Πριν λίγους μήνες, ορισμένα ΜΜΕ στην Ελλάδα, μεθυσμένα τότε από την απόπειρα του κ. Τσίπρα να αντικαταστήσει τα Μνημόνια με (πληθωριστικά) ρούβλια από τον Βλαδιμήρ Πούτιν, έβγαιναν με βαρύγδουπους τίτλους και με απίθανα πρωτοσέλιδα για την «ιστορική συμμετοχή» της χώρας μας στο αγωγό Turkish Stream.
Ποιος μπορεί άλλωστε να ξεχάσει στο πλαίσιο της «υπερήφανης διαπραγμάτευσης» τις «κυβερνητικές υποσχέσεις» για προκαταβολή 5 δις από την Ρωσία, ποιος μπορεί να ξεχάσει τα περήφανα ταξίδια στην παγωμένη Μόσχα, ποιος μπορεί να ξεχάσει τη δυσφορία της Ευρώπης και της Αμερικής για την ακατανόητη συμμετοχή της χώρας μας σε ένα αμφίβολο ενεργειακό έργο…
Όμως η απόπειρα του κ Τσίπρα, κατά την πρώτη φάση της διακυβέρνησής του, να παρακάμψει τις ενεργειακές ισορροπίες που με κόπο είχε κατορθώσει η χώρα μας, επέφεραν μία τεράστια επιβάρυνση στη σχέση μας με τους Αζέρους και μια (κατ' αρχήν επιβράδυνση) της μεγαλύτερης ενεργειακής επένδυσης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑP.
Η συμμετοχή της χώρας μας στον μεγαλύτερο αγωγό τροφοδοσίας της Ε.Ε. με φυσικό αέριο, δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Για την ακρίβεια, τον Ιούλιο του 2012 φάνταζε ως μια εντελώς χαμένη υπόθεση! Ήταν η περίοδος που οι Ευρωπαίοι αποφασίζουν να ενθαρρύνουν επενδύσεις υπέρ της ενεργειακής αυτονομίας της Ευρώπης, έχοντας ήδη προκρίνει το αζέρικο αέριο έναντι της Gazprom και των θυγατρικών της. Από την πλευρά τους οι Αζέροι, έχοντας και την υποστήριξη της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών προετοιμάζονται για τον δικό τους ευρωπαϊκό αγωγό τον Nabucco που θα διασχίζει την Τουρκία και θα τροφοδοτεί την κεντρική Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας.
Άλλωστε η επένδυση αυτή θα ήταν φθηνότερη για τους Αζέρους και συμφερότερη για τους Αυστριακούς που θα ήταν και ο τελικός τους πελάτης (και εμμέσως για τους Γερμανούς), μιας και θα περνούσε μόνον από χερσαίες περιοχές χωρίς να χρειάζεται υποθαλάσσιες επενδύσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείτο στο παρασκήνιο και ο τότε Γερμανός Επίτροπος Ενέργειας της Ε.Ε. Έτινγκερ, αποδομώντας τον «επενδυτικά και γεωστρατηγικά αδύναμο» TAP.
Τον Ιούλιο του 2012 όμως, η καινούργια τότε Ελληνική κυβέρνηση, βάζει τα ενεργειακά ως την βασική προτεραιότητά της πιστεύοντας ότι η τοποθέτηση της Ελλάδας στον Ενεργειακό χάρτη θα ήταν ικανή να την βγάλει από την κρίση. Ως πρώτο στόχο θέτει τη συμμετοχή της Ελλάδας στον TAP με παράλληλη αποκρατικοποίηση της ΔΕΣΦΑ, και στη συνέχεια την ενεργειακή θωράκιση της χώρας μέσα από τη συμμαχία με την Κύπρο την Αίγυπτο και το Ισραήλ, την χάραξη θαλασσίων ζωνών και εν τέλει την κοινή εξόρυξη υδρογονανθράκων στην περιοχή και την μεταφορά τους στην κεντρική Ευρώπη.
Πολύ γρήγορα οι τότε υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας, ξεκινούν το lobbying στο τρίγωνο μεταξύ Μπακού, Ουάσιγκτον και Βρυξελλών για να προσπαθήσουν να ενεργοποιήσουν και πάλι το κοιμισμένο project του ΤAP. Καταφέρνουν και αποσπούν την υποστήριξη της Ρώμης και των Τιράνων, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα σε γειτονικές χώρες για παράλληλα δίκτυα, ενώ ξεκινούν έναν μαραθώνιο επαφών με το Αζερμπαϊτζάν και προσωπικά με τον Πρόεδρο Αλίεφ.
Όλοι θυμούνται, άλλωστε, το ταξίδι αστραπή του τότε Πρωθυπουργού Σαμαρά στο Μπακού, κατευθείαν από το Πεκίνο, για να δειπνήσει στο «παλάτι» της μαύρης θάλασσας με τον πρόεδρο Αλίεφ μαζί με τους κ.κ. Αβραμόπουλο και Παπαγεωργίου.
Η χημεία του Α. Σαμαρά με τον Αμεριανοτραφή πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν πολύ γρήγορα γίνεται άριστη, και πίνοντας βότκα που παρήγγειλε για την περίσταση ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, δίνουν τα χέρια για να περάσει οριστικά ο αγωγός από την Ελλάδα. Η Ελληνική πλευρά σε αυτή τη συνάντηση καταφέρνει να ανεβάσει στα ύψη και την τιμή της ΔΕΣΦΑ για την οποία ενδιαφέρονται και οι Ρώσοι, μιας και οι Αζέροι δεν θα επιθυμούσαν να τους έχουν στα πόδια τους…
Τις επόμενες εβδομάδες, η Κομισιόν που δεν ανέμενε την στροφή των Αζέρων, θα προσπαθήσει μέσω ισχυρής πολιτικής επιρροής και προς τις δύο κατευθύνσεις, να αποτρέψει την εξέλιξη, προωθώντας τον Νabucco, χωρίς όμως να τα καταφέρει. Και δεν τα κατάφερε, γιατί απόρριψη πλέον του TAP θα αποδυνάμωνε την στρατηγική στόχευση για ενεργειακή αυτονομία της ΕΕ., ενισχύοντας επί της ουσίας το ολιγοπώλιο της Μόσχας.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός ενδυναμωμένος μετά την εξέλιξη αυτή, ταξιδεύει αμέσως στην Ουάσιγκτον, όπου πλέον εμφανίζεται στον Ομπάμα ως ο ισχυρός ενεργειακός παίκτης της περιοχής. Έχει προηγουμένως εξασφαλίσει την ενεργειακή συμμαχία του Νετανιάχου και του Αναστασιάδη παρουσιάζει την Ελλάδα ως νησίδα σταθερότητας στη Νοτιανατολική Μεσόγειο, και ως τον κρισιμότερο «παίκτη» στην ενεργειακό εφοδιασμό και την απαγκίστρωση της Ευρώπης από το Ρωσικό αέριο.
Η συνέχεια είναι γνωστή: Οι Ρώσοι αποσύρουν άκομψα το ενδιαφέρον τους για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, η ΔΕΣΦΑ κατοχυρώνεται με υψηλό τίμημα στους Αζέρους της (Socar) που δεν θέλουν άλλους παίχτες στα πόδια τους, ενώ Ελλάδα και Αζερμπαϊτζάν αρχίζουν να εργάζονται για τον TAP. Στο έργο συμμετέχουν κολοσσοί της ενέργειας όπως η BP (20%), η (αζέρικη) SOCAR (20%), η Statoil (20%), η Fluxys (19%) η Enagas (16%) και η Axpo (5%)
Αυτοί που φαίνεται ότι δεν είδαν με καλό μάτι την εξέλιξη αυτή με την απόρριψη του Nabucco, ήταν οι Γερμανοί και οι δορυφόροι τους. Με πρόσχημα την επιτροπή ανταγωνισμού της ΕΕ και τη μεταβίβαση της ΔΕΣΦΑ στην SOCAR, και αντιλαμβανόμενοι την ευκαιρία από την αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα, επιδιώκουν έστω και στο και πέντε να ακυρώσουν το έργο.
Γι' αυτό και δεν ενοχλήθηκαν καθόλου από το κραυγαλέο λάθος του Αλέξη Τσίπρα να εμφανιστεί μαζί με τον Πούτιν ανακοινώνοντας τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Turkish Stream. Ήξεραν ότι η απειρία του Αλέξη Τσίπρα και η ανάγκη του να παρουσιάσει στο εσωτερικό κοινό του έστω και μία «επιτυχία» θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο μοιραίο λάθος, αυτό της σύγκρουσής του με τους Αζέρους. Όλοι άλλωστε γνώριζαν ότι ο Turkish stream δεν πρόκειται ποτέ να γίνει.
Γιατί παρότι εμφανίστηκε ως εναλλακτικός αγωγός του Νabucco και έχοντας τη στήριξη των Γερμανών, στην ουσία θα γιγάντωνε την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τους Ρώσους, πράγμα που ήταν βέβαιο ότι τελικά θα απέτρεπαν οι Αμερικανοί…
Η Ελλάδα έχει μια ιστορική και μόνη ευκαιρία. Πολύ γρήγορα να κινηθεί για την προώθηση του TAP, επαναδημιουργώντας τις συμμαχίες που απαιτούνται, ολοκληρώνοντας την αποκρατικοποίηση της ΔΕΣΦΑ και απορρίπτοντας ευθέως τα σχέδια επί χάρτου για τον Turkish Steam. Η επανατοποθέτησή μας στο επίκεντρο του ενεργειακού ενδιαφέροντος, εκτός από θέσεις εργασίας, θα προσφέρει γεωστρατηγική ισχύ και ευρύτερες έμμεσες επενδύσεις. Αν κρίνουμε από πρόσφατη ομιλία του ξαδέρφου του Πρωθυπουργού Γ. Τσίπρα για την ενεργειακή τοποθέτηση της χώρας, φαίνεται ότι στην κυβέρνηση ωριμάζουν και αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται…
Ας ευχηθούμε να μην είναι μια αναλαμπή, αλλά μια καθαρή στροφή προς την στέρεα, ευθεία γραμμή που θα έπρεπε να αποτελεί την μία και μόνη εθνική πολιτική.
INSIDER
