Ήταν τελικά μια μικρή φουρτούνα αυτή που είδαμε στις αγορές; Ήταν άραγε η πρώτη φάση μιας καταιγίδας σε εξέλιξη; Βρήκαν τα χρηματιστήρια τις νέες ισορροπίες τους, ή απλά ζούμε μια πρόσκαιρη νηνεμία, πριν εμφανιστεί και πάλι το χαμηλό βαρομετρικό; Η αποκατάσταση μέρους των ζημιών, εγγυάται τη μη εμφάνιση νέων;
Ας δούμε τα γεγονότα. Το αρνητικό κλίμα που είχε αγκαλιάσει τη Wall Street ξαφνικά την Πέμπτη 1η Αυγούστου, δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας νέας είδησης, ή ενός αιφνίδιου χρηματοοικονομικού γεγονότος.
Η αύξηση των πιθανοτήτων για την εμφάνιση ύφεσης στις ΗΠΑ ήταν γνωστή. Γνωστή ήταν και η διαδικασία της μείωσης των επιτοκίων. Η ρευστοποίηση της μισής θέσης της Berkshire Hathaway και του Warren Buffet στη μετοχή της Apple, ήταν γνωστή εδώ και μήνες.
Αλλά και οι ανησυχίες για τη Μέση Ανατολή, δεν απασχόλησαν ξαφνικά την επενδυτική κοινότητα. Τέλος, οι υψηλές αποτιμήσεις των εταιρειών της ψηφιακής τεχνολογίας και οι ακόμα υψηλότερες προσδοκίες από τα έσοδα των εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης, αποτελούσαν, αποτελούν και θα αποτελούν το κυρίαρχο σημείο τριβής ανάμεσα στους χρηματιστηριακούς ταύρους και τις χρηματιστηριακές αρκούδες.
Ακόμα και η μεταβολή στο carry trade ανάμεσα στο Αμερικανικό Δολάριο και στο ιαπωνικό Γιεν, που σίγουρα άλλαξε τα δεδομένα τις χρηματιστηριακές αγορές όπως είχαμε αναλύσει εδώ, ήταν αναμενόμενη.
Ήταν δεδομένο ότι η αύξηση των επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας, θα έπληττε τους επενδυτές που είχαν δανειστεί σε ιαπωνικό γιεν (JPY), που είχαν μετατρέψει τα γιεν σε δολάρια ΗΠΑ (USD) και που είχαν επενδύσει τελικά σε μετοχές της Wall Street.
Ο S&P 500 βρίσκεται σήμερα στο -3,2% από το κλείσιμο της 31ης Ιουλίου. Ο Nasdaq στο -4,4% και ο Dow Jones στο -3,3%. Μπορεί να θεωρηθεί κραχ αυτό; Όχι. Αυτό που βίωσαν οι αγορές ήταν ένα σύντομο αλλά άγριο sell-off που προκλήθηκε αφενός από τη βίαιη υπομόχλευση και αφετέρου από την ψυχική καταπόνηση των χρηματιστηριακών επενδυτών που γνωρίζουν εδώ και μήνες ότι ακροβατούν και ότι κινούνται ανοδικά στην κόψη του ξυραφιού.
Έτσι είδαμε τον δείκτη CBOE VIX γνωστό και ως δείκτη φόβου να εκτοξεύεται από το 16,36 στο 38,57 για να επιστρέψει τελικά στο 20,37.
Είναι χαμηλή τιμή οι 20,37 μονάδες ; Φυσικά, και δεν είναι. Οποιαδήποτε τιμή πάνω από το 12 σηματοδοτεί κίνδυνο. Ωστόσο η άνοδος του VIX κατά +136% και η υποχώρηση του κατά -47%, δίνει μια εικόνα που δείχνει ότι ο φόβος και η αρνητική ψυχολογία προς το παρόν έχουν αποκλιμακωθεί, χωρίς ωστόσο να έχουν αποχωρήσει από την τρέχον σκηνικό.
Άλλωστε και ο CNN Fear & Greed Index μετά από τη βύθιση του στις 17 μονάδες στις 5 Αυγούστου, ανέκαμψε μέχρι τις 25 μονάδες παραμένοντας όμως και αυτός στη ζώνη του υπερβολικού φόβου.
Έτσι στο ερώτημα εάν αυτό ήταν το τέλος μιας μικρής τρικυμίας ή η αρχική φάση μιας καταιγίδας, οι απαντήσεις ποικίλουν. Και είναι απολύτως λογικό καθώς οι μετοχές δίνουν αντιφατικά σε πολλά σημεία, μηνύματα.
Από τον κλάδο των εταιρειών chips που βρίσκονται στο σκόπευτρο των επενδυτών λόγω της Τεχνητής νοημοσύνης η Nvidia Corp (NASDAQ:NVDA), η Intel Corp (NASDAQ:INTC) και η Advanced Micro Devices (NASDAQ:AMD) είδαν τις τιμές τους να καταρρέουν, ενώ η Broadcom (NASDAQ:AVGO) Inc, η Lam Research Corp (NASDAQ:LRCX) και Micron Technology Inc (NASDAQ:MU) εμφάνισαν κέρδη. Παράλληλα οι υπόλοιποι τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η Microsoft Corp (NASDAQ:MSFT), η Oracle Corp (NYSE:ORCL), η Palo Alto Networks (NASDAQ:PANW) Inc, η Apple Inc (NASDAQ:AAPL), η NetApp Inc (NASDAQ:NTAP) και η HP Inc (NYSE:HPQ) κινήθηκαν ανοδικά. Όπως και η Meta Platforms Inc (NASDAQ:META), η Alphabet (NASDAQ:GOOGL) Inc, η Netflix Inc (NASDAQ:NFLX), η Verizon Communications Inc (NYSE:VZ), η AT&T Inc (NYSE:T) και T-Mobile US (NASDAQ:TMUS) Inc. Αποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει γενικευμένη ανατροπή στα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα των μετοχών.
O Jean-Claude Trichet, πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, ήταν ιδιαίτερα καθησυχαστικός, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού για την οικονομία των ΗΠΑ και τα τρέχοντα δεδομένα δεν υποστηρίζουν μια έκτακτη μείωση επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
Ο Γιάννης Λάριος, SVP Strategy & Business Development της Viva.com και Member of the BoD at Viva Payments SA, εκτιμά ότι δε βρισκόμαστε σε φάση που προδιαθέτει για καταιγίδα. «Δεν είμαστε ακόμη εκεί. Τα fundamentals της Αμερικανικής οικονομίας (και επίσης τα εταιρικά κέρδη) είναι (ακόμη) σε σχετικά καλό σημείο. Το ότι ο Mr Market μας χτύπησε την πόρτα χθες-προχθές, προσφέροντας χαμηλότερες τιμές, δεν αλλάζει προς ώρας κάτι. Μάλλον, ευκαιρία ήταν. Ακολουθεί ελέγξιμος πληθωρισμός, χαμηλότερα επιτόκια Fed και εκλογές ΗΠΑ. Άρα θεωρητικά από Οκτώβριο νέο ανοδικό σερί, πάνω στο πρόσκαιρο θερινό σκαλοπάτι της μικρο-τακτοποιησης».
Η καθηγήτρια Αναστασία Γιακουμέλου, ESCP Business School: Executive Education, Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne, Università Ca' Foscari Venezia, Università Bocconi, αντίθετα, εκτιμά ότι οι κινήσεις του VIX εμφανίζουν μια άκρως προβληματική εικόνα.
Και όπως έγραψε εδώ στο liberal, η κορυφαία Ευρωπαία χρηματιστηριακή αναλύτρια Μαίρη Βενέτη, «το να ξετυλίξεις ένα από τα μεγαλύτερα ίσως carry trades δεν είναι ούτε σύντομη, ούτε ανώδυνη επιχείρηση».
Υπάρχει η λαϊκή ρήση: «άμα ραγίσει το γυαλί». Ίσως, είναι τώρα η στιγμή που αρχίζει να ραγίζει το γυαλί και οι επενδυτές αρχίζουν να αντικρίζουν τα πάντα, μέσα από την οπτική του φόβου, η οποία όπως είδαμε κατάφερε να πάρει τη θέση της αισιοδοξίας και της απληστίας, μέσα σε λίγες μόλις ώρες.
Η γνώμη μας είναι ότι δεν πρέπει να υποτιμάται η ψυχολογική καταπόνηση των επενδυτών και η εύθραυστη συναισθηματική διάθεση όλων όσοι συμμετέχουν στις αγορές. Το ίδιο ακριβώς γεγονός, μπορεί κανείς να το δει από δυο εντελώς αντίθετες οπτικές, μετατρέποντας τη γαλήνια θάλασσα, σε μικρή φουρτούνα και τελικά σε καταιγίδα, σε βάθος χρόνου.
