Τις λεπτομέρειες για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35 και την αγορά των 20+20 υπερσύγχρονων μαχητικών, καθώς και το τι θα περιλαμβάνει το «πακέτο» δωρεάν στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ προς τη χώρα μας περιγράφει στην επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του που δίνεται στη δημοσιότητα ο Α. Μπλίνκεν κάνει λόγο για στενή συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ και τονίζει πως αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να προαχθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες.
Παράλληλα, περιγράφει τα έξι βήματα διεύρυνσης της συνεργασίας μεταξύ Αθήνας και Ουάσιγκτον στον τομέα της ασφάλειας. Αναφέρεται στα F-35 και το δωρεάν πακέτο στρατιωτικού εξοπλισμού, επισημαίνεται ότι δίνεται από τις ΗΠΑ ως EDA (Excess Defence Articles), δηλαδή από το αμυντικό απόθεμα είναι, είτε δωρεάν είτε με συμβολικό αντίτιμο.
Σημειώνει πως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ήδη ενημερώσει το Κογκρέσο για τις ακόλουθες προτεινόμενες μεταφορές επιχορηγήσεων υπέρβασης αμυντικών ειδών (EDA) προς την Ελλάδα:
- Δύο αεροσκάφη EDA C-130H,
- Δέκα κινητήρες EDA για αεροσκάφη P-3 και
- 60 οχήματα μάχης πεζικού Bradley ως EDA (Excess Defence Articles).
Αντίστοιχα σημειώνει πως θα υποβληθούν προς κοινοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα προς μεταφορά στην Ελλάδα:
- Μέχρι 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
- Τρία πλοία κλάσης Protector ως EDA.
- Και διάφορα φορτηγά και ρυμουλκούμενα ως EDA.
Ο Α. Μπλίνκεν τονίζει πως «η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Ανυπομονώ να αυξήσουμε τη συνεργασία μας και να αναπτύξουμε μια πιο ισχυρή στρατηγική σχέση μεταξύ των ενόπλων μας δυνάμεων».
Αναλυτικά, η επιστολή του Αμερικανού ΥΠΕΞ στον πρωθυπουργό
«Προς την Εξοχότητά του Κυριάκο Μητσοτάκη Πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας Αθήνα Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ,
Η παραχώρηση αμυντικού υλικού στους συμμάχους μας στο NATO αποτελεί θεμελιώδες συστατικό των προσπαθειών μας για να τονώσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να ενισχύσουμε τις συλλογικές αποτρεπτικές και αμυντικές δυνατότητες της Συμμαχίας. Προς αυτόν τον σκοπό, έχουμε επιδιώξει να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα ώστε να προωθήσουμε τα κοινά συμφέροντά μας και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, που είναι ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της διεθνούς τάξης που εδράζεται σε κανόνες. Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση συνιστά απόδειξη των σταθερών δεσμών ανάμεσα στα έθνη μας, και με ενθαρρύνει η πρόοδος που έχουμε επιτελέσει μαζί στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ - Ελλάδας ώστε να διατηρήσουμε ισχυρά, ικανά και διαλειτουργικά στρατεύματα.
Υπό την αίρεση ικανοποίησης όλων των σχετικών νομικών προαπαιτούμενων, περιλαμβανομένης της γνωστοποίησης στο Κογκρέσο, προτιθέμεθα να διευρύνουμε τη εταιρική συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής:
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε η διαδικασία γνωστοποίησης στο Κογκρέσο όσον αφορά επιχορήγηση ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ελλάδα για αμυντικές προμήθειες, με τη διαδικασία της Χρηματοδότησης Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων (Foreign Military Financing, FMF), προκειμένου να ενθαρρυνθεί κρίσιμη στήριξη προς την Ουκρανία. Στις 24 Οκτωβρίου 2023 οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολόγισαν για την Ελλάδα επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια με τη διαδικασία της FMF, ώστε να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη γνωστοποιήσει στο Κογκρέσο τις παρακάτω προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles, EDA): - Δύο αεροσκάφη C-130H, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά, - Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και - 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τρίτον, θα υποβάλουμε για γνωστοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα, προς παραχώρηση στην Ελλάδα: - Έως 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού, - Τρία πλοία κλάσης Protector, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και - Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων φρεγατών τύπου LCS, με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού.
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία, και εκκρεμούσας της αξιολόγησης της κατάστασης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανή πρόσθετη Χρηματοδότηση Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων ύψους μέχρι 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα ώστε να παραλάβει πλεονάζοντα οχήματα Ανθεκτικά σε Νάρκες, Προστατευμένα από Ενέδρες, όταν αυτά καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους και θα εξετάσω τις ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Εκτός από τα C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για την παροχή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και τη διαθεσιμότητα για την αγορά νέων C-130J από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα προόδου για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Προσβλέπω στην ενίσχυση της συνεργασίας μας και στην ανάπτυξη μιας πιο ισχυρής στρατηγικής σχέσης μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας.
Με εκτίμηση, Antony Blinken»
Κυρ. Μητσοτάκης: Αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων
Την ικανοποίησή του για την έγκριση των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την πώληση των F-35 στην Ελλάδα εξέφρασε λίγο μετά τις 09:00 το πρωί του Σαββάτου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μέσω δήλωσής του on camera.
Η πλήρης δήλωση του πρωθυπουργού έχει ως εξής:
«Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία. Γιατί, με βάση επιστολή που έλαβα από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken, αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35. Ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό.
Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden.
Η πατρίδα θωρακίζεται, έτσι, διπλά: απ’ τη μία πλευρά η αποτρεπτική της ισχύς μεγεθύνεται σε γη, σε αέρα και σε θάλασσα. Ενώ, από την άλλη, δεν επιβαρύνεται ο Έλληνας φορολογούμενος, καθώς αυτό το πακέτο θα διατεθεί δωρεάν, από τα αμερικανικά αποθέματα.
Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, που συνδύασε τη συμμαχική συνέπεια της Ελλάδας στα διεθνή μέτωπα με την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων. Αποτέλεσμα το οποίο εδραιώνει, παράλληλα, τη δυναμική και αυτοτελή ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση. Γιατί η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε παντού τα τελευταία χρόνια: από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το δράμα της Μέσης Ανατολής.
Με καθαρές θέσεις και με πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα, η Ελλάδα ασκεί, πλέον, ενεργό ρόλο στον Δυτικό κόσμο. Κάτι που της αναγνωρίζουν εταίροι και σύμμαχοι, βλέποντας στη χώρα μας έναν σταθερό συμπαραστάτη, έναν έμπιστο συνομιλητή αλλά και έναν αναγκαίο συνοδοιπόρο και συνεργάτη.
Σε μία εποχή αβεβαιότητας, λοιπόν, η πατρίδα μας επιβεβαιώνει ότι στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη. Ενώ, την ίδια ώρα, υπηρετεί τα εθνικά της δίκαια, θωρακίζοντας την άμυνά της. Στον δρόμο της σταθερότητας και της ειρήνης, πάντα με υπερηφάνεια και εθνική αυτοπεποίθηση».
Εν αναμονή του Letter of Acceptance (LOA)
Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι Τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου αναμένεται η αποστολή της επίσημης επιστολής για την έγκριση πώλησης των F-35 στην Ελλάδα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Πρόκειται για την υλοποίηση της δέσμευσης του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στα Χανιά.
Σημειώνεται ότι το Letter of Acceptance (LOA) που θα λάβει η Αθήνα τη Δευτέρα είναι προσχέδιο κείμενο και θα καταστεί επίσημο μέσα σε 14 ημέρες, αφού διασφαλιστεί ότι δεν θα εκφραστούν τυχόν ενστάσεις από Αμερικανούς νομοθέτες. Η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα της περιοχής μετά το Ισραήλ που θα αποκτήσει τα υπερσύγχρονα μαχητικά πέμπτης γενιάς, που σε συνδυασμό με τα Rafale και τα αναβαθμισμένα F-16 θα δημιουργήσουν μια από τις πιο ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή.
Τι περιλαμβάνει το αμερικανικό «πακέτο» για F-35 και δωρεάν αμυντική ενίσχυση
Σημαντική αναβάθμιση για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αλλά και για τη στρατηγική εναέρια υπεροχή της χώρας μας στο Αιγαίο συνιστούν η πώληση των F-35 και η απόκτηση του δωρεάν πακέτου αμυντικής ενίσχυσης από το απόθεμα των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι βασικές γραμμές της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας προβλέπουν τα εξής:
- Με την επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο (notification) ανοίγει και τυπικά ο δρόμος για την απόκτηση έως και σαράντα F-35 από την Ελλάδα, καθώς το σχετικό αίτημα έχει ήδη εγκριθεί από το Κογκρέσο (και μάλιστα λίγο πριν από τον δεύτερο γύρο των εθνικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023).
- Η επίσημη αποδοχή του ελληνικού αιτήματος για την προμήθεια των F-35, μαζί με την ταυτόχρονη παραχώρηση ενός πολύ σημαντικού πακέτου δωρεάν στρατιωτικού υλικού από το αμερικανικό απόθεμα – που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τέσσερις φρεγάτες LCS, δύο μεταγωγικά C-130, 60 θωρακισμένα οχήματα μάχης, περιπολικά πλοία - προς την Ελλάδα αποτελεί “ψήφο εμπιστοσύνης’’ προς την Ελλάδα και την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
- Αποτελεί έμπρακτη αναγνώριση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή, του ρόλου της ως πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας, καθώς και ενός απαραίτητου και αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου που επέδειξε σοβαρότητα, συνέπεια και συμμαχικό πνεύμα στην αντιμετώπιση όλων των μεγάλων κρίσεων των τελευταίων ετών.
Όπως εκτιμούν καλά ενημερωμένες πηγές, η επιστολή Μπλίνκεν δικαιώνει το διπλωματικό κεφάλαιο που έχτισε η κυβέρνηση και την πολιτική που ακολούθησε στις γεωπολιτικές κρίσεις στην περιοχή, από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, μέχρι την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Παράλληλα, η εξέλιξη επισφραγίζει και εδραιώνει το ιστορικά υψηλό των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και αποδεικνύει στην πράξη ότι η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Η σχέση με τις ΗΠΑ είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από σχέσεις με άλλες χώρες και το πέρασμα στα μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς αποτελεί την καλύτερη απόδειξη για την πορεία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Για το ζήτημα των τουρκικών F-16
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των τουρκικών F-16, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα ασχολείται με τη θωράκιση και ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει την πολιτική των ΗΠΑ σε αμυντικά προγράμματα προς τρίτες χώρες. Ούτε μπορεί να συνδέονται αμυντικές προμήθειες προς την Ελλάδα, ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου, με εξοπλιστικά προγράμματα άλλων χωρών.
Η σταθερή ελληνική θέση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, είναι ότι κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε μια χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας. Αυτό άλλωστε εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας στην περιοχή.