Η ξέφρενη κούρσα της τιμής του κακάο πάνω από τα $8.000 τον τόνο στην αγορά των futures στη Νέα Υόρκη εντείνει την πίεση στους σοκολατοποιούς που δεν βλέπουν κανένα σημάδι ανακούφισης.
Η άνοδος της τιμής έχει ξεπεράσει το 68% μέχρι στιγμής φέτος, καθώς η παραγωγή στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα στη Δυτική Αφρική συνεχίζει να μειώνεται λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και της νόσου που πλήττει τα δέντρα του κακάο.
Το κακάο είναι ο ξηρός και μερικώς ζυμωμένος λιπαρός σπόρος του κακαόδεντρου από το οποίο γίνεται η σοκολάτα. Το κακαόδεντρο είναι αειθαλές τροπικό δασικό δέντρο, ιθαγενές των ανατολικών ισημερινών περιοχών. Η επιστημονική του ονομασία, Theobroma cacao, σημαίνει «φαγητό των θεών».
Πολλά κακαόδεντρα σαπίζουν λόγω της υπερβολικής βροχόπτωσης και παράγουν λιγότερους λοβούς. Αυτό σε συνδυασμό με την νόσο που πλήττει τους λοβούς κακάο περιορίζει πολύ την παραγωγή.
Η Ακτή Ελεφαντοστού και η Γκάνα είναι οι μεγάλοι παραγωγοί κακάο. Μαζί παράγουν γύρω στο 60% της παγκόσμιας προσφοράς. Οι κλιματικές συνθήκες καθυστερούν τη συγκομιδή με αποτέλεσμα η χονδρική τιμή του κακάο στην αγορά εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης να έχει αυξηθεί σε υψηλό 46 ετών.
Με την τιμή του πιο εμπορεύσιμου συμβολαίου στα $8.018, με το ποσό για ένα τόνο κακάο μπορείς να αγοράσεις 93 βαρέλια αργό πετρέλαιο τύπου Brent.
Oι παραδόσεις κακάο στα λιμάνια της Ακτής Ελεφαντοστού είναι πεσμένες 30% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η συγκομιδή Απριλίου δεν αναμένεται να προσφέρει ανακούφιση στην αγορά καθώς δεν προβλέπεται να είναι υψηλότερη από 400.000 με 500.000 τόνους.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Citi, τα futures του κακάο μπορεί να κυμανθούν σε εύρος $7.000-$10.000 ο τόνος αν η προσφορά από τη Δυτική Αφρική συνεχίσει να μειώνεται και δεν υπάρξει σημαντική μείωση της ζήτησης. Στο σενάριο αυτό, μία υποχώρηση της τιμής του κακάο μπορεί να αργήσει μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2025.
Η στένωση έχει αναγκάσει τους σοκολατοποιούς, εταιρείες όπως η αμερικανική Hershey, να αυξήσουν τις τιμές, να μικρύνουν τις συσκευασίες και να προωθούν νέα προϊόντα που περιέχουν λιγότερο κακάο.
Ο Διεθνής Οργανισμός Κακάο εκτιμά ότι η παγκόσμια ζήτηση θα υπερβεί την προσφορά κατά 374.000 τόνους τη φετινή χρονιά, ενώ στην ελβετική σοκολατοποιία Barry Callebaut AG, προβλέπουν έλλειμμα 500.000 τόνων.
Δομικά προβλήματα όπως το γηρασμένο στοκ κακαόδεντρων και η νόσος που τα πλήττει προκαλούν ανησυχίες ότι τα ελλείμματα στην παραγωγή θα συνεχιστούν και στην επόμενη σεζόν.
Στο μεταξύ, τα υψηλότερα έσοδα για τους αγρότες που καλλιεργούν κακάο μπορεί θεωρητικά να τονώσουν τις επενδύσεις στον κλάδο, ωστόσο, οι παραγωγοί στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα δεν ευνοούνται πλήρως από το ράλι των τιμών, καθώς τις καθορίζει η κυβέρνηση με βάση τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν ένα χρόνο πριν.
Άλλες χώρες που παράγουν κακάο όπως το Εκουαδόρ και η Βραζιλία αυξάνουν την παραγωγή για να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία υψηλών τιμών. Όμως, τα κακαόδεντρα χρειάζονται τουλάχιστον τρία χρόνια για να αρχίσουν να παράγουν τους λοβούς που περιέχουν τους σπόρους.
Το βούτυρο του κακάο παράγεται όταν οι σπόροι κακάο αλέθονται. Αποτελεί κύριο συστατικό της σοκολάτας. Μία μεσαίου μεγέθους μπάρα σοκολάτας γάλακτος περιέχει περίπου 20% βουτύρου κακάο.
Μερικές εταιρείες βρίσκουν τρόπους να αντικαταστήσουν το βούτυρο κακάο με άλλα φθηνότερα υλικά. Αυτό όμως είναι ευκολότερο σε προιόντα με επιστρώσεις σοκολάτας όπως τα μπισκότα και όχι στις παραδοσιακές μπάρες σοκολάτας που ο κόσμος αγοράζει στα καταστήματα.
