«Οι επαφές μας αποκτούν μια κανονικότητα», δήλωσε αρχικά ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Γιώργος Γεραπετρίτης, μετά το τετ α τετ με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, που διήρκησε περισσότερο από δύο ώρες. Ανακοίνωσε παράλληλα ότι στις 2-3 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ο νέος γύρος ελληνοτουρκικού διαλόγου. «Σκοπός μας είναι να φέρουμε κοντά τους δυο λαούς», είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
«Ακόμη και όταν δεν βρίσκουμε εύκολα λύσεις συζητούμε», ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης, τονίζοντας πως πρέπει να έχουμε «συνείδηση της ανάγκης σε μια περίοδο πολλαπλών κρίσεων και να συνεισφέρουμε στην ειρήνη».
Σχετικά με τη μία και μόνη διαφορά μεταξύ των δύο χωρών, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ ο Έλληνας ΥΠΕΞ σημείωσε ότι έγινε «μια αρχική, ειλικρινή προσέγγιση ενός δύσκολου αλλά και κρίσιμου ζητήματος».
Τι συζητήθηκε στη συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν
«Δεν ισχυρίζομαι ότι μέσω του διαλόγου λύθηκαν με μαγικό τρόπο τα προβλήματα των δυο χωρών», επεσήμανε και υπογράμμισε πως υπήρξαν και «δύσκολες στιγμές», όμως υπήρξε και «άμεσος και ειλικρινής δίαυλος επικοινωνίας».
Σημείωσε πως ο επόμενος γύρος συζητήσεων της λεγόμενης θετικής ατζέντας θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στα 2 και 3 Δεκεμβρίου, ενώ υπενθύμισε ότι έχουν υπάρξει έξι συναντήσεις μεταξύ των δύο ηγετών και δύο γύροι πολιτικού διαλόγου και θετικής ατζέντας.
Τόνισε, δε, πως οι επαφές μεταξύ των δύο χωρών αποκτούν μία κανονικότητα, αυτή που θα πρέπει να έχουν οι επαφές μεταξύ δύο γειτόνων ενώ γνωστοποίησε ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε μια προετοιμασία για το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.
«Το περασμένο έτος επισκέφτηκα την Άγκυρα κι αναφέρθηκα στις τρις βασικές μας επιδιώξεις, να επιλύουμε θέματα αιχμής και να αποσυμπιέζουμε εντάσεις ώστε να προλαμβάνουμε επικίνδυνες κρίσεις. Να οργανώνουμε τη συζήτήσή μας με βάση τρεις πυλώνες: τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Στους 16 μήνες που μεσολάβησαν έχουν παραχθεί απτά αποτελέσματα. Ηγέτες των δυο χωρών μας έχουν ήδη συναντηθεί έξι φορές, έλαβε χώρα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Αθήνα, όπου και η Διακήρυξη των Αθηνών, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί δύο γύροι πολιτικού διαλόγου και θετικής ατζέντας και τρεις κύκλοι για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
Παράλληλα, τόνισε ότι οι δύο χώρες προσβλέπουν «στην περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε τομείς όπως η οικονομία, ο τουρισμός, το εμπόριο, ο πολιτισμός», και σημείωσε ότι «ήδη το διμερές μας εμπόριο έχει σημειώσει μια σημαντική αύξηση κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, με την ευχή να φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως είναι ο στόχος που έχει τεθεί από τους δύο ηγέτες».
«Επιπλέον, με τον υπουργό συζητήσαμε θέματα συνεργασίας σε υποψηφιότητες των δύο χωρών σε διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων. Όπως γνωρίζετε, έχουμε από κοινού υποβάλει υποψηφιότητα για δύο από τις τέσσερις κορυφαίες θέσεις του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Τη θέση του Γενικού Γραμματέα και τη θέση του Διευθυντή του Γραφείου για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα».
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ σημείωσε ότι εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επανεκκίνηση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, τονίζοντας ότι η Ελλάδα θα συνεχίζει να στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας στο πλαίσιο των κριτηρίων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
«Συζητήσαμε ακόμη με τον κύριο υπουργό για τις μειονότητες, οι οποίες για εμάς θα πρέπει να είναι γέφυρες φιλίας. Οφείλουμε και οι δύο πλευρές να εξασφαλίζουμε την ισονομία και την ισοπολιτεία όλων των πολιτών που βρίσκονται στις χώρες μας.
«Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό οι θέσεις μας είναι γνωστές», τόνισε ο Έλληνας ΥΠΕ: «Παραμένουμε σταθεροί στη θέση για μια λύση βασισμένη στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας».
«Παρά τις διαφορές μας, ελπίζουμε ότι η άτυπη συνάντηση της 15ης Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη και τα βήματα που συμφωνήθηκαν εκεί θα δημιουργήσουν συνθήκες για την επανέναρξη ενός παραγωγικού διαλόγου για μια βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική λύση. Σε έναν κόσμο γεμάτο διχασμούς, μια ενωμένη ευρωπαϊκή Κύπρος, πέρα από τις συνθήκες ευημερίας που θα δημιουργούσε για τους πολίτες της, θα αποτελούσε ένα εξαιρετικά σημαντικό οικουμενικό σύμβολο».
Υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ: «Αρχική, ειλικρινή προσέγγιση»
«Η ατζέντα της συζήτησής μας συμπεριέλαβε και την αξιολόγηση των προϋποθέσεων που πρέπει να υπάρξουν για την εκκίνηση μιας ουσιαστικής συζήτησης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για μια αρχική, ειλικρινή προσέγγιση ενός δύσκολου αλλά και κρίσιμου ζητήματος.
Οι θέσεις μας, όσο αναφορά το εύρος της συζήτησης υφίστανται. Με τη θέση μας να αφορά τη μία και μόνη διαφορά, ωστόσο προσηλωμένοι σε μια ειλικρινή προσπάθεια επίτευξης προόδου μέσω του διαλόγου, θα συνομιλήσουμε για το θέμα αυτό σε επόμενη συνάντησή μας στο εγγύς μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, επιβεβαιώσαμε τη βούλησή μας για τη διατήρηση του κλίματος που έχουμε καταφέρει να οικοδομήσουμε με αμοιβαίο σεβασμό επί τη βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Με συναίσθηση της ευθύνης μας για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας».
Φιντάν: Να κάνουμε τη γειτονία μας αιώνια φιλία
Συνεργαζόμαστε παρά τις διαφορές μας, τόνισε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στις κοινές δηλώσεις με τον Γιώργο Γεραπετρίτη. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι οι δύο χώρες μπορούν με μετατρέψουν τις «τις αιώνιες σχέσεις γειτονίας σε σχέσεις αιώνιας φιλίας».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ξεκινώντας τις δηλώσεις του ευχαρίστησε τον Έλληνα ομόλογό του για τη θερμή φιλοξενία και είπε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στις δυο χώρες προχωράνε προς θετική κατεύθυνση, και ενισχύεται η πολυδιάστατη συνεργασία σε τομείς όπως η οικονομία ο Τουρισμός και ο Πολιτισμός.
Αναφερόμενος στα θέματα που αφορούν το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο ο κ. Φιντάν είπε ότι «πρέπει να φερόμαστε ρεαλιστικά και να κάνουμε σωστή διάγνωση των προβλημάτων». Είπε ότι είναι «αλληλένδετα τα προβλήματα» και πρέπει να βρούμε λύσεις και «δεν μπορούμε να τα περιορίσουμε σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Όλα τα προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν τριβές πρέπει να τα συζητήσουμε» σημείωσε.
Έκανε λόγο για «δίκαιο διαμοιρασμό στην Ανατολική Μεσόγειο» κάτι που όπως είπε υποστηρίζει η χώρα του. Εκτίμησε πως «αν κινηθούμε με το πνεύμα της διακήρυξης των Αθηνών θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα» ενώ αναφερόμενος στο Κυπριακό είπε ότι πρέπει να συζητηθεί «με βάση τις πραγματικότητες στο νησί».
Υπογράμμισε ότι «το μοντέλο της ομοσπονδίας δεν ισχύει πια στην Κύπρο». Τέλος αναφέρθηκε στα θέματα μειονοτήτων και είπε ότι εξέφρασε τις προσμονές «που έχουν οι ομογενείς μας στην Ελλάδα», ενώ είπε ότι η Τουρκία θεωρεί πολύ σημαντική την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και μπορεί η χώρα του να βοηθήσει σε αυτό.
Είπε επίσης ότι προσμένει «πιο αποτελεσματική συνεργασία με Ελλάδα στον αγώνα κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων με πρώτο το FETO το ΡΚΚ και DHKP-C» γιατί «είναι προς όφελος των δυο χωρών».
Σημείωσε ότι πρέπει να αναπτύξουμε τη συνεργασία μας στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης ενώ τόνισε ότι «εμείς ως Τουρκία δεν θέλουμε πόλεμο στην περιοχή μας».
Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Φιντάν τόνισε «προχωρούν με πολύ θετικό τρόπο», σημειώνοντας ότι η συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας ενισχύεται. Έκανε αναφορά στο διεθνές εμπόριο ενώ είπε ότι οι δύο χώρες συνεργάζονται «σε πολλούς τομείς και σε κρίσιμα ζητήματα».
Υπάρχουν νέα πεδία συνεργασίας είπε και προσέθεσε ότι συνεργαζόμαστε και προσπαθούμε να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλο.
«Στη δύσκολη αυτή γεωγραφία οι δυο χώρες πρέπει να κινούνται εντός αμοιβαίας εμπιστοσύνης και μπορούμε να συμβάλλουμε στην ευημερία των λαών μας με την προσέγγιση win win» είπε και προσέθεσε ότι οι δυο ηγέτες κ.κ. Ερντογάν και Μητσοτάκης έθεσαν την πολιτική τους βούληση προς αυτή την κατεύθυνση.
«Η αιώνια γειτονιά μας πρέπει να μετατραπεί σε αιώνια φιλία» είπε ο κ. Φιντάν και τόνισε ότι κατά τη συνάντηση με τον κ. Γεραπετρίτη μελέτησαν τον οδικό χάρτη για τους επόμενους μήνες.
Σημείωσε ότι στις αρχές του 2025 θα γίνει στην Άγκυρα η 6η συνάντηση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας και είπε ότι συζητήσανε πιθανές συμφωνίες επάνω στη σύνοδο αυτή, ενώ αυξάνονται και οι επαφές μεταξύ των υπόλοιπων υπουργείων. Παράλληλα είπε ότι συνεχίζονται οι κοινές προσπάθειες να αυξηθεί στα 10 δισ. δολάρια ο όγκος του διμερούς εμπορίου.
Αναφερόμενος στο Παλαιστινιακό είπε ότι πρέπει να εξασφαλιστεί η ηρεμία άμεσα με όραμα τα δυο κράτη, και προσέθεσε ότι «ο φανατισμός του Νετανιάχου θα συνεχίσει να βάφει με αίμα την περιοχή». Για την Ουκρανία ζήτησε μια δίκαιη λύση στο πλαίσιο εδαφικής ακεραιότητας και έκλεισε εκφράζοντας την ελπίδα ότι «θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε περαιτέρω τις σχέσεις μας με τη σύμμαχο Ελλάδα, και οι διαφορές απόψεων μπορούν να επιλυθούν με αμοιβαίο σεβασμό υπό τη βάση του διεθνούς δικαίου».