Αναμφισβήτητα, η σημαντικότερη μεταβλητή στις επενδυτικές αποφάσεις το τελευταίο διάστημα είναι η μεταβαλλόμενη νομισματική πολιτική των μεγάλων Κεντρικών Τραπεζών.
Εν ολίγοις, ο πληθωρισμός που ταλάνισε τα μεγάλα οικονομικά συστήματα την τελευταία διετία έχει πλέον τιθασευτεί επαρκώς, ώστε να δικαιολογεί σταδιακές μειώσεις των επιτοκίων, τα οποία μάλιστα είχαν βρεθεί σε πολυετή υψηλά επίπεδα εξαιτίας της κρισιμότητας του θέματος.
Στην Ευρώπη
Ειδικότερα για την ΕΚΤ, είναι γνωστό ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη κατήλθε από το υψηλό του 10,6% του Οκτωβρίου 2022 στο τρέχον 1,7%, εντός ανεκτών τεχνικών ορίων, ώστε η αγορά να αναμένει τέτοιου είδους πολιτικές.
Μάλιστα, οι πρόσφατες ενέργειες της Τράπεζας επιβεβαιώνουν τη λογική, καθώς ήδη έχουν επέλθει τρεις διαδοχικές μειώσεις σε μόλις τρεις μήνες, με το ενδεικτικό επιτόκιο πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης (MRO)να βρίσκεται στο 3,40%, μειωμένο κατά 70 μ.β. σε σχέση με εκείνο του πρώτου μισού του 2024.
Εστιάζοντας στα ομόλογα
Τα παραπάνω μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις επενδυτικές αποφάσεις με πολλούς τρόπους, και ένας απ’ αυτούς είναι η έγκαιρη τοποθέτηση σε ομόλογα, ανάλογα προφανώς το προφίλ του καθενός και την αντίστοιχη ανοχή στον κίνδυνο.
Ειδικότερα για τα ελληνικά ομόλογα, λογίζεται ελκυστική επένδυση συνυπολογίζοντας πρώτον την ειδική -πλέον- θέση της χώρας μας στο παγκόσμιο επενδυτικό γίγνεσθαι (υπενθυμίζεται αφενός η προ μηνών ανάκτηση της επενδυτική βαθμίδας και το ύψος του spread του 10ετούς ΟΕΔ έναντι του αντίστοιχου γερμανικού σε υπερπολυετή, προ μνημονίων επίπεδα κάτω από 90 μ.β.)˙ δεύτερον την έλλειψη συναλλαγματικού κινδύνου, εφόσον φυσικά ο επενδυτής αποτιμά ενδογενώς το χαρτοφυλάκιό του σε ευρώ.
Κρατικά ομόλογα
Τα κρατικά μας ομόλογα (ΟΕΔ) έχουν ενδιαφέρον, ωστόσο πρέπει κάποιος να ξεχωρίσει τις εκδόσεις που έχουν μικρότερο ελάχιστο ποσό συμμετοχής (λ.χ. 1000€), και που αφορούν στο μεγαλύτερο μέρος των ιδιωτών επενδυτών. Μεταξύ αυτών αναφέρουμε ενδεικτικά εκείνο με λήξη 2042 (4,2% κουπόνι) και το νεοεκδοθέν 30ετές (λήξης 2054, κουπόνι 4,125%), σημειώνοντας ότι αν ο δυνητικός επενδυτής δεν κατέχει τεχνογνωσία, καλό θα ήταν να απευθυνθεί σε σύμβουλο ή επαγγελματία διαχειριστή. Οίκοθεν νοείται ότι πρέπει να μελετηθούν και τα λοιπά χαρακτηριστικά της κάθε έκδοσης για να ταιριάξει το βέλτιστο στις ανάγκες του καθενός.
Ο παρακάτω πίνακας εμπεριέχει τα διαπραγματεύσιμα ΟΕΔ για να δώσουμε μια πληρέστερη εικόνα.
Εταιρικά ομόλογα
Παράλληλα με τα Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου, η τοποθέτηση σε εταιρικά θεωρείται ένας εξαιρετικός τρόπος επένδυσης σε αυτήν την κατηγορία, καθώς αυτά προσιδιάζουν τα χαρακτηριστικά των ΟΕΔ.
Ειδικότερα δε αν κάποιος κατευθυνθεί σε «ασφαλείς» εκδότες, υπό την έννοια της ελαχιστοποίησης της πιθανότητας πιστωτικού κινδύνου (αθέτησης πληρωμής), μπορεί εύκολα να ταυτίσει τον βαθμό (ήδη χαμηλού, ομολογουμένως) κινδύνου με αυτόν των κρατικών.
Προφανώς, όσο αυξάνεται η επενδυτική «ασφάλεια» από πλευράς εκδότη ομολόγου, τόσο μειώνεται και η απόδοση, είτε αυτή αφορά στην «κλειδωμένη» απόδοση στη λήξη, ή ακόμα και στη δυνητική υπεραξία.
Τούτο δε είναι αληθές υπό το πρίσμα της αυξημένης πιθανότητας η ΕΚΤ να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκιά της, άρα να αυξηθούν μοιραία και οι τιμές των ομολογιών στη δευτερογενή αγορά, παράγοντας -επιπλέον των κουπονιών- κέρδος για τον επενδυτή.
Όπως και στα ΟΕΔ, ο επενδυτής πρέπει να ξεχωρίσει το κατάλληλο, και χρησιμοποιώντας το ίδιο κριτήριο ελαχίστου ποσού συμμετοχής, η ανάλυση οδηγεί στα εισηγμένα (στο ΧΑ) εταιρικά. Και πάλι, όπως εύκολα μπορεί να αναγνωρίσει ένα έμπειρο μάτι, υπάρχουν ομόλογα πολύ αξιόλογων εκδοτών με την ελάχιστη δυνατή πιθανότητα αδυναμίας αποπληρωμής ή έκθεσης σε ενδεχόμενα εξωτερικά σοκ. Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει.
Φορολογία
Για την πληρότητα της ανάλυσης, θα πρέπει να σημειώσουμε τη φορολογική αντιμετώπιση των ομολόγων. Ιδιαίτερα για τα ελληνικά, τα κρατικά επιβαρύνονται με 15% στην υπεραξία (ενδεχόμενο κέρδος από τη διαφορά μεταξύ αγοράς και πώλησης) ενώ έχουν μηδενικό φορολογικό συντελεστή για το κουπόνι. Αντιθέτως, τα εταιρικά φορολογούνται στο κουπόνι (στην πηγή, πιστώνεται καθαρό το ποσό μετά φόρου απευθείας στον επενδυτικό λογαριασμό) ενώ η υπεραξία τους δε φορολογείται.
Εξού και η κλίση πολλών αφενός σε ΟΕΔ με υψηλό επιτόκιο κουπονιού, αφετέρου σε εταιρικά με χαμηλό επιτόκιο κουπονιού, ώστε η τελική απόδοση στη λήξη να προέλθει κυρίως από την «αφορολόγητη πλευρά».