Η επίσκεψη του βορειομακεδόνα υπουργού εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι, οι συναντήσεις του με τον Κ. Μητσοτάκη και τον Ν. Δένδια και τα πρωτόκολλα συνεργασίας που υπογράφτηκαν, σηματοδοτούν ένα πρώτο βήμα, για να περάσουν οι διμερείς σχέσεις σε μια νέα φάση, με την απενοχοποίηση της αποδοχής εκ μέρους της κυβέρνησης της πραγματικότητας που έχει δημιουργήσει η Συμφωνία των Πρεσπών και συγχρόνως με την δρομολόγηση της επίσπευσης της υλοποίησης των όποιων θετικών προέβλεπε η Συμφωνία για την Ελλάδα.
Δεκαοχτώ μήνες μετά τις εκλογές ένα μεγάλο τμήμα της κυβερνητικής παράταξης δεν έχει μπορέσει να συμφιλιωθεί με την νέα πραγματικότητα στις σχέσεις με την Βόρεια Μακεδονία, θεωρώντας ότι αποστρέφοντας το βλέμμα, εξαφανίζεται και το πρόβλημα.
Έστω και με καθυστέρηση η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται και το έδειξε αυτό χθες, ότι πρέπει να ξεπεράσει πλέον το προφανές πρόβλημα που δημιούργησε η αντίθεση της την περίοδο 2018-2019 στην Συμφωνία των Πρεσπών και να επιχειρήσει να αποκαταστήσει πλήρως τις σχέσεις με την γειτονική χώρα, να συνεχίσει την ορθή πολιτική της στήριξης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας και να μην αδιαφορεί επίσης για την ανάγκη υλοποίησης των υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί από αυτήν.
Εξάλλου η διαφωνία της ΝΔ και η σύγκρουση της με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν αφορούσε την χρήση του όρου «Μακεδονία» στο πλαίσιο σύνθετης ονομασίας, αλλά στο περιεχόμενο και στις προβλέψεις της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Και η σημερινή πραγματικότητα επιβεβαιώνει όσους άσκησαν κριτική τότε, όχι γιατί επιδιώχθηκε και υπογράφτηκε Συμφωνία με την άλλη πλευρά, δίνοντας τέλος σε μια άγονη πια διαμάχη, αλλά επειδή δεν καταβλήθηκε προσπάθεια ώστε να υπάρξει μια καλή και αξιοπρεπής Συμφωνία που δεν θα επιβράβευε με τις προβλέψεις της τον «μακεδονισμό» που αποτέλεσε και τον πυρήνα της διαμάχης των δυο χωρών.
Το ότι παντού πλέον χρησιμοποιείται και μάλιστα με την «βούλα» της Συμφωνίας των Πρεσπών ο όρος «Μακεδονία, Μακεδονικός», εκτός των περιπτώσεων αποκλειστικά των οργάνων της κυβέρνησης που χρησιμοποιείται η νέα ονομασία, δείχνει το πόσο λανθασμένη ήταν αυτή η επιλογή.
Όμως αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει, αλλά μπορεί να μετριασθούν οι συνέπειες του εφόσον και στην γειτονική χώρα πεισθούν ότι θα πρέπει να δείξουν καλή πίστη και να αποφεύγουν την ελαστική και ακραία ερμηνεία των προβλέψεων της Συμφωνίας των Πρεσπών και να μην επιχειρούν με μια απλή ρητορική αναγνώριση της διαφοροποίησης τους από την αρχαία ελληνική ιστορία της Μακεδονίας, να νομιμοποιήσουν την απόλυτη και καθολική χρήση των όρων «Μακεδονία-Μακεδονικός». Διότι κάτι τέτοιο πέραν της σύγχυσης που δημιουργεί τροφοδοτεί την δυσπιστία και την καχυποψία σε ένα σημαντικό τμήμα του ελληνικού λαού, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες για να αναπτυχθεί μια πραγματικά εταιρική σχέση μεταξύ των δυο χωρών.
Όμως είναι επίσης σημαντικό και σε αυτό υπάρχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης και στην πρώην και στην νυν κυβέρνηση, να υλοποιηθούν στοιχειώδεις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί με την Συμφωνία των Πρεσπών.
Πρέπει η βορειομακεδονική κυβέρνηση να υλοποιήσει το άρθρο 8 παρ. 2 που προέβλεπε ότι εντός έξι μηνών από την θέση σε ισχύ της συμφωνίας θα πρέπει να ρυθμίσει το ζήτημα των μνημείων, υποδομών κλπ που «αναφέρονται με οποιοδήποτε τρόπο στην αρχαία ελληνική ιστορία και πολιτισμό» και να «προβεί σε διορθωτικές ενέργειες».
Το γνωστό καραγκιοζιλίκι με τις ταμπελίτσες που τοποθετήθηκαν μερικές φορές και αφού αφαιρέθηκαν από «αγνώστους» δεν αντικαταστάθηκαν, πρέπει να σταματήσει και τουλάχιστον σε μερικά από τα εμβληματικά τέτοια μνημεία -εφόσον δεν βρεθεί τρόπος υλοποίησης του άρθρου 8 παρ. 2- πιθανόν να πρέπει να αναλάβει η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας την απόσυρση τους.
Στο άρθρο 8 παρ. 5 προβλέπεται η σύσταση της Κοινής διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την εξέταση της αντικειμενικής και επιστημονικής ερμηνείας των ιστορικών γεγονότων και η όποια θα εξέταζε και τα σχολικά βιβλία ώστε «...σε έκαστο από τα μέρη κανένα σχολικό εγχειρίδιο ή βοηθητικό σχολικό υλικό σε χρήση την χρονιά μετά την υπογραφή της παρούσης Συμφωνίας δεν περιέχει αλυτρωτικές /αναθεωρητικές αναφορές...».
Το χρονοδιάγραμμα αυτό αφορούσε την σχολική χρονιά 2018-2019 και βεβαίως δεν έγινε απολύτως τίποτε με αποτέλεσμα να συνεχίζεται στην γειτονική χώρα η διδασκαλία βιβλίων ιστορίας και γεωγραφίας και άτλαντες που αναπαράγουν τον αλυτρωτισμό και τον μακεδονισμό. Σε αυτό η ευθύνη ανήκει και στην ελληνική πλευρά που δεν ασκεί πίεση ώστε να επισπευσθούν οι εργασίες για τις αλλαγές των σχολικών βιβλίων.
Όμως εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι δεν έχει γίνει καμιά προσπάθεια για να υλοποιηθεί η πρόβλεψη του άρθρου 1 παρ. 3θ που αφορά την χρήση του όρου «Μακεδονικός» στις εμπορικές ονομασίες, τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες (commercial names trademark και brand names). Η πρόβλεψη για εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών λύσεων από τις επιχειρηματικές κοινότητες των δύο χωρών με την ενεργή στήριξη «μιας διεθνούς ομάδας ειδικών» ώστε να βρεθεί λύση σε διάστημα μέχρι το 2022, έχει μείνει στα χαρτιά.
Αποτέλεσμα είναι ότι σε μία δύσκολη περίοδο και για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της Ελληνικής Μακεδονίας συνεχίζεται να δημιουργείται σύγχυση στις διεθνείς αγορές με προϊόντα που φέρνουν ονομασία που περιλαμβάνει το «Μακεδονία-Μακεδονικός». Οι Πρέσπες δεν προέβλεπαν τι θα συμβεί εάν δεν υπάρξει Συμφωνία, αλλά μόνο διασφάλιζαν ότι μέχρι να βρεθεί λύση θα παραμένουν οι… παρούσες εμπορικές χρήσεις!
Οι καλοί λογαριασμοί, κάνουν τους καλούς φίλους και αυτό πρέπει να το αντιληφθούν όλοι, εκατέρωθεν των συνόρων.
