Ήταν πολύ καλό για να είναι αληθινό, αλλά το τέλος της ιστορίας θα μπορούσε να είναι κατά πολύ χειρότερο για έναν Βρετανό συλλέκτη. Στην επίσημη ιστοσελίδα του Banksy αναρτήθηκε ένας σύνδεσμος που παρέπεμπε στην πλατφόρμα Open Sea, το αντίστοιχο eBay για τα NFTs. Μια φιγούρα που καπνίζει μπροστά σε βιομηχανικές καμινάδες –με όλα τα χαρακτηριστικά της crypto punk– έμοιαζε με δηκτικό σχόλιο, απολύτως μέσα στο πνεύμα του καλλιτέχνη.
Το έργο με τίτλο «Η μεγάλη αναδιανομή της καταστροφής της κλιματικής αλλαγής (Great Redistribution of the Climate Change Disaster) θα ήταν το πρώτο NFT του παγκοσμίου φήμης γκραφιτά, βγαλμένο μάλιστα από την ιστοσελίδα του. Ποια καλύτερη προβολή, αλλά κι εγγύηση γνησιότητας, υπάρχει από αυτή; Ο συλλέκτης με το όνομα Pranksy κινήθηκε αποφασιστικά. Ακολούθησε την πλατφόρμα και «τέλειωσε» τη δημοπρασία ακαριαία, αφού πρόσφερε 90% περισσότερα χρήματα από τους συνυποψήφιους αγοραστές. Είχε καταβάλει σε κρυπτονόμισμα Ethereum, το ποσό των 283.000 ευρώ.
Τη χαρά του όμως για την απόκτηση ενός NFT από τον Banksy, αμέσως επισκίασε το γεγονός ότι η σελίδα με το προσφερόμενο έργο στο site του καλλιτέχνη, διαγράφηκε. Ο ιστόστοπος είχε παραβιαστεί και ο Banksy ποτέ δεν δημιούργησε έργο σε μορφή NFT. Το χειρότερο; Το OpenSea επιτρέπει σε οποιονδήποτε να πουλήσει ψηφιακή τέχνη που κατέχει ή έχει δημιουργήσει ο ίδιος. Μόλις υποβληθεί η προσφορά, ο πωλητής μπορεί να την αποδεχτεί και το κρυπτονόμισμα να μεταφερθεί αμετάκλητα. Επρόκειτο για μία καλοστημένη παγίδα, στην οποία θα μπορούσε να πέσει κι ο πιο υποψιασμένος συλλέκτης. Άλλωστε, ο αγοραστής δεν ήταν τυχαίος, αλλά γνωστός για τη συλλογή του από NFTs με NBA Top Shots. «Το γεγονός ότι το υποτιθέμενο έργο φιλοξενήθηκε στο banksy.co.uk με οδήγησε στην υποβολή προσφοράς» εξηγεί ο Pranksy, που ευτυχώς γι? αυτόν η ιστορία έλαβε απρόσμενη τροπή.
Το βράδυ της Δευτέρας ο χάκερ επέστρεψε όλα τα χρήματα στο θύμα της αγοράς, εκτός από το τέλος συναλλαγής (περίπου 5.800 ευρώ). «Η επιστροφή χρημάτων ήταν εντελώς απροσδόκητη, αλλά νομίζω ότι η κάλυψη από τον Τύπο για το χακάρισμα και το γεγονός ότι τον βρήκα και τον ακολούθησα στο Twitter πρέπει να τον ώθησε στην επιστροφή των χρημάτων» εξηγεί ο Pranksy και, μέσα στην ατυχία του, δηλώνει «πολύ τυχερός διότι πολλοί σε μια παρόμοια κατάσταση με μηδενική προβολή, δεν θα είχαν το ίδιο αποτέλεσμα».
Άλλοι καλλιτέχνες, όπως ο Ντάμιεν Χιρστ, έχουν αγκαλιάσει την αγορά NFT, αλλά ήδη έχουν εμφανιστεί κάποιοι να έχουν πουλήσει δουλειά τους χωρίς άδεια. «Ο Banksy δεν έχει δημιουργήσει ή μετατρέψει έργο τέχνης σε NFT» δηλώνει κατηγορηματικά εκπρόσωπος του καλλιτέχνη, χωρίς όμως να εξηγεί με ποιο τρόπο παραβιάστηκε ο ιστότοπός του.
Τι μας διδάσκει η ιστορία του συλλέκτη; Οι επικριτές των NFTs έσπευσαν να δηλώσουν ότι υπονομεύει ένα από τα πράγματα που τα κάνουν τόσο ελκυστικά: το γεγονός ότι προσφέρουν απόλυτη ασφάλεια. Εκείνο όμως που δε λένε –κι έγινε απολύτως σαφές– είναι ότι η ορθότητα της ψηφιακής συναλλαγής εξαρτάται κι από το αν ο πωλητής είναι αυτός που ισχυρίζεται πως είναι. Κι αυτό, έστω ανορθόδοξα, το οφείλουμε στον Banksy!