βαρέλια την ημέρα μέχρι το 2045, σύμφωνα με το σενάριο αναφοράς του, δηλαδή κατά 16,5% μεγαλύτερη απ' ό,τι το 2022. Πρόκειται για περίπου 6 εκατ. βαρέλια την ημέρα περισσότερα από την προηγούμενη εκτίμησή του που είχε δημοσιοποιηθεί το 2022 (109,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα).
Ο γενικός γραμματέας του καρτέλ, ο Κουβεϊτιανός Χάιθαμ αλ-Γάις, προειδοποίησε πως η ζήτηση αυτή «έχει τη δυναμική να είναι ακόμη περισσότερο αυξημένη». «Αυτό που είναι ξεκάθαρο, είναι ότι ο κόσμος θα συνεχίσει να έχει ανάγκη περισσότερη ενέργεια τις επόμενες δεκαετίες», υπογράμμισε σ' αυτή την έκθεση των 298 σελίδων που δημοσιοποιήθηκε λιγότερο από οκτώ εβδομάδες από την αρχή της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, της COP28, στο Ντουμπάι, όπου δεκάδες χώρες θα επιχειρήσουν να επιβάλουν ένα στόχο για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, αέριο, άνθρακα).
Capital Economics: Οι επιπτώσεις του πολέμου
Η επίθεση των τρομοκρατών της Χαμάς κατά του Ισραήλ ενδέχεται να έχει τόσο οικονομικές όσο και ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις, σύμφωνα με όσα εκτιμά σε σημερινή της έκθεση η Capital Economics.
Από οικονομικής πλευράς, η εμπειρία από τον πόλεμο στη Γάζα το 2014 δείχνει ότι ο αντίκτυπος για την οικονομία του Ισραήλ θα είναι σχετικά μικρός και βραχύβιος. Όμως η κατάσταση είναι ρευστή και οι συνολικές οικονομικές επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από τη σφοδρότητα και την έκταση των μαχών, αλλά και από το βαθμό στον οποίο θα εξαπλωθούν στην ευρύτερη περιοχή.
Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντικές, τονίζει η Capital Economics, ιδιαίτερα στην περίπτωση που εκτροχιαστεί το υπό δοκιμή ειρηνευτικό σχέδιο μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ. Κρίσιμος παράγοντας θα είναι επίσης το κατά πόσο θα κλιμακωθεί η ένταση με το Ιράν, καθώς από αυτό θα κριθεί και η πορεία των τιμών του πετρελαίου. Μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο η ειρηνευτική συμφωνία Σ. Αραβίας-Ισραήλ με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ έδειχνε να πλησιάζει αλλά μία σημαντική παράμετρος ήταν οι παραχωρήσεις του Ισραήλ προς τους Παλαιστίνιους, κάτι που σήμερα μοιάζει απίθανο να συμβεί.