H καλή επενδυτική διάθεση της Τετάρτης, όταν η Fed άφησε ανοικτό παράθυρο για μια μείωση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίασή της τον Σεπτέμβριο, έδωσε τη θέση της στον πανικό που οδήγησε σε ένα μίνι-sell off που διαπέρασε το σύνολο των αγορών και των assets -με λαμπρή εξαίρεση τα ομόλογα και το ελβετικό φράγκο- και κορυφώθηκε χθες Παρασκευή, επηρεάζοντας και την εγχώρια αγορά, η οποία σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων 17 μηνών με απώλειες της τάξης του 2,95% και κλείσιμο του Γενικού Δείκτη κάτω από τον μέσο κινητό των 90 ημερών, στις 1430 μονάδες.
Αφορμές για τη βίαιη διόρθωση μπορούμε να βρούμε πολλές. Από τα αδύναμα στοιχεία για την απασχόληση και τη μεταποίηση στις ΗΠΑ, την εξαιρετικά αργή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και τη συνεχή κάμψη της βιομηχανικής παραγωγής, εως τη βαθμιαία κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή που έχει εγείρει ανησυχίες για ευρύτερη κλιμάκωση και τη μεικτή εικόνα των αποτελεσμάτων των τεχνολογικών κολοσσών.(σ.σ: H Meta Platforms για παράδειγμα ανακοίνωσε έσοδα δεύτερου τριμήνου πολύ καλύτερα των προσδοκιών της αγοράς, δυνατά αποτελέσματα και για την Αpple, κάτι που δεν ίσχυσε για τις Amazon και Ιntel κ.ο.κ).
Aν θέλουμε να είμαστε ακριβοδίκαιοι όμως, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι όλα τα παραπάνω εκτός των εταιρικών αποτελεσμάτων, είναι «στο τραπέζι» εδώ και εβδομάδες.
Ο ίδιος ο Πάουελ άλλωστε την Τετάρτη δεν δίστασε να χαρακτηρίσει την τρέχουσα οικονομία ως «ιστορικά ασυνήθιστη» και παραδέχθηκε ανοικτά ότι η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ παραμένει σε εγρήγορση για τα σημάδια μιας δυνητικά απότομης ύφεσης, καθώς τέτοιες ανατροπές «έχουν συμβεί μέσα στην ιστορία». (σ.σ: Τη σχετική ανάλυση της ομιλίας του Πάουελ μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Τα γεωπολιτικά μέτωπα επίσης είναι ενεργά εδώ και μήνες, δεν έχουν εξομαλυνθεί ούτε στο ελάχιστο, ενώ η ένταση στη Μέση Ανατολή έχει κορυφωθεί ήδη από το προηγούμενο Σαββατοκύριακο.
Γιατί λοιπόν αποφάσισαν τώρα οι αγορές να αναγνωρίσουν μια προβληματική εικόνα που δεσπόζει εδώ και εβδομάδες πάνω από τον ουρανό των αγορών;
Πολύ απλά, γιατί επέλεξαν τώρα να έρθει η ώρα μιας διόρθωσης μετά από ένα θεαματικό ράλι.
Οι αφορμές για τη διόρθωση
Ας δούμε όμως τι αποφάσισε να κοιτάξει κατάματα αυτή την εβδομάδα η επενδυτική κοινότητα.
Μετά την ολοκλήρωση των μακροοικονομικών στοιχείων και αυτής της εβδομάδας, το νέο μότο που έχει αρχίσει να ακούγεται στην αγορά είναι μήπως η Fed άργησε πολύ να αλλάξει στάση ως προς τη νομισματική της πολιτική.
Πολλοί μάλιστα ενστερνίζονται την άποψη ότι η Fed έπρεπε να φανεί τολμηρή την Τετάρτη και να είχε ήδη προχωρήσει στην πρώτη μείωση, δεδομένου ότι παρά τον σταθερό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης και τις ανθεκτικές καταναλωτικές δαπάνες - το ΑΕΠ των ΗΠΑ κατέγραψε ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,8% το δεύτερο τρίμηνο και οι καταναλωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 2,3%, από 1,5% το πρώτο τρίμηνο - οι προοπτικές για το δεύτερο εξάμηνο του έτους μπορεί να διαφοροποιηθούν σημαντικά.
Βλέπετε, όλα τα μακροοικονομικά στοιχεία αυτής της εβδομάδας ήταν «προβληματικά» αναδύοντας έντονο άρωμα «ύφεσης» με την τελική μαχαιριά να τη δίνει η νέα καθίζηση που έδειξε η έκθεση για την αγορά εργασίας της χώρας.
Η ισχυρή αύξηση που ξεπέρασε κατά πολύ τις εκτιμήσεις του αριθμού των νέων αιτήσεων για λήψη επιδόματος ανεργίας στις ΗΠΑ την τελευταία εβδομάδα ήταν μια εκ των βασικότερων αιτιών του sell off.
Ειδικότερα, την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 27 Ιουλίου υποβλήθηκαν 249.000 νέες αιτήσεις για λήψη επιδόματος ανεργίας, αριθμός σημαντικά αυξημένος από τις 235.000 της εβδομάδας που είχε προηγηθεί και ο υψηλότερος εδώ και 11 μήνες, από τον περασμένο Αύγουστο. Ο αριθμός ξεπέρασε σημαντικά και τη μέση εκτίμηση των αναλυτών, που περίμεναν οριακή αύξηση στις 236.000 νέες αιτήσεις.
Την ίδια ώρα, ο αριθμός των αιτήσεων για παράταση υφιστάμενων επιδομάτων, ένα μέτρο του ρυθμού των προσλήψεων, αυξήθηκε επίσης άνω των εκτιμήσεων.
Θα αναρωτηθεί βέβαια κανείς....μα ακριβώς αυτή η αποθέρμανση της αγοράς εργασίας δεν ήταν ένα από τα ζητούμενα για τον έλεγχο των τιμών και την έναρξη των μειώσεων επιτοκίων από την Fed;
Στη ζωή όλα είναι θέμα ισορροπιών. Προφανώς η εικόνα της αγοράς εργασίας των ΗΠΑ θα ήταν επιθυμητή με έναν πληθωρισμό κοντά στον στόχο. Με τον πληθωρισμό όμως ακόμα μακριά από τον στόχο του 2%, προφανώς τα στοιχεία από την αγορά εργασίας των ΗΠΑ γεννούν περισσότερες ανησυχίες για την εμφάνιση στασιμοπληθωριστικών χαρακτηριστικών στην αμερικανική οικονομία παρά τυμπανοκρουσίες ότι επιτέλους αποθερμάνθηκε η αγορά.
Η ψυχολογία της αγοράς επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο από τα στοιχεία για τη μεταποιητική δραστηριότητα στις ΗΠΑ που συρρικνώθηκε για τέταρτο διαδοχικό μήνα τον Ιούλιο, με τον δείκτη ISM να υποχωρεί σε χαμηλό οκτώ μηνών στις 46,8 μονάδες από 48,5 τον προηγούμενο μήνα.
Το γεγονός ότι η αμερικανική μεταποιητική δραστηριότητα εισήλθε ακόμα πιο βαθιά σε συρρίκνωση, οφείλεται σύμφωνα με τον πρόεδρο της έρευνας του ISM, Τίμοθι Φιόρε, στο ότι η ζήτηση παραμένει υποτονική, καθώς οι εταιρείες δεν δείχνουν πρόθυμες να επενδύσουν κεφάλαια και αποθέματα λόγω της υφιστάμενης νομισματικής πολιτικής και «άλλων συνθηκών».
Στην ουσία ο Τίμοθι Φιόρε με τον τρόπο του συντάχθηκε με όσους υποστηρίζουν ότι με τους δείκτες της οικονομίας να δείχνουν έντονη κάμψη και δεδομένου του εύλογου διαστήματος που απαιτούν οι αλλαγές νομισματικής πολιτικής για να μεταδοθούν, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ίσως έχει αργήσει να «πατήσει το φρένο» αυξάνοντας τις πιθανότητες μιας πιο «βίαιης προσγείωσης» της αμερικανικής οικονομίας.
Τα χθεσινά στοιχεία για τις βιομηχανικές παραγγελίες στις ΗΠΑ οι οποίες υποχώρησαν κατά 3,3% τον Ioύνιο, περισσότερο από όσο προέβλεπαν οι αναλυτές και η παρέμβαση του νομπελίστα οικονομολόγου Πολ Κρούγκμαν στο Τwitter, ότι η αγορά εργασίας επιδεινώνεται με γρήγορο ρυθμό και η Fed έχει καθυστερήσει να κάνει την κίνηση της, στην ουσία ενδυνάμωσαν τους φόβους της αγοράς για επικείμενη ύφεση και «έσπασαν» εκ νέου την επενδυτική ψυχολογία.
Γίνεται κατανοητό ότι αν η επόμενη μέτρηση του πληθωρισμού των ΗΠΑ δεν καταδείξει μια ουσιαστική πρόοδο σε σχέση με την προηγούμενη, η κουβέντα για τον στασιμοπληθωρισμό θα είναι η νέα μόδα του Αυγούστου.
Περνώντας από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα μακροοικονομικά στοιχεία συνεχίζουν να προκαλούν πονοκέφαλο.
Τα τελικά στοιχεία για την μεταποίηση στην Ευρωζώνη τον Ιούλιο μπορεί να αναθεωρήθηκαν ανοδικά, ωστόσο ο σχετικός δείκτης PMI παρέμεινε σε επίπεδα που σηματοδοτούν ύφεση για 25ο συνεχόμενο μήνα. Ας μην ξεχνάμε επίσης τα απογοητευτικά στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή της ατμομηχανής της Ευρωζώνης πριν λίγες ημέρες.
Ούτε από το μέτωπο του πληθωρισμού μπορεί κανείς να αντλήσει ιδιαίτερη αισιοδοξία, δεδομένου ότι κόντρα στις προσδοκίες για μικρή υποχώρηση, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα η Eurostat εμφάνισε ελαφρώς αυξητικές τάσεις.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας, ο δείκτης τιμών καταναλωτή έτρεξε με ρυθμό 2,6% ετησίως τον Ιούλιο, ελαφρώς υψηλότερα από το 2,5% του περασμένου μήνα, και της μέσης εκτίμησης των αναλυτών για πληθωρισμό 2,4%.
Σε επίπεδο υποκείμενων πληθωριστικών πιέσεων - ο λεγόμενος δομικός πληθωρισμός που δεν προσμετρά τις ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας - διατηρήθηκε αμετάβλητος έναντι εκτιμήσεων για οριακή υποχώρηση.
Ο «στασιμοπληθωρισμός» λοιπόν μπορεί να γίνει η επόμενη μεγάλη συζήτηση και στα ευρωπαϊκά σαλόνια.
Το πετρέλαιο βέβαια με τη σειρά του μας δείχνει εδώ και μήνες ότι ο στασιμοπληθωρισμός απειλεί να γίνει μια κουβέντα παγκόσμιας εμβέλειας.
Ο μαύρος χρυσός έχει μιλήσει εδώ και καιρό
Τα απογοητευτικά οικονομικά στοιχεία από την κορυφαία εισαγωγέα πετρελαίου, την Κίνα, έχουν κουμπώσει με έρευνα από την ΑΖΝ που έδειξε ασθενέστερη μεταποιητική δραστηριότητα σε όλη την Ασία, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες , αυξάνοντας τις πιθανότητες για τον κίνδυνο μιας υποτονικής παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης, που θα έχει φυσικά άμεσο αντίκτυπο στην κατανάλωση πετρελαίου.
Η πτώση της μεταποιητικής δραστηριότητας στην Κίνα επηρεάζει εδώ και μήνες τις τιμές καθοδικά, παρά τις ανησυχίες για ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής με εμπλοκή του Ιράν.
Επίσης, τα στοιχεία του Ιουνίου έδειξαν ότι οι εισαγωγές και η δραστηριότητα των διυλιστηρίων ήταν χαμηλότερες από πέρυσι, ενισχύοντας τις ανησυχίες για την καθίζηση της ζήτησης.
Αν τώρα βάλουμε στο πλάνο και την πτώση της μεταποιητικής δραστηριότητας σε ΗΠΑ και Ευρώπη, μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί το πετρέλαιο επέστρεψε στα χαμηλά του Ιουνίου σπάζοντας τον 200άρη στο εβδομαδιαίο διάγραμμα, παρά τους φόβους για επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, με την Τεχεράνη να έχει ήδη ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας ότι θα αναλάβει δράση στο πλαίσιο της νόμιμης αυτοάμυνας.
Δεδομένου ότι όπως εξηγήσαμε στο προηγούμενο άρθρο οι δομικοί λίθοι του κύματος του πληθωρισμού που πλήττει τα τελευταία χρόνια την οικονομία εδράζονται πρωτίστως στην πλευρά της προσφοράς και κατά δεύτερο λόγο στην πλευρά της ζήτησης και οι γεωπολιτικές εντάσεις χειροτερεύουν συνεχώς, ίσως πράγματι πρέπει να αρχίσει να βιάζεται ο Τζερόμ Πάουελ όσον αφορά την αντιστροφή της νομισματικής πολιτικής.
Μήπως το χθεσινό sell off αποτελεί μια ισχυρή επισήμανση προς αυτή την κατεύθυνση στον τιμονιέρη της Fed;
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
