Κάποτε στην Ελλάδα, υπήρχαν βιβλία τα οποία δίδασκαν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με τέτοιον τρόπο ώστε σήμερα να έχουμε φτάσει αναγκαστικά να ακολουθούμε το chicken game το οποίο έχει επιλέξει η Τουρκία για να πλαισιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα.
Το σημαντικό ρήμα ''επιλέγω'' έχει τεράστια στρατηγική αξία σε μια σύγκρουση. Κάθε φορά που κάνουμε λόγο για τα ελληνοτουρκικά, υπάρχουν συγκεκριμένες φράσεις και λέξεις που περιγράφουν τις έντονες σχέσεις που έχουμε με τη γειτονική χώρα. ''Κρίσιμη κατάσταση'', ''πιθανότητα θερμού επεισοδίου'', ''ΑΟΖ'', ''υφαλοκρηπίδα'', ''προσφυγικό'', ''υβριδικός και ψυχολογικός πόλεμος'' κτλ. Όλες οι φράσεις και οι λέξεις, έχουν πρωταγωνίστρια την Τουρκία. Το 66,7% των ''επιτιθέμενων'' κερδίζει (ακόμη ακριβέστερα, εκείνου που κάνει την πρώτη κίνηση). Η Τουρκία εδώ και δεκαετίες, ελέγχει την ελληνοτουρκική διένεξη. Η Άγκυρα παίρνει την πρωτοβουλία και η Ελλάδα ακολουθεί. Πλέον, αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ίσως βρισκόμαστε σε ιστορικό σημείο καθώς η Τουρκία μέσα από το αίτημα της TPAO κάνει πράξη όλες τις τις διεκδικήσεις. Τι ακριβώς κάνει όμως ο Ταγίπ Ερντογάν; Ποιά είναι η λογική των τουρκικών προκλήσεων;
Αποκοπή του Ελληνισμού
Για την Τουρκία η Ελλάδα με την Κύπρο δεν πρέπει να έχουν γεωπολιτική επικοινωνία. Αυτό το τουρκικό αξίωμα θα έπρεπε από μόνο του να βάλει σε σκέψεις όσους εντός Ελλάδας αλλά και εντός Μεγαλονήσου, έχουν ασπαστεί όλα όσα απορρέουν από το ''Η Κύπρος είναι μακριά''. Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας οφείλει να έχει ως ένα από τα κρηπιδώματά της, τη Μεγαλόνησο καθώς δίνει το απαραίτητο γεωστρατηγικό βάθος στη χώρα μας η οποία λόγω της στενής λωρίδας γης (που αποτελεί την ηπεριωτική ραχοκοκκαλιά της) είναι ''εγκλωβισμένη'' τόσο από τον Βορρά (έλλειψη γεωστρατηγικού βάθους) όσο και από τη Μαύρη Θάλασσα στα βορειοανατολικά. Η αντιστάθμιση αυτής της αδυναμίας χρειάζεται να είναι ο μεγαλύτερος δυνατός έλεγχος της θαλάσσιας επικράτειάς μας και ειδικά του τριγώνου Κρήτης-Ανατολικού Αιγαίου και Κύπρου. Η Τουρκία, τόσο με τους χάρτες που δημοσιοποιεί όσο και με την υπογραφή του Τουρκο-Λιβυκού Πρωτοκόλλου, επιθυμεί να αποκόψει την Ελλάδα από την Κύπρο και ταυτόχρονα, όλες τις περιφερειακές πρωτοβουλίες όπως ο αγωγός East Med ο οποίος μπορεί να φέρει προ τετελεσμένων την Τουρκία.
Επιβεβαίωση του περιφερειακού ρόλου της Άγκυρας
Ο τουρκικός μαξιμαλισμός εστιάζεται στο Αιγαίο και φαίνεται πως η κυβέρνηση του ΑΚΡ επέλεξε πεδίο μάχης εκεί, όχι τυχαία. Κατά την περίοδο του Βυζαντινού Κράτους αλλά και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το Αιγαίο ήταν το κέντρο γεωπολιτικής ισχύος των δύο αυτοκρατοριών. Το Αιγαίο ενώνει τα Στενά του Βοσπόρου και τη Χερσόνησο του Αίμου με το Κρητικό Πέλαγος, το Λιβυκό Πέλαγος και το Σουέζ, ενώ παράλληλα είναι η υδάτινη λεωφόρος προς την Κύπρο και την Εγγύς Ανατολή. Η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά οτι αυτό που έλαβε χώρα στους Βαλκανικούς Πολέμους, (όπου και η Ελλάδα επέβαλε ναυτικό αποκλεισμό στην Τουρκία, κλείνοντας τον τουρκικό στόλο στα Στενά) δεν πρέπει να επαναληφθεί. Ο έλεγχος του Αιγαίου μεταμορφώνει την Τουρκία αυτόματα σε περιφερειακή δύναμη, ειδικά από τη στιγμή που σήμερα έχει ρόλο στη Λιβύη
Περικύκλωση της Ελλάδας
Το πλεονέκτημα της Ελλάδας που της δίδεται από την τεράστια ακτογραμμή της, μπορεί ταυτόχρονα να είναι και μειονέκτημα. Η πατρίδα μας χρειάζεται περισσότερα πολεμικά πλοία και πιο σύγχρονα προκειμένου να ελέγχει τη θαλάσσια επικράτειά της. Το Διεθνές Δίκαιο διασφαλίζει πολύ λιγότερα από όσα διασφαλίζονται μέσα από τη σκληρή ισχύ. Το Ιόνιο Πέλαγος δεν φυλάσσεται όπως το Αιγαίο και πάνω σε αυτή τη λογική η Τουρκία πίεσε την Αλβανία ώστε να ακυρώσει τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ Αθήνας και Τιράνων για την μεταξύ τους ΑΟΖ. Η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Αλβανίας σε συνδυασμό με την πολυπραγμοσύνη της Τουρκίας στη Λιβύη, καθιστά την Ελλάδα υποχρεωμένη να διασπείρει τις δυνάμεις της. Αν η Τουρκία έχει ρόλο στη Λιβύη και στην Αλβανία, τότε η Τουρκία μεγενθύνει γεωγραφικά το πεδίο των διεκδικήσεών της προσπαθώντας να περικυκλώσει την Ελλάδα.
Το Κυπριακό στο βάθος
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η μη αποκοπή των ελληνικών και κυπριακών υδάτων, αποτελεί ζωτικής σημασίας συμφέρον τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο. Αν η Τουρκία επωφεληθεί από τις ενέργειες που διακηρύσσει οτι θα κάνει στις επόμενες εβδομάδες στα ελληνικά χωρικά ύδατα, τότε η συνολική λύση που επιζητεί η Άγκυρα εγκιβωτίζοντας όλες τις διεκδικήσεις της, τότε το τραπέζι θα γείρει υπέρ της Τουρκίας στο Κυπριακό. Το τουρκικό σκεπτικό είναι το εξής: Αν το Αιγαίο που είναι ένα πεδίο για το οποίο ερίζουν Ελλάδα και Τουρκία, είναι ένας χώρος που μοιράζονται δύο σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ και η διαμεσολάβηση θα είναι υπαρκτή, το Κυπριακό αποτελεί ένα βαρίδι για τη διεθνή κοινότητα και η ''όποια λύση'' ευνοεί την Τουρκία.
Η Δύση είναι στραμμένη αλλού
Η Τουρκία προσπαθεί πάντα να υλοποιεί τα σχέδιά της, όταν η χρονική συγκυρία την εξυπηρετεί. Η Ε.Ε ασχολείται με την οικονομική ανάκαμψη από τις ζημιές που υπέστη η ευρωπαϊκή οικονομία από το lockdown που έγινε για τον έλεγχος της διασποράς της νόσου covid 19. Οι ΗΠΑ που είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας της Δύσης, βρίσκεται σε μια φάση πολιτικής κρίσης που συνακόλουθα, την φέρνει σε εσωστρέφεια. Τα προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο είναι πολύ σημαντικά όμως η πανδημία σε συνδυασμό με τη χαοτική κατάσταση που ακολούθησε (και συνεχίζεται) λόγω του θανάτου του George Floyd, φέρνουν άλλες προτεραιότητες για την Ουάσινγκτον.
Η Ελλάδα οφείλει λοιπόν να επενδύσει στο μείγμα της πολιτικής της το οποίο θα ακολουθεί εσωτερική και εξωτερική εξισορρόπηση της τουρκικής προκλητικότητας. Η αξιοποίηση (και δοκιμή των αντοχών) των περιφερειακών συνεννοήσεων που έχουν λάβει χώρα στην περιοχή μεταξύ της Ελλάδας, της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Κύπρου, πρέπει να συνοδευτεί απαραίτητα από μια ενιαία πολιτική φωνή της Ελλάδας, από όλα τα κόμματα. Η Γαλλία είναι η χώρα που μπορεί να παίξει ρόλο στην ελληνοτουρκική διένεξη καθώς σαν μεσογειακή δύναμη, δεν επιθυμεί να έχει σαν διεκδικητή περιφερειακού ρόλου την Τουρκία.
Ο διχασμός για οποιοδήποτε άλλο θέμα χωρίζει την κοινωνία ως αποτέλεσμα (σε ένα βαθμό) της ύπαρξης μιας υγιούς δημοκρατίας, πρέπει να περάσει σε δεύτερη μοίρα. Στους συμμάχους και εταίρους μας (ΗΠΑ και Ε.Ε) οφείλουμε να εξηγήσουμε αποφασιστικά τα όσα θα κάνουμε αν χρειαστεί έτσι ώστε η όποια διαμεσολάβηση που θα φέρει σίγουρα τον μανδύα του ''βρείτε τα'' να μη γίνει μετά από κάποιο επεισόδιο, αλλά πριν λάβει χώρα αυτό. Το επιχείρημα οτι Ελλάδα και Τουρκία είναι στο ΝΑΤΟ και οτι μια μεταξύ τους σύγκρουση θα επιφέρει καίριο πλήγμα στην νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, οφείλει να το σκεφτεί η Τουρκία που προκαλεί και όχι η Ελλάδα που αμύνεται. Τα κέρδη μας στον ΄'Εβρο πρέπει να κεφαλαιοποιηθούν.
