Μετά από μια διετία ψηφιακών συνεδριάσεων λόγω πανδημίας και μια αναβολή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός για το 2023 ξεκίνησε αυτή τη Δευτέρα και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή 20 Ιανουαρίου.
Η θεματολογία είναι εξαιρετικά διευρυμένη με τους 2.500 ηγέτες από κυβερνήσεις και επιχειρήσεις να καλούνται να συζητήσουν για ένα πλήθος ταυτόχρονων κρίσεων, όπως η ενεργειακή μετάβαση, η κλιματική αλλαγή και η απανθρακοποίηση, η κυβερνοασφάλεια, οι νέες προκλήσεις στην αγορά εργασίας κ.ο.κ, και να προσεγγίσουν λύσεις με βάση τον κεντρικό άξονα «Συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο».
Από τις δύο πρώτες ημέρες του φόρουμ τέσσερις ομιλίες, εκείνη του επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, Φατίχ Μπιρόλ, του ειδικού προεδρικού απεσταλμένου των ΗΠΑ για το Κλίμα, Τζον Κέρι, της διευθύνουσας συμβούλου της αμερικανικής πετρελαϊκής επιχείρησης Occidental Petroleum, Βίκι Χόλουμπ και της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μας αποκάλυψαν γενναιόδωρα πού θα κατευθυνθούν εφεξής τα σημαντικά κονδύλια και ποια θα είναι η προτεραιότητα χρηματοδότησης από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Παράδειγμα προς μίμηση ο αμερικανικός νόμος IRA
Ο Φατίχ Μπιρόλ υπερθεμάτισε στην ομιλία του όσον αφορά στον αμερικανικό νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού -Inflation Reduction Act /IRA- τον οποίο δεν θεωρεί απλά ένα σημαντικό κίνητρο για επενδύσεις προς καθαρότερες μορφές ενέργειας αλλά στην ουσία την αμέσως πιο σημαντική κλιματική συμφωνία μετά το ορόσημο του Παρισιού το 2015.
Ο Μπιρόλ ανέδειξε με την ομιλία του μια μεγάλη αλήθεια. Ο ρωσοουκρανικός πόλεμος αναβάθμισε την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας ως τη μεγαλύτερη κινητήρια δύναμη επενδύσεων κάτω πάντα από την επιταγή να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός με όσο γίνεται πιο «πράσινους» τρόπους. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το φυσικό αέριο ήταν το καύσιμο «γέφυρα» προς έναν κόσμο μηδενικών ρύπων.
Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι πήρε τη σκυτάλη δηλώνοντας με ειλικρίνεια πως ο μοναδικός τρόπος να αναστραφούν οι ζημιές από την κλιματική αλλαγή και να επιτύχει η ανθρωπότητα τον στόχο του περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, είναι «οι κυβερνήσεις και οι εταιρίες να συντονιστούν και να δαπανήσουν πολλά πολλά χρήματα.
Δεν έλειψαν μάλιστα οι αιχμές ότι παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη χαιρετίζει τη δέσμευση των ΗΠΑ για την ενεργειακή μετάβαση, εντούτοις ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες φοβούνται ότι το νομοσχέδιο ΙRA θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, υπεραμύνθηκε των αιχμών, λέγοντας ότι τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και οι βιομηχανίες πληρώνουν ήδη τον μεγαλύτερο λογαριασμό για την παγκόσμια ενεργειακή κρίση.
Με τον νέο νόμο των ΗΠΑ προστίθεται άλλη μια αντιξοότητα, καθώς θα απομακρύνει τους επενδυτές από την Ευρώπη μιας και θα υπάρχουν περισσότερα κίνητρα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ενώ την ίδια στιγμή θα πρέπει οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ανταγωνιστούν τις ΗΠΑ στο επίπεδο των επιδοτήσεων.
Ενώ ο Σικέλα στην ουσία υπονόησε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ασκήσει πιέσεις για εξαιρέσεις από το νομοσχέδιο ύψους 369 δισεκ. δολαρίων που υπέγραψε ο Μπάιντεν πέρυσι και επιδοτεί την «πράσινη» παραγωγή, δύο κυρίες του Φόρουμ έδειξαν τον δρόμο στον οποίο έχει νόημα να κινηθεί εφεξής η Ευρώπη.
Η πρώτη, η Βίκι Χόλουμπ, ανέδειξε στην ουσία την ανάγκη να παραδειγματιστεί η Ευρώπη από το νομοσχέδιο των ΗΠΑ, το οποίο αποκάλεσε –και όχι άδικα- ως ένα από τα πιο μετασχηματιστικά νομοσχέδια που έχουν υπογραφεί ποτέ.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λοιπόν πρότεινε η Βίκι Χόλουμπ θα πρέπει να προσφέρουν περισσότερα κίνητρα και όχι να προσεγγίζουν μονοδιάστατα όσες εταιρίες ορυκτών καυσίμων αναπτύσσουν ταυτόχρονα ανανεώσιμη ενέργεια, φορολογώντας τις υπερβολικά. (σ.σ: Αυτή την υπόδειξη είναι σημαντικό να την έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους όσοι επενδύουν στον κλάδο).
Λίγη ώρα αργότερα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποκάλυψε τις ευρωπαϊκές προθέσεις και απέδειξε ότι η Ευρώπη κατακτά ολοένα και περισσότερο την επαφή της με τον ρεαλισμό.
Αντίστοιχο Ταμείο Ανάκαμψης ...για το Κλίμα
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξέπληξε πολλούς χθες ανακοινώνοντας ότι η στήριξη της «πράσινης» βιομηχανίας θα γίνει μέσω
-Ευκολότερων υπολογισμών
-Απλούστερων διαδικασίων
-Ταχύτατων εγκρίσεων με απλά μοντέλα φοροαπαλλαγών
Αυτό θα είναι το τρίπτυχο της ευρωπαϊκής πράσινης επιτάχυνσης και o ευρωπαϊκός αντίποδας στο νομοσχέδιο IRA των ΗΠΑ.
Παραδέχτηκε ότι οι επιδοτήσεις είναι πολύ σημαντικές για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και μας ενημέρωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προτίθεται να υποστηρίξει με κρατική βοήθεια την πράσινη βιομηχανία της και να δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό Sovereignty Fund, το οποίο δεν θα έχει απλά σαν στόχο να αποτρέψει τη διαρροή επιχειρήσεων στις ΗΠΑ, αλλά να γίνει η Ευρώπη το σπίτι της καθαρής τεχνολογίας και της βιομηχανικής καινοτομίας στον δρόμο προς καθαρές μηδενικές εκπομπές CO2.
Στην ουσία προλόγισε έναν νόμο «Net-Zero Industry» χάρη στον οποίο θα απλοποιηθούν οι αδειοδοτήσεις για νέες εγκαταστάσεις παραγωγής καθαρής τεχνολογίας και θα βοηθήσει την Ευρώπη να επικεντρωθεί σε στρατηγικά έργα σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, παρέχοντας χρήματα για την «πράσινη» βιομηχανία της.
«Για να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία ελκυστική, υπάρχει ανάγκη να είμαστε ανταγωνιστικοί με τις προσφορές και τα κίνητρα που είναι σήμερα διαθέσιμα εκτός ΕΕ», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κλείνοντας το αδιέξοδο της επιλογής του αιτήματος στις ΗΠΑ για εξαιρέσεις και ανοίγοντας τον δρόμο για μια επιτυχημένη αντιμετώπιση του ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ.
Με λίγα λόγια η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μας αποκάλυψε ότι θα προτείνει την προσωρινή προσαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να επιταχυνθούν και να απλοποιηθούν, ενώ την ίδια στιγμή και προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός στην ενιαία αγορά -γιατί δεν έχουν όλες οι χώρες της ΕΕ την ίδια ικανότητα να υποστηρίξουν τις εταιρείες τους- θα ενισχυθούν με χρηματοδότηση από την ΕΕ.
Μεσοπρόθεσμα λοιπόν θα δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό Sovereignty Fund ως μέρος της ενδιάμεσης αναθεώρησης του προϋπολογισμού της ΕΕ αργότερα φέτος και καθώς αυτό θα πάρει κάποιο χρόνο, θα εξεταστεί μια λύση-γέφυρα, προκειμένου να παρέχει η ΕΕ γρήγορη και στοχευμένη υποστήριξη όπου χρειάζεται περισσότερο.
Θα τολμούσαμε να περιγράψουμε την ομιλία της Ούρσουλα φον ντε Λάιεν στο Νταβός ως η Ευρώπη «στα καλύτερα της».
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες
