Χλιαρή αντίδραση της Ε.Ε. απέναντι στις πρωτοφανείς προκλητικές μονομερείς κινήσεις της Τουρκίας εναντίον δύο κρατών μελών, στην προσβλητική για την Ε.Ε. στάση της και στην επεκτατική πολιτική της που έρχεται συχνά σε αντίθεση με τα στρατηγικά συμφέροντα της Δύσης, «ψήνουν» θεσμικοί παράγοντες της Ε.Ε. με την στήριξη του Βερολίνου αλλά και ομάδας κρατών μελών.
Είναι η απροθυμία της Ε.Ε. ως συνόλου να αντιμετωπίσει το πραγματικό πρόβλημα που υπάρχει στις σχέσεις με την Τουρκία ως αποτέλεσμα του φόβου για το μεταναστευτικό αλλά και της σοβαρής έκθεσης οικονομιών όπως η γερμανική στην Τουρκική αγορά.
Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι εκτός από τις δύο σχεδόν ταυτόσημες επιστολές Ερντογάν σε όλους τους ηγέτες εκτός Κ. Μητσοτάκη και Ν. Αναστασιάδη, το Βερολίνο έχει σύμφωνα με πληροφορίες διαμηνύσει και στην Αθήνα προκειμένου να ασκήσει πρόσθετη πίεση, ότι ο Τ. Ερντογαν τους έχει δηλώσει ότι θα αντιδράσει με πολύ έντονο και απρόβλεπτο τρόπο εάν η Ε.Ε. τολμήσει να αποφασίσει την οποιαδήποτε κύρωση εις βάρος της Τουρκίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σαρλ Μισέλ πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που παράλληλα με τον Ύπατο εκπρόσωπο Ζ. Μπορέλ έχουν επιδοθεί σε αγώνα τις τελευταίες εβδομάδες για εξωραϊσμό της εικόνας της Τουρκίας, υπονομεύοντας έτσι την προοπτική της αποφασιστικής αντίδρασης της Ε.Ε., φρόντισε με δίκη του πρωτοβουλία μέχρι και αργά χθες το βράδυ για πρώτη φορά να μην υπάρχει έστω και ένα προσχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου. Προφανώς θέλοντας να κάνει το παζάρι της τελευταίας στιγμής και να αποφύγει αντιδράσεις από την Ελληνική και Κυπριακή πλευρά ,αλλά και από την ίδια την Τουρκία, καθώς οι συνήθως λαλίστατοι τούρκοι αξιωματούχοι ,θεωρώντας καθήκον τους να προβούν σε μια από τις συνήθεις αντιευρωπαϊκές δηλώσεις θα τους χάλαγαν τον σχεδιασμό.
Και ο σχεδιασμός που φαίνεται να υπάρχει είναι και πάλι στην λογική του «καρότου και μαστίγιου» όπου το δεύτερο όμως είναι εντελώς ασαφές και μπαίνει και πάλι στην λογική του «μην το ξανακάνετε γιατί θα αναγκαστούμε να αποφασίσουμε ….εκ νέου πως θα αντιδράσουμε..».
Πάντως ο Κ.Μητσοτάκης στην χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου επανέλαβε το πλαίσιο της ελληνικής θέσης: «Οι μονομερείς ενέργειες προκαλούν παρενέργειες, οι επιθετικές κινήσεις φέρνουν ανάλογες απαντήσεις, συνεπώς πρέπει να σταματήσουν οι προκλήσεις για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις, για το ζήτημα το οποίο μας χωρίζει με την Τουρκία, που δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» και πρόσθεσε ότι «..είναι στο χέρι των γειτόνων μας να αποδείξουν έμπρακτα εάν όντως ειλικρινά επιθυμούν την αποκλιμάκωση και τον διάλογο. Διαφορετικά η Ευρώπη έχει και άλλους τρόπους να προστατεύσει τα συμφέροντά της, αλλά και την ευρύτερη ασφάλεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή στις Βρυξέλλες που ενημέρωσε για την Σύνοδο Κορυφής, υπήρχαν τελικά αρκετές αμφιταλαντεύσεις ακόμη και για το εάν θα έπρεπε να υπάρξει αναφορά στα Συμπεράσματα για την Τουρκία, η αν αντι αναφοράς θα έπρεπε να υπάρξει Δήλωση του Σαρλ Μισελ, πρόταση που και αυτή απορρίφθηκε καθώς αποδυνάμωνε εντελώς την ευρωπαϊκή παρέμβαση πολύ περισσότερο όταν για τις κυρώσεις για την Λευκορωσία θα υπάρχει ειδική αναφορά στα Συμπεράσματα.
Η ίδια πηγή πάντως ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν επιβάλει κυρώσεις αλλά δίνει κατευθυντήριες γραμμές και οι κυρώσεις δεν είναι αυτοσκοπός και φαίνεται ότι η προσπάθεια είναι να υπάρχει μεν αναφορά στο ενδεχόμενο κυρώσεων αλλά να μην αναφέρεται η συγκεκριμένη λίστα των κυρώσεων. Έτσι ώστε να μεσολαβεί και άλλο στάδιο για την επιβολή κυρώσεων, που η «δράση» θα ατονήσει στα γρανάζια της κοινοτικής γραφειοκρατίας…
Όμως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πως θα καταγραφεί στα Συμπεράσματα της Συνόδου η αναφορά για την Τουρκία.
Και εάν θα προβάλλεται η ύστατη προειδοποίηση ότι η συνέχιση των μονομερών ενεργειών και η παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων δυο κρατών μελών, οδηγούν σε κυρώσεις και συνιστούν εμπόδιο για την αναβάθμιση της Τελωνειακής ΄Ένωσης και την περαιτέρω ανάπτυξη των ευρωτουρκικών σχέσεων και συγχρόνως θα προβλέπονται οι συμπληρωματικές κυρώσεις που ζητά η Λευκωσία (βάσει προηγούμενης απόφασης και ενώ συνεχίζεται η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της).
Ή εάν με θετικό τρόπο η Σύνοδος Κορυφής θα χαιρετίζει την αποκλιμάκωση με την απόσυρση του Oruc Reis και θα προβάλει την δυνατότητα υιοθέτησης άλλου πλαισίου με διάλογο η και με την αμφιλεγόμενη πρόταση Μισελ για Διάσκεψη των χωρών της περιοχής, που θα δίνει την ευκαιρια για αποφυγή κυρώσεων και ανάπτυξη της «θετικής ατζέντας» (κατάργηση θεωρήσεων, Τελωνειακή Ένωση, χρηματοδότηση για προσφυγικό κ.α.)
Ιδιαίτερη σημασία όμως έχει εάν η Ε.Ε. θα καλέσει την Τουρκία να δεσμευθεί σε σταθερή και μόνιμη αποκλιμάκωση και αποφυγή μονομερών ενεργειών οσο διαρκούν οι διαδικασίες διαλόγου (οι διερευνητικές, οι συναντήσεις στο ΝΑΤΟ, οι συζητήσεις για ΜΟΕ κλπ) συνδέοντας αυτή την στάση με την μη επιβολή κυρώσεων και συνέχιση της θετικής ατζέντας.
Ο Τ. Ερντογάν με την επιστολή του στους ηγέτες της Ε.Ε. (πλην Μητσοτάκη και Αναστασιάδη) αφου απαιτεί από την Ε.Ε. να «είναι αμερόληπτη και να κρατήσει πολιτική ίσων αποστάσεων» βάζει την δική του ατζέντα:
- δηλώνει ότι η χώρα του θέλει διάλογο με την Ελλάδα χωρίς προϋποθέσεις (σ.σ. εννοώντας τον διάλογο με ανοικτή ατζέντα εφ όλης της ύλης)
- καθορίζει τις επιδιώξεις της χώρας του την οριοθέτηση των ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με ευθυδικία και με δίκαιο τρόπο στην Ανατολική Μεσόγειο στην βαση του «διεθνούς δικαίου και της προστασίας των κυριαρχικών δικαιωμάτων και δικαιοδοσιών στην υφαλοκρηπίδας μας», η διασφάλιση των ισότιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων ως συνιδιοκτητών της Κύπρου με μηχανισμό για από κοινού αποφάσεις ,χωρίς να είναι προϋπόθεση η λύση του κυπριακού( σ.σ έμμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους και της ντε φακτο διχοτόμησης με υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας από αναγνωρισμένο κράτος σε μόρφωμα ισότιμο του κατοχικού καθεστώτος) και τελικά όπως είπε ο κ.Ερντογάν η ελπίδα είναι ότι η «Μεσόγειος θα γίνει περιοχή που όλοι θα συνεργάζονται για την δίκαιη και ισότιμη μοιρασιά των υδρογονανθράκων ..».
Ο Τούρκος πρόεδρος επέμεινε στον ισχυρισμό ότι για την ένταση ευθύνεται η Ελλάδα και οι ελληνοκύπριοι ενώ επανήλθε στην πρόταση του για «ενεργειακό φόρουμ συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο με όλα τα μέρη περιλαμβάνοντας και τους Τουρκοκύπριους». Όμως ο τούρκος πρόεδρος φροντίζει να στείλει μήνυμα στις πρωτεύουσες που γνωρίζει ότι είναι ευαίσθητες απέναντι στην Τουρκία υπενθυμίζοντας την ανάγκη αναθεώρησης της Δήλωσης του 2016 για το μεταναστευτικό, κάτι που φυσικά κυριαρχεί στον πολιτικό σχεδιασμό πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Εξάλλου οι ύμνοι της κ.Μέρκελ, την παραμονή της Συνοδου στην συνεισφορά της Τουρκίας στο μεταναστευτικό με τις παράλληλες αιχμές εναντίον της Ελλάδας για τα όσα συνέβησαν στην Μόρια, παραγνωρίζοντας φυσικά ότι η κάθε Μόρια είναι αποτέλεσμα και της συμφωνίας του 2016, είναι ενδεικτικά του κλίματος...
