Μία πολύ μικρή διαφορά μεταξύ προβλέψεων και… πραγματικότητας, στα επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό του Ιανουαρίου, ήταν ικανή να πυροδοτήσει ισχυρό κύμα ρευστοποιήσεων στη Wall Street που λίγο έλειψε να μετατραπεί σε πανικό. Οι ανησυχίες οδήγησαν σε σοβαρές απώλειες τους βασικούς δείκτες, που ενδοσυνεδριακά ξεπέρασαν το 2,4% για τον Nasdaq και σε μεγάλη άνοδο τον δείκτη φόβου VIX.
Οι επενδυτές αποφάσισαν να κατοχυρώσουν κέρδη μετά από διαδοχικά ιστορικά υψηλά, καθώς ο πληθωρισμός εμφανίζεται πιο επίμονος απ’ ότι αναμενόταν, με αποτέλεσμα ακόμη και ο Μάιος (ενδεχομένως και ο Ιούνιος) να μοιάζει πολύ νωρίς για να προχωρήσει η Fed σε μείωση των επιτοκίων για πρώτη φορά από το 2020.
Το ερώτημα είναι αν και πόσο χαλάει το κλίμα στις αγορές μετά τα χθεσινά… κακά μαντάτα για τον πληθωρισμό; Μήπως ήρθε το τέλος της μανίας για την τεχνητή νοημοσύνη; Ή μήπως τα χρηματιστήρια ετοιμάζονται να περάσουν από μια απαραίτητη – όσο και ανεπιθύμητη - διόρθωση πριν συνεχίσουν την ξέφρενη πορεία τους προς νέες κορυφές;
Πρώτα απ’ όλα, να ξεκαθαρίσουμε ότι τα στοιχεία για τον πληθωρισμό δεν είναι τόσο άσχημα που να δικαιολογούν πανικό. Αντί να αυξηθούν κατά 0,2% οι τιμές τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αυξήθηκαν κατά 0,3% και αντί ο δείκτης τιμών καταναλωτή να εξασθενήσει σε ετήσια βάση στο 2,9%, διαμορφώθηκε στο 3,1%, από 3,9% τον Δεκέμβριο. Και τέλος, ο δομικός πληθωρισμός παρέμεινε σταθερός στο 3,9%. Τα στοιχεία, λοιπόν, δεν είναι καταστροφικά, κάτι που έσπευσε να διευκρινίσει και η Τζάνετ Γέλεν, εστιάζοντας στο γεγονός ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί και μάλιστα χωρίς να επιβεβαιώνονται οι απαισιόδοξες προβλέψεις για ύφεση.
Όμως η επιμονή του πληθωρισμού επιφέρει πλήγμα στην ψυχολογία των επενδυτών. Με τον γενικό δείκτη τιμών να διατηρείται πάνω από το 3% και τον δομικό πληθωρισμό να μένει ακίνητος, η Fed δεν μπαίνει καν σε συζήτηση για μείωση των επιτοκίων. Είναι ξεκάθαρο πια ότι ο δείκτης πρέπει να σταθεροποιηθεί χαμηλότερα από το 3% και σε πτωτική τροχιά, πριν μπει στο τραπέζι ο χρόνος της πρώτης μείωσης.
Αυτό φάνηκε και από τα πονταρίσματα των επενδυτών. Αμέσως μετά την ανακοίνωση των στοιχείων, το FedWatch Tool «τρελάθηκε». Η πιθανότητα να μην μειωθούν τα επιτόκια ούτε τον Μάιο εκτινάχθηκε στο 65%. Για τον Μάρτιο είναι σχεδόν δεδομένο ότι θα διατηρηθούν αμετάβλητα με πιθανότητα άνω του 90%, ενώ οι επενδυτές δίνουν πιθανότητα 26% να μην πραγματοποιηθεί μείωση ούτε τον Ιούνιο, όταν μέχρι πριν λίγες εβδομάδες πίστευαν ότι τον Ιούνιο τα επιτόκια θα είχαν μειωθεί σε εύρος 4,75%-5,00% από 5,25%-5,50% σήμερα.
Τα αμερικανικά ομόλογα δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις με την απόδοση του 10ετούς να σκαρφαλώνει έως το 4,3%, ενώ ο δείκτης δολαρίου ανήλθε σε υψηλό τριών μηνών. Ο Dow Jones έφτασε να χάνει πάνω από 700 μονάδες στη μεγαλύτερη ημερήσια ποσοστιαία πτώση από τον Δεκέμβριο του 2022, πριν… μαζέψει την πτώση. Ο S&P 500… κατέβηκε βίαια από το υψηλό των 5.000 μονάδων που είχε εμφατικά κατακτήσει την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο, ο Nasdaq ήταν αυτός που δέχθηκε το ισχυρότερο πλήγμα.
Έχοντας φτάσει σε τόσο υψηλά επίπεδα οι μετοχές, μέσω ενός εντυπωσιακού ράλι που ξεκίνησε τον Νοέμβριο και με μικρές παύσεις κράτησε έως σήμερα, οι επενδυτές έγιναν ιδιαίτερα ευαίσθητοι στις αρνητικές ειδήσεις. Η χθεσινή πτώση, λοιπόν, δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι η μάχη με τον πληθωρισμό δεν έχει κριθεί, πηγαίνοντας ουσιαστικά πίσω τη διαδικασία ομαλής προσγείωσης της οικονομίας.
Είναι πολύ πιθανό μέσα στις επόμενες ημέρες η αγορά να ανακάμψει, αφού «χωνέψει» τα νέα δεδομένα, όμως σε κάθε περίπτωση, ο πληθωρισμός είναι αυτός που θα κρίνει την πορεία των επιτοκίων και οι προσδοκίες για τη μείωση των επιτοκίων αποτελούν σήμερα τον βασικό καταλύτη για την πορεία των αγορών.
Μία αισιόδοξη εκτίμηση της κατάστασης έρχεται από την Capital Economics. Σύμφωνα με αυτή, τα χθεσινά στοιχεία για τον Ιανουάριο δεν είναι ικανά να ανατρέψουν τη γενικότερη πορεία του πληθωρισμού. Οι πιέσεις στις τιμές έχουν εξομαλυνθεί και ο δομικός δείκτης PCE (δείκτης δαπανών προσωπικής κατανάλωσης) θα επιστρέψει στο 2% έως το καλοκαίρι. Είναι ο δείκτης στον οποίο εστιάζει η Fed και αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη της Capital Economics, τότε οι μειώσεις επιτοκίων δεν θα καθυστερήσουν.
