Σοβαρό πλήγμα δέχθηκε η προσπάθεια της Άγκυρας και προσωπικά του Τ. Ερντογάν να προωθήσει την αναβάθμιση του στάτους του ψευδοκράτους μέσω της αναγνώρισής του από τις χώρες που συμμετέχουν στον λεγόμενο Οργανισμό Τουρκικών Κρατών.
Ο οργανισμός αυτός, τον οποίο εμπνεύστηκε ο Τουργκούτ Οζάλ αλλά υλοποίησε ο Ταγίπ Ερντογάν, αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης επιρροής της Τουρκίας στην Κεντρική Ασία, σε χώρες οι οποίες έχουν ιδιαίτερο ρόλο λόγω και των ενεργειακών αποθεμάτων και των υποδομών τους. Στον οργανισμό συμμετέχουν το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν, η Κιργιζία, η Τουρκία και το Ουζμπεκιστάν, ενώ το Τουρκμενιστάν συμμετέχει με καθεστώς παρατηρητή.
Η Τουρκία έχει προσπαθήσει να γίνει δεκτό το ψευδοκράτος στον Οργανισμό αυτό, με τη στήριξη και του Αζερμπαϊτζάν, αλλά το μόνο που έχει καταφέρει μέχρι στιγμής είναι να προσκληθεί ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ σε Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού.
Σε μια σημαντική εξέλιξη, όμως, στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ–Κεντρικής Ασίας που έγινε στην Αστάνα, οι χώρες που συμμετείχαν συνυπέγραψαν τη Διακήρυξη με την οποία αναγνωρίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία, βάζοντας έτσι τέλος στις προσπάθειες της Άγκυρας να αναγνωριστεί η αποσχιστική οντότητα του ψευδοκράτους.
Στη Σύνοδο Κορυφής συμμετείχαν οι ηγέτες του Καζακστάν, της Κιργιζίας, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν και του Ουζμπεκιστάν.
Η Διακήρυξη της Αστάνα, που εκδόθηκε στις 4 Απριλίου, αναφέρει ήδη στις πρώτες παραγράφους τα εξής:
«Στο ίδιο πλαίσιο, δεσμευτήκαμε να σεβαστούμε τις ανωτέρω αρχές, ιδίως την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών στο πλαίσιο όλων των διεθνών και περιφερειακών φόρουμ, και να απόσχουμε από τη λήψη μέτρων που αντιβαίνουν στις αρχές αυτές.
Στο ίδιο πνεύμα, επαναβεβαιώσαμε την ισχυρή προσήλωσή μας στις σχετικές αποφάσεις 541 (1983) και 550 (1984) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Τονίσαμε ότι η συμμετοχή στα πλαίσια περιφερειακής συνεργασίας θα πρέπει να σέβεται πλήρως αυτές τις διεθνείς αρχές, οι οποίες παραμένουν ουσιώδεις για την ενίσχυση των σχέσεων Ε.Ε.–Κεντρικής Ασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το Τουρκμενιστάν υπενθυμίζει ότι εφαρμόζει τις διεθνείς δεσμεύσεις του σε αυστηρή συμφωνία με τις αρχές του καθεστώτος μόνιμης ουδετερότητάς του».
Η αναφορά αυτή της Κοινής Διακήρυξης συνιστά αναγνώριση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ η ειδική αναφορά στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αφορούν την απόρριψη της αποσχιστικής οντότητας του ψευδοκράτους και την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως του μόνου εκπροσώπου της Κύπρου, είναι ιδιαίτερης σημασίας.
Η Κοινή Διακήρυξη ΕΕ–Κεντρικής Ασίας έγινε γνωστή ενώ στη Λευκωσία τις τελευταίες ημέρες, και μετά από μεγάλη διπλωματική κινητοποίηση της κυπριακής κυβέρνησης και του υπουργού Εξωτερικών Κωνσταντίνου Κόμπου, άνοιξαν πρεσβείες του Ουζμπεκιστάν, του Καζακστάν και του Τουρκμενιστάν, των οποίων οι πρέσβεις υπέβαλαν επίσημα τα διαπιστευτήριά τους στον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη.
Οι χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής με της ΕΕ προσβλέπουν ιδιαίτερα στις σχέσεις με την Ευρώπη αλλά και σε μεγάλα projects που δρομολογούνται μεταξύ αυτών και ένα πακέτο 12 δισ. ευρώ με αντικείμενο τη συνεργασία στην ενέργεια και στις σπάνιες γαίες και είναι προφανές ότι δεν θα ήθελαν να διακινδυνεύσουν αυτή τη συνεργασία για χάρη του ψευδοκράτους και των επιδιώξεων του Τ.Ερντογάν.
Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση στην Τουρκία, η οποία επιτέθηκε στην κυβέρνηση για τη διπλωματική ήττα, ενώ υπήρξαν αρνητικές αντιδράσεις και από το κατοχικό καθεστώς στην Κύπρο, που σε μια προσπάθεια μετριασμού των εντυπώσεων ο κατοχικός ηγέτης Ε.Τατάρ συναντήθηκε στο περιθώριο του Φόρουμ της Αττάλειας με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Αλιέφ..
