Του Νίκου Μελέτη
Αποθρασυμένος από την ανοχή που επιδεικνύει η διεθνής κοινότητα στις τυχοδιωκτικές κινήσεις της Τουρκίας, ο Ταγίπ Ερντογάν κλιμακώνει βήμα- βήμα την πίεση προς την Κύπρο και στην Ελλάδα, επιδιώκοντας την προώθηση και νομιμοποίηση των αξιώσεων του εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων των δύο χωρών, ενώ με αφορμή την επίσκεψη Χαφτάρ στην Αθήνα λίγο πολύ εμφανίζεται ως πάτρωνας της Ελλάδας υπαγορεύοντας με ποιόν πρέπει και ποιόν δεν πρέπει να συνομιλεί για την λιβυκή κρίση.
Το Βερολίνο δεν πήγε όπως θα ήθελε ο κ. Ερντογάν και πλέον το Στρατιωτικό Μνημόνιο που έχει υπογράψει με τον Σαράζ και το οποίο ήταν το αντάλλαγμα για να του προσφέρει η Λιβυκή κυβέρνηση το Μνημόνιο των Θαλασσίων Ζωνών,Β δεν μπορεί να υλοποιηθεί, καθώς η καταρχήν απόφαση προβλέπει την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων και την μη μεταφορά ξένων δυνάμεων στην Λιβύη.
Συγχρόνως ο κ. Ερντογάν δεν είδε τον στρατηγό Χαφτάρ να αποδυναμώνεται στο Βερολίνο και έτσι θα παραμένει διαρκής απειλή για το υποχείριο του στην Λιβύη τον Αλ Σαράζ, τον οποίο όμως δεν θα μπορεί να βοηθήσει στρατιωτικά. Επίσης η Άγκυρα δεν βλέπει καθόλου θετικά την δραστηριοποίηση της Ε.Ε. και την προθυμία για ανάπτυξη Ευρωπαϊκής δύναμης επιτήρησης της εκεχειρίας η ακόμη και για ανάπτυξη και πάλι της ευρωπαϊκής ναυτικής δύναμης Sophia για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων στην Λιβύη.
Η Άγκυρα δεν θέλει την ευρωπαϊκή παρέμβαση στην Λιβύη, καθώς αντιλαμβάνεται ότι αυτή, με παρέμβαση της Γαλλίας, Ελλάδας, Κύπρου αλλά και Ιταλίας, θα αποτελεί φραγμό τις δικές της επιδιώξεις.
Σε αυτό το κλίμα η Άγκυρα συνεχίζει να κλιμακώνει τις προκλήσεις : Ο Τ. Ερντογάν αφού έσπευσε να αποφανθεί και πάλι ότι «τα νησιά, ούτε η Κρήτη έχουν θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων», επέπληξε τον …Έλληνα πρωθυπουργό για την συνάντηση με τον Χαφτάρ, βάζοντας λίγο πολύ ως όρο για να συνομιλήσουν, την αποκήρυξη του λίβυου στρατηγού:
«Γιατί προσκάλεσε ο Μητσοτάκης τον Χαφτάρ στην Αθήνα; Το έκανε για να μας προκαλέσει. Ο Μητσοτάκης θέλει να γεφυρώσει το κενό μαζί σου, μου είπε ένας ηγέτης στο Βερολίνο, που δεν θέλω να κατονομάσω. "Τι είδους δουλειά είναι αυτή; Από τη μια θέλει να γεφυρώσει το μεταξύ μας χάσμα κι από την άλλη προσκαλεί τον Χαφτάρ;" του απάντησα. Αυτό δεν είναι ανοησία; "Πείτε του πως αυτό είναι λάθος, να το διορθώσει και μετά θα είναι εύκολο για εμάς να συναντηθούμε. Συγνώμη, αλλά υπάρχουν τέτοιου είδους προβλήματα» είπε ο κ. Ερντογάν στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στην πτήση επιστροφής από το Βερολίνο.
Ο εκνευρισμός του τούρκου ηγέτη από την κίνηση της Αθήνας η οποία βρήκε τρόπο να εμπλακεί στην διαδικασία επίλυσης της κρίσης, είναι εμφανής, καθώς μάλλον είναι επιπόλαιο να περιμένει ότι η Ελλάδα θα ζητήσει… συγγνώμη για τις επαφές της με έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της κρίσης στην Λιβύη, προκειμένου να δεχθεί ο κ. Ερντογάν να συνομιλήσει με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Έτσι πάντως σε μια ιδιαίτερα δύσκολη φάση των ελληνοτουρκικών ο κ. Ερντογάν, εκτός από τον συνηθισμένο πια όρο της παράδοσης των 8 τούρκων φυγάδων αξιωματικών, θέτει τώρα και προϋποθέσεις για την πολιτική που θα ακολουθεί η χώρα μας στην λιβυκή κρίση…
Κομβικό σημείο όμως θα είναι το που και πως θα επιδιώξει ο κ. Ερντογάν να επιβάλει τετελεσμένα ώστε να προσπαθήσει να δώσει υπόσταση και να διασώσει το Μνημόνιο Θαλασσίων Ζωνών.
Ο τούρκος ηγέτης επανειλημμένα έχει δηλώσει ότι θα στείλει ερευνητικό στην θαλάσσια ζώνη που θεωρεί ο ίδιος τουρκική, βάσει του Μνημονίου, περιοχή που είναι καταφανέστατα εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Κάτι που η ελληνική κυβέρνηση και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουν δηλώσει ότι δεν θα επιστρέψουν να συμβεί.
Στις Βρυξέλλες πάντως μετά από κωλυσιεργία, που δεν είναι άσχετη με την προσπάθεια του Βερολίνου και της κ. Μέρκελ να «χαϊδεύουν» τον Ερντογάν, υπάρχει πλέον πίεση για επίσπευση της απόφασης για λήψη μέτρων εναντίον προσώπων και εταιρειών που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Και βεβαίως δεν μπορούν εύκολα να παρακάμψουν το γεγονός ότι παρά τις προειδοποιήσεις και τις αποφάσεις της Ε.Ε. η Τουρκία όχι μόνο δεν κάνει πίσω αλλά συνεχίζει με μια ακόμη παράνομη γεώτρηση εντός της Κυπριακής ΑΟΖ σε οριοθετημένη μάλιστα περιοχή του Οικοπέδου 8 το οποίο έχει αδειοδοτηθεί στην γαλλική TOTAL και στην ιταλική ΕΝΙ.
Ο κύπριος ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης με παρέμβαση του στο Συμβούλιο Υπουργών χθες τόνισε ότι «η Τουρκία συνεχίζει και εντείνει την παράνομη δράση της στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, ως μέρος ενός συνολικού σχεδίου που συνδέεται άμεσα και με το πως συμπεριφέρεται στη Λιβύη αλλά και σε άλλες χώρες της περιοχής». Και πρόσθεσε ο κ. Χριστοδουλίδης ότι η δράση της Τουρκίας στρέφεται και εναντίον των συμφερόντων ευρωπαϊκών εταιρειών και εναντίον του σχεδίου της ίδιας της Ε.Ε. που επενδύει την Ανατολική Μεσόγειο ως έναν εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο για την Ευρώπη.
Ο Κύπριος ΥΠΕΞ προειδοποίησε ότι εάν δεν επισπευσθεί η διαδικασία για την επιβολή κυρώσεων επί συγκεκριμένων προσώπων και εταιρειών, τότε δεν θα δοθεί συγκατάθεση εκ μέρους της Κύπρου σε οποιοδήποτε θέμα συζητείται στην Ε.Ε. σχετικά με την Τουρκία.